Russetiden – już za późno na zmiany

,,Szkoła i politycy powinni zachować dystans od obchodów czasu Russes oraz od sposobu, w jaki uczniowie decydują się na organizację własnych i prywatnych uroczystości" - pisze Oscar Chr. Husebye. Zdjęcie: Beate Oma Dahle, NTB.

Pandemia ujawniła, że uczniowie mieli całkowicie swobodę w organizowaniu i uczestniczeniu w uroczystościach związanych z końcem roku szkolnego, które odbywały się w okresie zbliżającym się do lata.

Byłem przewodniczącym Russes w Oslo i Akershus w 2019 r. – podczas ostatniego Russetiden tuż przed pandemią. Pokazano wtedy, że nawet stare tradycje można zmienić na lepsze. Powinniśmy to zrobić teraz.

Jako Russ i przewodniczący zarządu Russes, obchody przebiegały mniej więcej w sposób tradycyjny, jak zawsze. Nie było większych kontrowersji, poza typowymi dyskusjami na temat umiejscowienia tradycyjnych węzłów i tego, czy powinny one być "wewnątrz" czy "na zewnątrz". Wdrożenie przebiegło głównie sprawnie, a dla wielu z nas był to czas, który pozostanie w pamięci do końca życia.

Russetiden jest pełen tradycji i w zasadzie to bardzo radosne obchody zakończenia trzynastoletniej nauki, którym warto kibicować.

Świętuj z czystym sumieniem

Później nadeszła pandemia, co oczywiście zmusiło Russes do dostosowania się do istotnych zmian. Pandemia pokazała, że świętowanie bliżej lata nie było żadnym problemem, wręcz przeciwnie. Celebracja w cieplejszych i jaśniejszych warunkach ma swoje zalety, szczególnie gdy można świętować zdany egzamin pisemny z czystym sumieniem.

Osobiście, jako były przewodniczący Russes, nie byłem zbyt zainteresowany przesuwaniem tego wydarzenia. Zmiany rzadko przynoszą radość, a co więcej, nie wpływają one na nasze emocjonalnie naładowane tradycje, na które czekaliśmy przez lata. Jednak teraz, z perspektywy czasu i doświadczeń zdobytych po wprowadzeniu w życie odroczenia tych obchodów w czasie pandemii, jestem przekonany, że przesunięcie byłoby korzystne dla społeczeństwa. 

Zachowaj dystans na długość ramienia

Rząd premiera Jonasa Gahra Støre (Ap) wezwał do znacznego zaostrzenia obchodów Russetiden, sugerując przesunięcie ich na okres po zakończeniu egzaminów. Jest to szczególnie interesujące, ponieważ to właśnie Partia Pracy w 1971 roku przesunęła datę egzaminu na dzień po 17 maja, aby zmniejszyć intensywność obchodów tego dnia.

Zorganizowanie obchodów przez Russes o charakterze bardziej inkluzywnym jest w niewielkim stopniu rezultatem działań politycznych.

Należy przyznać, że to duże wyzwanie. Decyzja rządu o przesunięciu okresu obchodów Russetiden po egzaminach świadczy o tym, że Partia Pracy uważa, iż konieczne jest dostosowanie się do nowej rzeczywistości, w której okres obchodów przestaje być istotny. Jednocześnie proces adaptacji wymaga zaangażowania zarówno ze strony szkół, jak i samych Russes.

Szkolnictwo i politycy powinni zachować dystans od norweskich uroczystości z okazji Russetiden oraz sposobu, w jaki uczniowie decydują się na organizację swoich prywatnych obchodów. Sektor publiczny nie powinien zbytnio ingerować w życie prywatne. Zamiast narzucać uczniom termin obchodów, powinno się z nimi skonsultować i uzgodnić odpowiednią datę.

Nowe wymagania dla norweskich autobusów powinny opierać się wyłącznie na ocenach zawodowych władz związanych z ruchem drogowym, a nie na politycznej chęci rządu ograniczenia samych obchodów z okazji Russetiden.

Za zmiany muszą być odpowiedzialni uczniowie

Wartość otwartej dyskusji w procesie zmiany nie może być przeceniona, a zaangażowanie uczestników Russetiden może przynieść korzyści, sprawiając, że obchody stają się jeszcze bardziej wyjątkowe dla absolwentów w przyszłości. Ważne jest, aby zarówno szkoła, jak i uczestnicy wspólnie pracowali nad znalezieniem rozwiązań. Istnieje obawa, że komercjalizacja lub wykluczenie Russetiden mogłoby zaszkodzić charakterowi tych obchodów.

Strony muszą razem pracować nad zmianami, ale ostatecznie to uczestnicy Russetiden muszą podjąć odpowiedzialność za największe przemiany. Jak uczestnicy obchodów traktują się nawzajem, wpływa na to, czy będą one pozytywnym czy negatywnym doświadczeniem.

 Niewielkie prawdopodobieństwo, że polityczne narzucenie zmian doprowadzi do bardziej inkluzywnych obchodów Russetiden. Zamiast tego, politycy powinni zachęcać uczestników Russetiden do zmiany tradycyjnych praktyk. Wspólnymi siłami można stworzyć bardziej otwartą erę Russetiden, ale decydujący głos powinien należeć do samych uczestników.

Osobiście uważam, że nadszedł czas na nowe podejście i mam nadzieję, że dzisiejsi uczestnicy Russetiden będą otwarci na tę zmianę.