Te małpy człekokształtne potrafią rozpoznać, że człowiek czegoś nie wie, wynika z badań.

Zdjęcie: Ape Initiative/Johns Hopkins University

Naukowcy z Johns Hopkins University badający bonobo odkryli, że wskazywały one miejsce ukrycia smakołyków, jeśli widziały, że ich ludzki partner nie wiedział, gdzie one są, zgodnie z oświadczeniem uniwersytetu opublikowanym w poniedziałek.

Pracując z trzema samcami bonobo, współautor badania Luke Townrow, doktorant Johns Hopkins, siedział po drugiej stronie stołu od jednego ze zwierząt, podczas gdy inna osoba umieszczała smakołyk pod jednym z trzech kubków.  W niektórych przypadkach Townrow mógł zobaczyć, pod którym kubkiem znajduje się smakołyk, a bonobo czekał, aż poda mu jedzenie. W innych przypadkach nie był w stanie zobaczyć, gdzie znajduje się smakołyk, a bonobo wskazywał mu właściwy kubek, aby pomóc mu znaleźć jedzenie.

Ten „pozornie prosty eksperyment po raz pierwszy pokazał, że małpy będą przekazywać nieznane informacje w imię pracy zespołowej” - czytamy w oświadczeniu. Współautor badania Chris Krupenye, asystent profesora nauk psychologicznych i nauk o mózgu w Johns Hopkins, powiedział CNN, że badanie „jest jednym z najbardziej wyraźnych dowodów na to, że zwierzę z rzędu naczelnych rozumie, kiedy ktoś inny jest ignorantem”. Ta zdolność do wyczuwania luk w wiedzy innych znana jest jako teoria umysłu. „Jako ludzie mamy teorię umysłu, zdolność do myślenia o perspektywach innych” - powiedział Krupenye we wtorek CNN. „Jest to kluczowa cecha ludzkiej psychologii” - dodał, wyjaśniając, że pozwala nam współpracować ze sobą i uczyć ludzi rzeczy, których, jak rozumiemy, nie wiedzą.

Teoria umysłu była wcześniej uważana za unikalną dla ludzi, ale badanie pokazuje, że bonobo dzielą tę zdolność. „Dowody, które mamy wskazują, że mają one teorię umysłu” - powiedział Krupenye, wyjaśniając, że badanie opiera się na wcześniejszych pracach nad teorią umysłu u szympansów. 

W następnej kolejności zespół planuje zbadać motywacje bonobo do dzielenia się informacjami i sposób, w jaki myślą o umysłach innych osób. „Pokazaliśmy tutaj, że małpy będą komunikować się z partnerem, aby zmienić swoje zachowanie” - powiedział Townrow w oświadczeniu, „ale kluczowym otwartym pytaniem do dalszych badań jest to, czy małpy wskazują również na zmianę stanu psychicznego partnera lub jego przekonań”. Krupenye powiedział CNN, że ma nadzieję, iż badanie pomoże podnieść świadomość na temat bonobo, zagrożonego gatunku występującego wyłącznie w Demokratycznej Republice Konga. „Ten rodzaj pracy pokazuje nam, jak bogate jest ich życie społeczne” - powiedział.

Alexander Piel, antropolog biologiczny z University College London, który nie był zaangażowany w badania, powiedział CNN, że badanie jest pouczające i „dostarcza przekonujących dowodów na to, że te 3 osobniki dostosowują swoje zachowanie w oparciu o stan wiedzy człowieka”. Podkreślił jednak fakt, że w badaniu wzięły udział tylko trzy bonobo, które żyją w niewoli i komunikują się z człowiekiem, co nie byłoby powszechne na wolności. Niemniej jednak Piel powiedział, że „te kwestie w żaden sposób nie podważają znaczenia tego badania”.  „Wyniki oferują kolejny wgląd w umysły naszych najbliższych krewnych, coraz bardziej lustrzane odbicie naszych własnych zdolności poznawczych” - powiedział Piel CNN w środę. Badanie zostało opublikowane w czasopiśmie Proceedings of the National Academy of Sciences.