Tysiące grenlandzkich lodowców gwałtownie się kurczy. Zdjęcia „przed i po” ujawniają skutki zmian trwających dekady

Hans Henrik Tholstrup/University of Copenhagen

Kiedy Laura Larocca odwiedziła Danię w 2019 r., klimatolog przejrzała tysiące starych zdjęć lotniczych lodowatego wybrzeża Grenlandii, które zostały odnalezione w zamku pod Kopenhagą około 15 lat temu. Obecnie przechowywane w Duńskich Archiwach Narodowych, historyczne fotografie zainspirowały ją i innych badaczy do zrekonstruowania lodowcowej historii tego terytorium i tego, jak zmieniła się ona w obliczu szybko ocieplającego się klimatu.

Po zdigitalizowaniu tysięcy zarchiwizowanych zdjęć papierowych z lat trzydziestych XX wieku zespół Larokki dopasował je do zdjęć satelitarnych dzisiejszej Grenlandii, aby ustalić, jak bardzo zmienił się jej zamarznięty krajobraz. Porównanie wykazało, że tempo cofania się Grenlandzkich lodowców jest alarmujące i drastycznie przyspieszyło w ciągu ostatnich dwóch dekad. Badanie opublikowane w tym tygodniu w czasopiśmie „Nature Climate Change”, wykazało, że tempo cofania się lodowców w XXI wieku było dwukrotnie szybsze niż w XX wieku.

Larocca, główa autorka badania i adiunkt w Arizona State University School of Ocean Futures stwierdziła, że sam proces był „bardzo czasochłonny i wymagał wielu ludzi i wielu godzin pracy manualnej”. „Sama zmiana jest oszałamiająca - naprawdę ukazuje szybkie tempo, w jakim Arktyka się ociepla i zmienia”.

Jak wykazało badanie z 2022 roku, w ciągu ostatnich kilku dekad Arktyka ociepliła się cztery razy szybciej niż reszta świata. Skutki tego ocieplenia narastają. Po raz pierwszy w historii deszcz padał na szczycie Grenlandii (ponad trzy kilometry nad poziomem morza) latem 2021 roku. Na początku tego tygodnia naukowcy odkryli, że ogromne lodowce północnej Grenlandii, które przez długi czas uważano za stosunkowo stabilne, obecnie stwarzają potencjalnie „dramatyczne” zagrożenie wzrostem poziomu mórz.

To, co najbardziej uderzyło Laroccę, to fakt, że duńscy piloci, którzy wykonali oryginalne zdjęcia, nie mieli pojęcia, że będą one stanowić znaczący wkład w naukę o klimacie prawie sto lat później. „To dość interesujące, że wiele z tych zdjęć zostało wykonanych w celu prowadzenia operacji wojskowych” - powiedziała. „Mają więc powiązania z historią międzynarodową i historią Stanów Zjednoczonych. To świetna sprawa, że ponad 100 lat później wykorzystujemy te zdjęcia w nauce, aby udokumentować, jak bardzo te lodowce zmieniły się z upływem czasu”.

Larocca ma nadzieję, że to nowe, bogate wizualnie badanie zwróci uwagę na ten szybko topniejący obszar i zagrożenie, jakie zanikanie pokrywy lodowej stanowi dla wybrzeży świata w miarę podnoszenia się poziomu mórz. „[Artykuł] potwierdza, że nasze wybory w ciągu najbliższych kilku dekad i ograniczenie emisji, naprawdę będą miały znaczenie dla tych lodowców” - mówi klimatolog. „Każdy stopniowy wzrost temperatury będzie miał znaczące konsekwencje dla tych lodowców, a szybkie działanie w celu ograniczenia globalnego ocieplenia naprawdę pomoże zmniejszyć ich przyszłą utratę i będzie mieć wpływ na utrzymanie obecnego poziomu mórz”.