Nowy wirus atakuje ludzką wątrobę
Cirkowirusy dotychczas zarażały zwierzęta takie jak ptaki i świnie. We Francji odnotowano pierwszy przypadek zakażenia u ludzi.
Źródło: gorodenkoff/Getty Images
Niepokojące wieści napłynęły z Instytutu Pasteura w Paryżu. Tamtejsi lekarze po raz pierwszy odkryli przedstawiciela cirkowirusów, który może wywoływać choroby także u ludzi. Nazwali patogen "HCirV-1" (human circovirus 1), jak wynika z ich badań.
Co to są cirkowirusy?
Cirkowirusy zostały po raz pierwszy odkryte w 1974 roku, a nazwa pochodzi od ich budowy: DNA ma kształt pierścienia lub koła (z łaciny - "circulus" oznaczający "okrąg"). Niewiele o nich wiadomo. Jak dotąd dotykały one tylko zwierząt, powodując problemy z oddychaniem, nerkami, skórą i rozrodem. Są one szczególnie zabójcze dla ptaków papugowych. Stwierdzono je również u świń. Dla ludzi były one uważane za nieszkodliwe.
Przypadek we Francji
W komunikacie prasowym Centrum Badań Pasteura, wirusolog Marc Eloit, współautor badania wyjaśnia: "Pacjentka miała niewyjaśnione przewlekłe zapalenie wątroby z niewielkimi objawami. 17 lat temu przeszła przeszczep serca i płuc, i od tego czasu była regularnie monitorowana. Mieliśmy dostęp do dużej liczby próbek z kilku lat i dlatego byliśmy w stanie zidentyfikować ten nowy wirus. To było zupełnie niespodziewane".
Kobieta trafiła do szpitala na początku 2022 roku z powodu przewlekłego zapalenia wątroby. Wszystkie powszechnie stosowane modele wyjaśniające pozostały bezskuteczne w jej diagnozie: nie była ani zakażona jednym z typowych patogenów zapalenia wątroby, ani nie można było wykryć innych znanych bakterii lub wirusów. Nie spożywała też żadnych preparatów znanych z działania uszkadzającego wątrobę, takich jak alkohol, narkotyki czy niektóre leki.
Przy użyciu algorytmów wspomaganych komputerowo, udało się w końcu zidentyfikować sekwencję genów nieznanego pochodzenia, która okazała się być nowym circowirusem. Może zakażać komórki ludzkiej wątroby, namnaża się w nich, co prowadzi do uszkodzeń w tym narządzie.
Jakie objawy wystąpiły u pacjentki?
Według badaczy, kobieta wykazywała jedynie łagodne objawy. Klasyczne, towarzyszące zapaleniu wątroby następujące objawy chorobowe:
ogólne złe samopoczucie
brak apetytu
gorączka
zmęczenie
biegunka, nudności, wymioty
żółtaczka (zażółcenie skóry i oczu)
Jak się zaraziła?
To pozostaje zagadką dla naukowców. Kobieta o obniżonej odporności nie podróżowała przed zakażeniem, nie otrzymała też transfuzji krwi. Analiza DNA wykazała również, że HCirV-1 nie pochodzi od cirkowirusów występujących u ptaków lub świń w Europie. Wydaje się, że jest on raczej związany z wariantami wirusa znanymi u egzotycznych dzikich zwierząt.
"Przypuszczamy, że HCirV-1, choć pochodzenia zwierzęcego, mógł zostać przeniesiony przez źródło pokarmowe, podobnie jak wirus zapalenia wątroby typu E" - czytamy w oświadczeniu Instytutu. Tą odmianą zapalenia wątroby, można się zarazić poprzez niedogotowane mięso wieprzowe lub dziczyznę, albo produkty z nich wykonane. Przeniesienie z człowieka na człowieka jest możliwe, ale jak dotąd bardzo rzadkie.
W jaki sposób przenoszony jest wirus?
To też jest na razie zupełnie niejasne. Jednakże badania pacjentki wykazały, że HCirV-1 był również wykrywalny w jej ślinie, moczu i kale. Niemniej jednak, nadal nie wiadomo, czy kontakt z płynami ustrojowymi lub ewentualnie nawet z powietrzem, którym oddychamy, może prowadzić do zakażenia.
Naukowcy opracowali już test PCR na nowego wirusa. Wiosną 2022 roku odnotowano wiele ciężkich i niewyjaśnionych przypadków zapalenia wątroby u dzieci, zwłaszcza w Wielkiej Brytanii, ale także w innych krajach. Nadal jednak nie wiadomo, czy istnieje związek z nowo odkrytym wirusem.
Dział: Nauka Nauki Ścisłe Medycyna Człowiek Świat
Autor:
Christiane Braunsdorf | Natalia Maciejewska