Nowe wytyczne dotyczące zapobiegania udarom mózgu

Źródło: iStock

Udar mózgu jest piątą najczęstszą przyczyną zgonów w Stanach Zjednoczonych i najczęstszą przyczyną niepełnosprawności — ale aż 80% z nich można zapobiec. Tak przynajmniej twierdzi Amerykańskie Stowarzyszenie Udarowe (ASA), które w poniedziałek opublikowało w czasopiśmie „Stroke” zaktualizowane wytyczne dotyczące zapobiegania udarom. Była to pierwsza aktualizacja wytycznych od czasu ich wydania w 2014 r.

„Kluczem do zapobiegania udarom jest zrozumienie, jakie są czynniki ryzyka i zapewnienie dostępu do opieki w celu zajęcia się czynnikami, które mogą wymagać leczenia, takimi jak wysokie ciśnienie krwi, wysoki poziom cholesterolu i cukrzyca” – powiedziała autorka badania, Cheryl Bushnell, profesor neurologii i kierownik oddziału udarów mózgu w Katedrze Neurologii na Uniwersytecie Nauk o Zdrowiu Wake Forest w Winston-Salem, w wywiadzie dla Fox News Digital.

„Inne podejścia zapobiegawcze to zmiany stylu życia, takie jak utrata wagi, aktywność fizyczna, unikanie siedzenia przez cały dzień w godzinach czuwania, spożywanie zdrowej diety (takiej jak dieta śródziemnomorska), leczenie bezdechu sennego (który uniemożliwia optymalny sen w nocy) i rzucenie palenia”.

Dr Bradley Serwer, kardiolog z Maryland i dyrektor medyczny VitalSolution, spółki należącej do Ingenovis Health, która oferuje usługi kardiologiczne i anestezjologiczne szpitalom w całym kraju, skomentował aktualizacje w Fox News Digital.

„Wytyczne te zawierają kilka wyjątkowych punktów, ale skupiają się na profilaktyce pierwotnej, wykorzystując sprawdzone strategie obejmujące lepszą dietę, ćwiczenia, unikanie tytoniu, poprawę jakości snu i leczenie znanych czynników ryzyka, takich jak cukrzyca, nadciśnienie i hipercholesterolemia” – powiedział.

Bushnell podsumowała główne zmiany w tym, co nazywa „ważną i aktualną aktualizacją”.

Nowe leki

Według Bushnell, od czasu wydania ostatnich wytycznych przeprowadzono „przełomowe badania kliniczne” nowych leków, które nie tylko leczą docelowe choroby — takie jak cukrzyca, otyłość czy wysoki poziom cholesterolu — ale także zmniejszają ryzyko udaru i choroby serca.

„Na przykład wykazano, że agonisty receptora peptydu glukagonopodobnego (GLP-1) nie tylko drastycznie obniżają poziom cukru we krwi u pacjentów z cukrzycą, ale także prowadzą do znacznej utraty wagi u tych pacjentów, co wiąże się z wieloma dalszymi korzyściami” – powiedziała w wywiadzie dla Fox News Digital.

„Wspólnie zmniejsza to ryzyko udaru i innych powikłań cukrzycy”.

Zalecane są również inhibitory PCSK9, klasa leków, które według Bushnell są bardzo skuteczne w obniżaniu poziomu cholesterolu LDL (złego).

„Udowodniono również, że te leki zmniejszają ryzyko udaru” – dodała. 

Aktywność fizyczna

W celu zapobiegania udarom, ASA tradycyjnie zaleca 150 minut aktywności fizycznej o umiarkowanej intensywności, 75 minut aktywności fizycznej o dużej intensywności lub kombinację obu tych aktywności.

Według Bushnell, nowe wytyczne podkreślają znaczenie nie tylko aktywności fizycznej, ale również unikania siedzącego trybu życia w godzinach porannych.

„Oferujemy nowe zalecenia dotyczące badań przesiewowych w kierunku siedzącego trybu życia i doradzamy pacjentom, jak unikać takiego trybu życia” – powiedziała.

Indywidualne doradztwo dla kobiet i innych grup

Aktualizacja ASA zawiera również szczegółowe zalecenia dla niektórych grup.

Według Bushnell, kobiety w ciąży powinny zapoznać się z wytycznymi dotyczącymi obniżania wysokiego ciśnienia krwi i wykonywania badań przesiewowych w kierunku powikłań ciąży.

Amerykańskie Towarzystwo Kardiologiczne zaleca również wszystkim kobietom wykonanie badań przesiewowych w kierunku przedwczesnej niewydolności jajników (bardzo wczesnej menopauzy przed 40. rokiem życia), wczesnej menopauzy (przed 45. rokiem życia) i endometriozy (stanu zapalnego wywołanego przez tkankę endometrium znajdującą się poza macicą).

„Zalecamy również przeprowadzenie badań przesiewowych w kierunku niekorzystnych społecznych uwarunkowań zdrowia (SDOH), co jest nowością w stosunku do poprzednich wytycznych” – powiedziała Bushnell.

„Istnieje wiele dowodów na to, że niekorzystny SDOH może stanowić barierę w zapobieganiu — brak możliwości opłacenia ubezpieczenia zdrowotnego i leków, dostępu do opieki zdrowotnej itp. — i w związku z tym zwiększać ryzyko udaru”.

Ogólnie rzecz biorąc, zdaniem Bushnell, wytyczne oferują „stosunkowo proste strategie”, które mogą skutecznie obniżyć ryzyko udaru. 

„Najważniejszym dodatkowym punktem jest to, że wszystkie nasze zalecenia nie tylko doprowadzą do lepszej profilaktyki udarów, ale także poprawią zdrowie mózgu” – dodała.

„Ryzyko wystąpienia demencji jest zasadniczo takie samo jak ryzyko wystąpienia udaru”.

Ogólnie rzecz biorąc, dodał Serwer, zaktualizowane wytyczne odzwierciedlają „istotne wnioski z badań i doświadczeń klinicznych” wyciągniętych w ciągu ostatnich 10 lat. 

„Ważne jest, aby stowarzyszenia zawodowe współpracowały ze sobą i tworzyły wielodyscyplinarne wytyczne, dzięki którym będziemy mogli lepiej pomagać naszym pacjentom” – powiedział. 

„Podobnie jak choroba wieńcowa i zawały serca, udary mózgu można w dużej mierze zapobiec, jeśli zaczniemy wcześnie”.