Rządowe spotkanie klimatyczne rodzi pytania w społeczności naukowej

Rząd został skrytykowany za to, że nie zaprosił większej liczby naukowców zajmujących się klimatem do dyskusji panelowych podczas zbliżającego się szczytu klimatycznego. Zdjęcie: Fredrik Sandberg/TT

Rząd został skrytykowany za osłabienie szwedzkiej polityki klimatycznej. Rada Polityki Klimatycznej zauważa, że po raz pierwszy od dwóch dekad aktywne decyzje polityczne prawdopodobnie doprowadzą do wzrostu emisji w Szwecji, a nie do ich spadku.

W odpowiedzi na krytykę rząd zwrócił uwagę, że jasne i skuteczne środki służące osiągnięciu celów klimatycznych zostaną przedstawione w planie działań na rzecz klimatu jeszcze w tym roku.

Zapowiedział również szerokie krajowe spotkanie klimatyczne z przedstawicielami społeczności biznesowej, środowiska naukowego, społeczeństwa obywatelskiego i innych ważnych sektorów społeczeństwa, w celu uzyskania dalszych informacji na temat planu działania. Odbędzie się ono w piątek.

Jednak niedawne ogłoszenie listy zaproszeń i programu wywołało zaskoczenie w wielu częściach społeczności naukowej.

„Nie można oprzeć się wrażeniu, że wybrano ekspertów, którzy będą wspierać politykę rządu”, mówi Eva Lövbrand, profesor w Centrum Badań nad Polityką Klimatyczną na Uniwersytecie w Linköping.

Spotkanie zostało zorganizowane w formie serii dyskusji panelowych. Dyskutowano m.in. o tym, jaki wpływ na Szwecję ma unijny pakiet klimatyczny Fit for 55, w jaki sposób szwedzki przemysł powinien stać się wolny od paliw kopalnych, w jaki sposób szwedzka produkcja energii elektrycznej powinna zostać podwojona dzięki nowej energii jądrowej, innym źródłom energii wolnym od paliw kopalnych i rozbudowanej sieci elektrycznej oraz w jaki sposób rozwój nowych technologii powinien być promowany dzięki krótszym procesom wydawania zezwoleń.

Wszyscy zaproszeni naukowcy, z wyjątkiem jednego, zasiądą na widowni.

„Są to dobrze poinformowani ludzie, którzy zostali zaproszeni jako publiczność. To dziwne, że ta wiedza na temat polityki klimatycznej nie została lepiej wykorzystana do uzyskania opinii na temat planu działań na rzecz klimatu, który rząd przedstawi jesienią” – mówi Eva Lövbrand.

Wśród panelistów większość stanowią przedstawiciele biznesu. Jedynym naukowcem uczestniczącym w rozmowach jest ekonomista John Hassler, profesor w Instytucie Ekonomii Międzynarodowej na Uniwersytecie Sztokholmskim. Przedstawi on swój pogląd, że krajowe cele klimatyczne Szwecji można uznać za przestarzałe, zwłaszcza teraz, gdy polityka klimatyczna UE została zaostrzona.

Jak się czujesz jako jedyny naukowiec na tym panelu?

„Zostałem o to poproszony całkiem niedawno i, szczerze mówiąc, nie zapoznałem się jeszcze z pełnym składem panelu. Ale cieszę się, że mogę w nim uczestniczyć”.

Czy nie lepiej byłoby mieć tam więcej naukowych opinii?

„Tak, jak najbardziej. Ale jak powiedziałem, nie byłem zaangażowany w samo jego planowanie”.

Oczywiste jest, że kwestia klimatu wymaga również wiedzy naukowej. Ale naukowe tło zmian klimatu zostało już ustalone, a teraz unijny pakiet klimatyczny Fit for 55 określa, co musimy zrobić.

Lars J. Nilsson, profesor Uniwersytetu Technologicznego w Lund i członek Rady UE ds. Nauki o Klimacie, jest krytycznie do tego nastawiony.

„Wąskie podejście ekonomiczne nie wystarczy do zrozumienia wyzwań związanych ze zmianami klimatu. Istnieje wiele ważnych perspektyw dotyczących tego, co stanowi skuteczną politykę klimatyczną w zakresie transformacji, na przykład w sektorze transportu i przemyśle, które nie zostały tutaj przedstawione”.

Dodaje: „Wydaje się, że jest to raczej spektakl, a nie część jakiegokolwiek zorganizowanego procesu mającego na celu opracowanie planu działania w celu osiągnięcia celów klimatycznych Szwecji”.

Minister ds. klimatu i środowiska Romina Pourmokhtari uważa, że skład panelu jest dobrze wyważony i uzasadnione jest, że przedstawiciele biznesu stanowią większość.

„Jeśli chcemy powstrzymać emisje, musimy porozmawiać z tymi, którzy je emitują, o tym, co stoi na przeszkodzie ich transformacji. Jak możemy stworzyć zachęty do zmian? W Szwecji widzimy, że wśród wielu emitentów jest dobra wola, aby pomóc”, mówi Romina Pourmokhtari dla DN.

DN skontaktował się z premierem Ulfem Kristerssonem (M) i minister gospodarki Ebbą Busch (KD).