Pomniki przyrody: najbardziej zdumiewające drzewa na świecie

Zdjęcie: iStock / Meinzahn

Wielką tajemnicą jest to, gdzie stoi największe drzewo na świecie. Jedynie niektórzy naukowcy znają jego dokładną lokalizację, głęboko w Parku Narodowym Redwood w Kalifornii – zbyt duża jest obawa, że turyści mogliby tłumnie okrążyć giganta i zdeptać jego wrażliwe płytkie korzenie. „Hyperion”, jak nazwano olbrzymie drzewo, podobnie jak tytan z greckiej mitologii, ma niesamowite 115,55 m wysokości. Zostało dopiero odkryte kilka lat temu.

Sekwoje przybrzeżne, takie jak „Hyperion”, mogą osiągać wiek kilkuset lat i stać się wyższe niż inne drzewa na ziemi. Naukowcy znają 41 egzemplarzy, które mają ponad 110 m wysokości. Mimo, że „Hyperion” uchodzi obecnie za najwyższe drzewo na świecie, we wcześniejszych czasach istniały jeszcze o wiele wyższe. Przykładowo zmierzony w XIX wieku gigantyczny eukaliptus australijski miał wysokość 132,58 m – to historyczny rekord.

Długie życie, szybka śmierć

Ludzie stają się szybko zagrożeniem dla drzew, nawet dla tych najwytrwalszych. Przykładowo drzewo z Ténéré na południowej Saharze zostało owiane złą sławą. Fałszywa akacja rosła w niesprzyjającym środowisku, gdzie w zasięgu wielu kilometrów nie było nic poza piaskiem, kurzem, pustynią i upałem. Uważano, że jest najbardziej odizolowanym drzewem na świecie. By móc w ogóle dojść do wody, puściła korzenie 35 m w głąb ziemi. W ten sposób uparte drzewo stawiło czoła pustyni przez 300 lat. Aż nadszedł koniec: ponieważ pewnemu pijanemu kierowcy ciężarówki, udało się przejechać jedyne drzewo w promieniu 400 kilometrów. Obecnie drzewo jest wystawione w Muzeum Narodowym w Nigrze; upamiętnia go w jego dawnej lokalizacji drzewo pamiątkowe, które jest wykonane z metalowych rur.

Na dłuższy żywot mogło liczyć drzewo zlokalizowane na dalekiej północy: mały świerk znajdujący się na szwedzkiej górze Fulu, uchodzi za najstarsze drzewo na świecie. Naukowcy z Uniwersytetu w Umea określili jego wiek na niesamowite 9550 lat. Świerk jest zatem około dwukrotnie starszy niż niektóre północnoamerykańskie sosny, których wiek wynosi od 4000 do 5000 lat, co czyniło z nich dotychczas najstarsze żyjące drzewa. 

Przestronna roślinność

„Przestronna roślinność” - nazywają się drzewa w języku urzędowym w Niemczech – zwłaszcza, że niektóre egzemplarze rzeczywiście potrzebują dużej przestrzeni. Przykładowo największe drzewo na świecie, znajdujące się także w Kalifornii: czyli licząca 2700 lat gigantyczna sekwoja „General Sherman”, została nazwana w 1879 roku na cześć żołnierza wojny secesyjnej, której objętość wynosi 1490 metrów sześciennych. Nawet jeśli temu generałowi odpadnie ramię – co wydarzyło się w styczniu 2006 roku, kiedy roślina straciła gałąź mierzącą trzydzieści metrów długości i dwa metry grubości –, nadal pozostaje największym drzewem na świecie. 

Dużej przestrzeni także potrzebuje drzewo nerkowca zlokalizowanego na plaży Parnamirim w południowo-wschodniej Brazylii: wskutek defektu genetycznego gałęzie tego drzewa nie rosną ku górze, lecz na boki. Pod wpływem własnego ciężaru opadają na ziemię, gdzie puszczają nowe korzenie – wyłania się rzekomo nowe drzewo. Drzewo nerkowca w Parnamirim osiągnęło tymczasem rozmiary lasu: rozciąga się na powierzchni 8500 metrów kwadratowych.