Norwegia uznana za sprawcę zmian klimatycznych w raporcie przed szczytem klimatycznym ONZ

Premier Norwegii Jonas Gahr Støre odwiedził platformę Sleipner A na dużym polu gazowo-naftowym Sleipner w październiku 2022 r. Zdjęcie: Ole Berg-Rusten/TT.

Maj w 2023 roku jest drugim najcieplejszym takim miesiącem w historii na świecie. W Ameryce Północnej niebo jest zabarwione na pomarańczowo przez dym z katastrofalnych pożarów w Kanadzie.

Jednak podczas gdy kryzys klimatyczny objawia się na całym świecie, globalne działania na rzecz klimatu wydają się zmierzać w złym kierunku.

Nowy raport Climate Action Tracker, który monitoruje globalne działania na rzecz klimatu, pokazuje, że kilka największych i najbogatszych krajów wykorzystujących paliwa kopalne zwiększa produkcję ropy i gazu.

Stany Zjednoczone, największy na świecie producent ropy naftowej i gazu ziemnego, ponad dwukrotnie zwiększyły produkcję ropy naftowej od 2010 roku. Produkcja gazu wzrosła o 60%, podczas gdy kraj wydał równowartość 90 mld SEK na dotacje do paliw kopalnych. Co więcej, oczekuje się, że produkcja ropy i gazu będzie nadal rosła w nadchodzących latach.

Norwegia, która z powodu rosyjskiej wojny na Ukrainie stała się największym dostawcą gazu kopalnego w Europie, również znalazła się pod ostrzałem w raporcie. Poprzez eksport paliw kopalnych, nasz zachodni sąsiad przyczynia się do emisji, które są około dziesięciokrotnie większe niż emisje krajowe - 523 miliony ton w porównaniu do 52 milionów ton.

Kraj norweski jest również mocno krytykowany za eksploatację nowych obszarów morskich na Arktyce w celu wydobycia paliw kopalnych - w ciągu ostatniej dekady rząd norweski przyznał 700 nowych licencji na eksploatację paliw kopalnych, więcej niż jakikolwiek inny kraj europejski.

Planem norweskiego rządu jest wówczas zwiększenie wydobycia ropy i gazu, co najmniej do 2025 roku. Nie ma planów wycofania się z przemysłu paliw kopalnych. Według CAT, norweskie dotacje dla przemysłu paliw kopalnych w 2021 r. wyniosły 361 mln USD, czyli 3,9 mld koron szwedzkich.

Australia, największy na świecie eksporter skroplonego gazu ziemnego (LNG), spodziewa się zwiększyć produkcję LNG o 11 procent w latach od 2020 do 2030.

- „Kraje rozwinięte nie mają absolutnie żadnej wymówki: nauka mówi, że nowe inwestycje w ropę i gaz powinny zostać wstrzymane wczoraj. Bogatsze kraje muszą dać przykład i ustalić daty wycofania całej produkcji paliw kopalnych” - powiedziała w komunikacie prasowym Mia Moisio z organizacji ekologicznej New Climate Institute.

Raport został przedstawiony w związku z trwającymi negocjacjami klimatycznymi w Bonn w Niemczech, które utorują drogę do sukcesu na głównym szczycie klimatycznym ONZ COP28 w Dubaju tej zimy. Po raz pierwszy ONZ podsumuje postępy światowych wysiłków na rzecz osiągnięcia celów klimatycznych, które będą 

stanowić podstawę do zwiększenia globalnych ambicji klimatycznych. Istnieją również nadzieje, że państwa świata uzgodnią globalne porozumienie w sprawie stopniowego wycofywania wszystkich paliw kopalnych w Dubaju.

Jednak w Bonn sprawy toczą się powoli. Po tygodniu negocjacji krajom nie udało się nawet uzgodnić agendy spotkania. Według analityków, z którymi rozmawiała agencja DN, blokowanie poprzez spory o agendę stało się bardziej powszechnym sposobem opóźniania negocjacji klimatycznych.

Jeśli agenda nie zostanie rozwiązana tak szybko, jak to możliwe, perspektywy sukcesu w Dubaju dramatycznie się pogorszą.

- „Skutki pożarów w Kanadzie pokazują niezwykle pilny charakter sytuacji, co powinno zostać dostrzeżone przez negocjatorów w Bonn. Ale nastrój tutaj jest przygnębiony”, powiedział DN Alden Meyer, starszy doradca w thinktanku klimatycznym E3G.

- „To, co się dzieje, pokazuje nastawienie stron, że krótkoterminowy interes własny ma pierwszeństwo przed niezbędną współpracą”.