Rok 2023 jest oficjalnie najgorętszym rokiem w historii, a naukowcy twierdzą, że temperatura będzie nadal rosła

fot. freepik

Po miesiącach oczekiwań ogłaszamy oficjalnie – rok 2023 będzie najcieplejszym rokiem w historii. Unijna Służba ds. Zmian Klimatu Copernicus ogłosiła kamień milowy po przeanalizowaniu danych, które wykazały, że przeżyliśmy najcieplejszy listopad w historii.

Według Copernicus, ostatni miesiąc był o około 1,75 stopnia Celsjusza cieplejszy niż średnia z okresu przedindustrialnego, a średnia temperatura powietrza wyniosła 14,22 stopnia Celsjusza, czyli około 57,6 stopnia Fahrenheita. Teraz Copernicus twierdzi, że od stycznia do listopada 2023 r. średnia globalna temperatura była najwyższa w historii – o 1,46 stopnia Celsjusza powyżej średniej przedindustrialnej.

Dzienne średnie anomalie globalnej temperatury powietrza na powierzchni (°C) w odniesieniu do szacunkowych wartości dla lat 1850-1900, wykreślone jako szeregi czasowe dla każdego roku od 1 stycznia 1940 do 2 grudnia 2023. Rok 2023 jest oznaczony grubą czerwoną linia. ŹRÓDŁO DANYCH: ERA5 / C3S/ECMWF

Borealna jesień, trwająca od września do listopada, była również najcieplejsza; „z dużym marginesem” – stwierdził Copernicus, a temperatury były o 0,88 stopnia Celsjusza wyższe od średniej. We wrześniu podano, że lato 2023 r. było najcieplejsze w historii.

„Rok 2023 miał obecnie sześć rekordowych miesięcy i dwa rekordowe sezony” – powiedziała zastępczyni dyrektora programu Copernicus Samantha Burgess. „Nadzwyczajne globalne temperatury w listopadzie, w tym dwa dni wyższe o ponad 2°C w stosunku do epoki przedindustrialnej, oznaczają, że rok 2023 będzie najcieplejszym rokiem w zarejestrowanej historii”.

Ta różnica między czasami przedindustrialnymi a dniem dzisiejszym niebezpiecznie zbliża świat do przekroczenia progu globalnego ocieplenia na poziomie 1,5 stopnia Celsjusza, przed którym naukowcy ostrzegają od lat. Utrzymujące się ocieplenie oznacza, że ekstremalne zjawiska pogodowe – które już się pogorszyły – staną się jeszcze częstsze i intensywniejsze, zwiększając szkody i liczbę ofiar śmiertelnych spowodowanych suszami, powodziami, huraganami i pożarami.

Globalnie uśrednione anomalie temperatury powietrza na powierzchni w odniesieniu do lat 1991–2020 dla każdego listopada od 1940 do 2023 r. ŹRÓDŁO DANYCH: ERA5 / C3S/ECMWF

W zeszłym miesiącu cieplejsze było nie tylko powietrze, ale także woda.

Copernicus stwierdził, że średnia temperatura powierzchni morza dla wód oceanicznych pomiędzy 60°N a 60°S – mniej więcej od południowego krańca Grenlandii do tuż poniżej Ameryki Południowej – była najwyższa w historii i była o około 0,25 stopnia Celsjusza wyższa niż w ostatnim rekordowym listopadzie 2015 r. .

Copernicus ostrzegał przed takim wynikiem w zeszłym miesiącu, stwierdzając, że tytuł najcieplejszego roku jest „praktycznie pewny”.

Światowa Organizacja Meteorologiczna, agencja Organizacji Narodów Zjednoczonych, kilka dni temu powtórzyła ostrzeżenie wydane na szczycie klimatycznym ONZ COP28, stwierdzając, że ekstremalne warunki, jakie wystąpiły w tym roku, „pozostawiły ślad zniszczeń i rozpaczy”.

WMO również opublikowała we wtorek raport, w którym stwierdziła, że tempo zmian klimatycznych „wzrosło alarmująco”, a lata 2011–2020 były najcieplejszą dekadą w historii.

Podczas COP28 zadeklarowano wysiłki na rzecz ograniczenia emisji – ale jak szybko?

Globalne temperatury są głównym tematem dyskusji na szczycie COP28 w Dubaju, który potrwa do 12 grudnia. Gazy cieplarniane, do których zalicza się między innymi dwutlenek węgla i metan, to gazy, które zatrzymują ciepło w atmosferze ziemskiej, powodując ocieplenie temperatury powietrza i topnienie lodu morskiego , co następnie podnosi temperaturę oceanów i powoduje podnoszenie się poziomu mórz. Większość emisji tych gazów pochodzi ze spalania paliw kopalnych, do których zalicza się węgiel, gaz ziemny i ropę naftową.

Carlo Buontempo, dyrektor Służby ds. Zmian Klimatu programu Copernicus, powiedział, że ekstremalne temperatury obserwowane w tym roku będą się utrzymywać tylko wtedy, gdy drastyczne zmiany nie zostaną wprowadzone szybko.

„Dopóki stężenie gazów cieplarnianych będzie rosło, nie możemy spodziewać się wyników innych niż te zaobserwowane w tym roku” – powiedział Buontempo. „Temperatura będzie stale rosła, podobnie jak skutki fal upałów i susz. Jak najszybsze osiągnięcie zera netto to skuteczny sposób zarządzania zagrożeniami klimatycznymi”.

Naukowcy twierdzą, że przejście od spalania ropy i węgla do źródeł takich jak energia wiatrowa i słoneczna to niezbędny krok w kierunku ograniczenia emisji. Jedno z badań opublikowanych w 2022 r. wykazało, że każdy 1 punkt procentowy wzrostu zużycia energii odnawialnej powoduje zmniejszenie emisji CO2 na mieszkańca o 1,25%. Krajowe Laboratorium Energii Odnawialnej, będące częścią Departamentu Energii Stanów Zjednoczonych, również odkryło, że dodanie o 35% więcej energii wiatrowej i słonecznej zmniejszyłoby emisję dwutlenku węgla o 25% do 45%.

Na całym świecie poczyniono postępy w zwiększaniu wykorzystania energii odnawialnej. Tylko w tym roku Stany Zjednoczone przez rekordowe 5 miesięcy wygenerowały więcej energii elektrycznej z energii słonecznej i wiatrowej niż z węgla, a Wielka Brytania po raz pierwszy w historii wygenerowała więcej energii z wiatru niż z gazu. Jednak wiele krajów, w tym Stany Zjednoczone, nadal pozostaje daleko w tyle w wywiązywaniu się ze swoich zobowiązań w zakresie wprowadzenia istotnych zmian.

Podczas COP28 przedstawiciele prawie 200 krajów omawiają plany przejścia z paliw kopalnych na energię odnawialną. Najważniejsza debata dotyczy tego, czy zgodzą się na „wycofywanie” czy „wycofywanie” paliw kopalnych – przy czym to drugie oznaczałoby wolniejsze i słabsze globalne stanowisko w sprawie transformacji.

„Jeśli kopiesz dół, ale dotrzesz za głęboko i nie dojdziesz tam, gdzie chcesz, pierwszą rzeczą, którą robisz, jest zaprzestanie kopania” – powiedział wysłannik USA ds. klimatu John Kerry podczas COP28. „A równoznaczne z zaprzestaniem kopania w kwestii klimatu jest zaprzestanie emisji tych trujących substancji, które niszczą planetę i życie przyszłych pokoleń, a także naszą zdolność do życia. ... Prosimy Cię, abyś faktycznie wybrał lepszą jakość życia.”