Wysokie spożycie emulgatorów może zwiększyć ryzyko chorób sercowo-naczyniowych

Biorąc pod uwagę fakt, że te dodatki spożywcze są używane powszechnie w tysiącach masowo spożywanych produktów przetworzonych, te dane mają znaczące implikacje dla zdrowia publicznego, mówią badacze.

Emulgatory są często dodawane do przetworzonego i pakowanego pożywienia, takiego jak wypieki, ciasta, lody, desery, czekolada, chleb, margaryna oraz posiłki gotowe, by ulepszyć ich wygląd, smak, teksturę oraz ważność. Obejmują one celulozy, mono- i diglicerydy kwasów tłuszczowych, modyfikowane skrobie, lecytyny, karageniany (pochodzące z czerwonych glonów morskich, używane do zagęszczania żywności), fosforany, gumy i pektyny.

Podobnie jak w przypadku wszystkich dodatków do żywności, bezpieczeństwo emulgatorów jest regularnie sprawdzane, bazując na dostępnych dowodach naukowych, jednak niedawne badanie sugeruje, że emulgatory mogą zakłócać bakterie jelitowe i zwiększać stan zapalny, co prowadzi do potencjalnie zwiększonej podatności na problemy sercowo-naczyniowe.

By przyjrzeć się temu problemowi, francuscy badacze postanowili ocenić związek między ekspozycją na emulgatory a ryzykiem chorób sercowo-naczyniowych, w tym choroby niedokrwiennej serca i choroby naczyniowo-mózgowej, które wpływają na przepływ krwi i naczynia krwionośne serca i mózgu.

Te wyniki są na podstawie badań 95,442 dorosłych Francuzów (średnia wieku: 43 lata, 79% stanowiły kobiety) bez odnotowanych chorób serca, którzy wzięli udział w badaniu kohortowym NutriNet-Santé w latach 2009-2021.

Przez pierwsze dwa lata obserwacji uczestnicy wypełnili co najmniej trzy (a najwięcej 21) 24-godzinne internetowe raporty dietetyczne. Każdy spożyty posiłek i napój został następnie dopasowany do bazy danych na poziomie marek, aby zidentyfikować obecność i dawkę dowolnego dodatku do żywności. Przeprowadzono także badania laboratoryjne, by dostarczyć dane ilościowe.

Badani zostali również poproszeni o raportowanie każdej sytuacji związanej z CVD, na przykład zawału serca czy udaru, które były potem sprawdzane przez zespół ekspertów po przejrzeniu dokumentacji medycznej uczestników. 

Śmierci powiązane z CVD były odnotowywane przy użyciu francuskiego narodowego rejestru zgonów, a kilka dobrze znanych czynników przyczyniających się do chorób serca, w tym wiek, płeć, waga (BMI), wykształcenie, historia rodziny, status palacza, poziom aktywności fizycznej oraz jakość diety (np. cukier, sól, energia, spożycie alkoholu) zostało wziętych pod uwagę.

Po średnim okresie obserwacji trwającym 7 lat stwierdzono, że wyższa dawka konsumpcji całkowitych celuloz (E460-E468), celulozy (E460) i karboksymetylocelulozy (E466) wiązała się z wyższym ryzykiem CVD, a konkretnie choroby niedokrwiennej serca.

Wyższe spożycie monoglicerydów i diglicerydów kwasów tłuszczowych (E471 i E472) wiązało się z wyższym ryzykiem wszystkich badanych powikłań. Spośród tych emulgatorów, kwas mlekowy estrowy monoglicerydów i diglicerydów kwasów tłuszczowych (E472b) wiązał się z wyższym ryzykiem chorób sercowo-naczyniowych i chorób naczyń mózgowych, a kwas cytrynowy estrowy monoglicerydów i diglicerydów kwasów tłuszczowych (E472c) wiązał się z wyższym ryzykiem chorób sercowo-naczyniowych i choroby niedokrwiennej serca.

Wysokie spożycie trisodowego fosforanu (E339) również było związane z większym ryzykiem choroby niedokrwiennej serca.

Nie znaleziono dowodów na związek między pozostałymi emulgatorami a chorobami sercowo-naczyniowymi.

Jest to pojedyncze badanie obserwacyjne, więc nie można ustalić przyczyn, a badacze świadomi są ograniczeń badania. Na przykład wysoki odsetek kobiet, wyższe wykształcenie oraz ogólnie bardziej świadome zachowania zdrowotne wśród uczestników badania NutriNet-Santé porównane z ogółem francuskiej populacji mogą ograniczać możliwość uogólnienia wyników.

Jednakże ilość badanych była spora, a badacze mogli uwzględnić wiele potencjalnie wpływowych czynników, korzystając jednocześnie z unikalnych, szczegółowych danych specyficznych dla marek, dotyczących dodatków do żywności. Co więcej, wyniki nie uległy zmianie po dodatkowych testach, co sugeruje, że są one solidne.

Autorzy podkreślają, że te wyniki wymagają powtórzenia w innych badaniach na większą skalę, jednak mówią, że mogą „przyczynić się do reewaluacji przepisów dotyczących stosowania dodatków do żywności w przemyśle spożywczym w celu ochrony konsumentów".

Na obecną chwilę wiele władz ds. zdrowia publicznego zaleca ograniczenie konsumpcji ultra-przetworzonej żywności jako sposób zminimalizowania ekspozycji na nieznaczące kontrowersyjne dodatki do żywności”, dodają.