Po latach wysiłku naukowcy zaczynają rozumieć podstawowe elementy języka kaszalotów

Naukowcy badający kaszaloty żyjące wokół karaibskiej wyspy Dominika po raz pierwszy opisali podstawowe elementy tego, w jaki sposób mogą ze sobą rozmawiać, co pewnego dnia może pomóc w lepszej ich ochronie. Zdjęcie: www.apnews.com.

Jak wiele wielorybów i delfinów, kaszaloty są bardzo socjalnymi ssakami i porozumiewają się poprzez wyduszanie powietrza z ich układów oddechowych, co tworzy szybkie serie kliknięć które brzmieniem przypominają niezwykle głośnego podwodnego suwaka. Owe kliknięcia są także używane przez kaszaloty jako forma echolokacji, ułatwiając im lokalizację ich ofiar.

Naukowcy próbowali zrozumieć możliwe znaczenie tych kliknięć od dekad, z minimalnym sukcesem. Chociaż kompletna odpowiedź na to pytanie jest wciąż daleko, najnowsze badania wskazują na serie kliknięć które tworzą tak zwany „fonetyczny alfabet”, używany przez kaszaloty do budowy dużo prostszych odpowiedników do słów i fraz używanych przez ludzi.

„Nareszcie zaczynamy zaznajamiać się z podstawowymi częściami składowymi wielorybiego języka,” powiedział David Gruber, założyciel i prezes Cetacean Translation Initiative (Inicjatywa Waleniego Tłumaczenia), w skrócie CETI, grupy poświęconej tłumaczeniu komunikacji między kaszalotami.

W badaniu opublikowanym we wtorek w czasopiśmie naukowym Nature Communications, naukowcy przeanalizowali ponad 8700 urywków kliknięć kaszalotów, znanych jako kody. W ich mniemaniu znaleźli oni cztery komponenty które tworzą ten fonetyczny alfabet.

Pratyusha Sharma, główny badacz działający nad ową pracą naukową, twierdzi że wieloryby mogłyby wykorzystać owy alfabet w niemal nieskończonej liczbie kombinacji.

„Nie wygląda na to żeby posiadały one stałego zestawu kod,” twierdzi Sharma, ekspert w dziedzinie informatyki i sztucznej inteligencji na Instytucie Technologii w Massachusetts. „Daje to wielorybom dostęp do dużo bardziej obszernego systemu komunikacji,” tłumaczy ona dalej, porównując ten fakt z posiadaniem przez wieloryby bardzo dużego słownika.

Kaszaloty są posiadaczami największych mózgów w królestwie zwierząt, z wagą dosięgającą aż 9 kilogramów i wymiarami sześciokrotnie przewyższającymi typowy ludzki mózg. Żyją one w matriarchalnych grupach liczących aż do 10 osobników i czasami spotykają się z setkami lub nawet tysiącami innych wielorybów. Kaszaloty mogą urosnąć do długości aż 18 metrów i nurkują na głębokość niemal tysiąca metrów aby polować na znajdujące się tam kałamarnice. Śpią one w grupach, wisząc pionowo w wodzie.

Gruber, profesor biologii na Uniwersytecie Miejskim w Nowym Jorku, powiedział że kaszaloty mają bardzo wyrafinowane więzi społeczne i rozszyfrowanie ich systemu komunikacji ma szansę ujawnić pewne analogie z rozwojem języka i społeczeństwa w ludziach.

Aby zebrać wystarczającą liczbę przykładów wielorybich kliknięć w Dominice, z ich populacją liczącą około 200 wielorybów, naukowcy stworzyli podwodne studio nagraniowe o gigantycznych rozmiarach, wyposażone w mikrofony umieszczone na różnych głębokościach. Specjalne znaczniki umieszczone na wielorybach zapisują także w jakiej pozycji są one w momencie klikania- jak nurkowanie, sen albo oddychanie na powierzchni wody- oraz czy w ich otoczeniu znajdują się inne wieloryby z którymi mogłyby się komunikować.

Jeremy Goldbogen, nadzwyczajny profesor oceaniczny na Uniwersytecie w Stanford, nazwał te nowe badania „niesamowitymi,”, mówiąc że mają one „ogromne implikacje w naszym rozumieniu tych oceanicznych olbrzymów.”

Goldbogen, który nie ma powiązań z tym konkretnym badaniem, twierdzi także, że jeśli pewnego dnia uda nam się zrozumieć ten kaszalotowy język, to powinniśmy użyć tej wiedzy do celów konserwacyjnych, jak zminimalizowanie ryzyka wielorybów zranionych przez płynące statki albo redukcja nadmiernego hałasu w morzach i oceanach.

Kaszaloty są sklasyfikowane jako „narażone” przez Międzynarodową Unię Ochrony Przyrody. Wieloryby te były ofiarami polowań przez setki lat z powodu oleju znajdującego się w ich gigantycznych głowach, których to negatywny wpływ ogranicza populację kaszalotów nawet do dziś.

Diana Reiss, ekspert w dziedzinie behawioryzmu i komunikacji ssaków morskich na Uniwersytecie Miejskim w Nowym Jorku, twierdzi że naukowcy rozumieją niektóre elementy komunikacji morskich ssaków dość dobrze, wliczając w to gwizdy używane przez delfiny oraz pieśni wydawane przez długopłetwowce.

Jednakże, w przypadku kaszalotów jesteśmy pozbawieni nawet tej podstawowej wiedzy.

„Owe badanie różni się od swoich poprzedników w jednym konkretnym punkcie, bowiem próbuje spojrzeć na fundamenty które podtrzymują ten wielorybi system komunikacji, a nie tylko poszczególne dźwięki które wydają,” tłumaczy dalej.

Reiss, która także nie ma bezpośrednich powiązań z nowym badaniem, ma nadzieję że w przyszłości będziemy w stanie dopasować kliknięcia kaszalotów do poszczególnych zachowań.

„Nigdy nie będziemy w stanie rozpoznać co owe kliknięcia znaczą dla innego wieloryba, ale możemy zrozumieć je do takiego stopnia, że jesteśmy w stanie na ich podstawie przewidzieć ich zachowanie,” mówi Reiss. „Osiągnięcie nawet tylko tego byłoby samo w sobie niesamowite,” kontynuuje.

Gruber, założyciel CETI, twierdzi że dogłębna analiza komunikacji kaszalotów wymaga wielu milionów lub nawet miliardów wielorybich kod, ale ma nadzieje że AI pomoże przyspieszyć tą analizę. Twierdzi on także że inne populacje kaszalotów, które rozsiane są w głębokich oceanach od Arktyki aż do Antarktyki, najprawdopodobniej porozumiewają się w różnych, delikatnie innych, sposobach.