Prawie 40% światowych lodowców jest już straconych, ostrzegają naukowcy

Zdjęcie: Bram Janssen/AP

Według szacunków naukowców, lodowce utracą ostatecznie 39% swojej masy w porównaniu z poziomem z 2020 roku, co przełoży się na wzrost globalnego poziomu mórz o 113 milimetrów. To zjawisko jest już nieodwracalne, niezależnie od przyszłych działań. Jeżeli świat będzie kontynuował obecne polityki klimatyczne, które prawdopodobnie nie powstrzymają globalnego ocieplenia poniżej 1,5°C, strata może wzrosnąć do 76%. 

Ten scenariusz byłby katastrofalny dla krajów zależnych od wód roztopowych lodowców do nawadniania, produkcji energii i wody pitnej. Jak wyjaśnił James Kirkham, glacjolog z International Cryosphere Climate Initiative, różnica między utratą 39% a 76% masy lodowców oznacza „różnicę między możliwością adaptacji do utraty lodowca a niemożnością przystosowania się”.

Pomimo ponurej prognozy, autorzy badania starają się przekazać przesłanie nadziei. Lilian Schuster z Uniwersytetu w Innsbrucku, współautorka badania, powiedziała: „Chcemy pokazać, że z każdą dziesiątą częścią stopnia mniej możemy zachować więcej lodu lodowcowego”.    

Porozumienie paryskie z 2015 roku zobowiązuje prawie 200 narodów do wspólnego działania na rzecz ograniczenia globalnego ocieplenia poniżej 2°C, a jeśli to możliwe – poniżej 1,5°C. Jednak obecne prognozy wskazują na możliwość wzrostu temperatur nawet o 2,9°C do 2100 roku. Każdy dodatkowy wzrost o 0,1°C między 1,5°C a 3°C prowadzi do utraty kolejnych 2% masy lodowców na świecie, jak przewidują badania. „Nie jesteśmy aktywistami, to mówi nauka” – powiedział Harry Zekollari, badacz z Vrije Universiteit Brussel i ETH Zürich, współautor badania.

To przełomowe badanie jest jednym z najważniejszych opracowań dotyczących projekcji lodowców w tej dekadzie. Poprzednie badania kończyły swoje prognozy na roku 2100, co często jest datą graniczną w analizach polityki klimatycznej. Tymczasem lodowce potrzebują dekad, a nawet wieków, aby ustabilizować się po zmianach klimatu, co oznacza, że rzeczywiste skutki wzrostu temperatur mogą być maskowane przez lata. Badanie wykorzystało osiem istniejących modeli lodowcowych i przeprowadziło symulacje zdarzeń na przestrzeni stuleci, przewidując, jak będą się rozwijać poszczególne lodowce.

Wyniki wskazują na szeroki zakres możliwych strat – od 15% do 55% masy lodowców – ale wszystkie modele pokazują ten sam schemat: wraz ze wzrostem temperatur tracimy coraz więcej masy lodowców. Glacjolodzy podkreślają, że różnice regionalne są istotne. Najbardziej narażone są lodowce w zachodniej Kanadzie, Stanach Zjednoczonych, północno-wschodniej Kanadzie, Skandynawii i rosyjskiej Arktyce.

Chociaż badania oferują pesymistyczną wizję przyszłości lodowców, podkreślają jednocześnie wagę działań ograniczających ocieplenie. Każdy ułamek stopnia ma znaczenie, co stanowi motywację do podjęcia pilnych działań na rzecz ochrony klimatu.