Zestresowani młodzi ludzie myślą, że wyglądają starzej

Czy czujesz się niezadowolony ze swojego obrazu w lustrze? Stres potrafi zająć się zarówno psychiką, jak i ciałem. Zdjęcie: MORTEN WAAGØ / NRK

Budzisz się, idziesz do łazienki i patrzysz w lustro – ale poczekaj chwilę... osoba, która spogląda z powrotem, jest zdecydowanie starsza i trochę bardziej zmęczona niż ty. To mogłaby być scena z kiepskiego filmu science fiction, ale nią nie jest. To zjawisko coraz częściej odczuwają i doświadczają młodzi ludzie.

Tak przynajmniej uważa Shevaun Neupert, profesor psychologii. Ona stoi za nowym badaniem, które przygląda się temu, jakie skutki stresu może mieć dla młodych ludzi. „Naukowcy zauważają obecnie wzrost poziomu stresu wśród młodych dorosłych w porównaniu z tym, czego doświadczały poprzednie pokolenia” - stwierdza Neupert w komunikacie prasowym.

Stres, kontrola i wygląd

Poprzednie badania sugerują, że istnieje związek między chronicznym stresem, a przyspieszonym procesem starzenia się. Efekt ten został udokumentowany głównie wśród osób dorosłych.

Neupert i jej współpracownicy postanowili jednak zbadać, czy ten sam efekt występuje również wśród młodszej populacji. „Głębsze zrozumienie tego zjawiska we wszystkich grupach wiekowych może pomóc nam w opracowaniu metod chroniących nasz dobrostan psychiczny i fizyczny” – mówi badaczka.

W nowym badaniu zebrano dane od 107 osób w wieku od 18 do 36 lat, które zostały zwerbowane po ukończeniu kursu psychologii. Uczestnicy zostali najpierw poproszeni o udzielenie odpowiedzi na szereg pytań dotyczących ich zdrowia i pochodzenia. Następnie przez nieco ponad tydzień publikowali szczegółowe codzienne raporty, korzystając z ankiety wysyłanej drogą elektroniczną.

W tych raportach pytano ich o poziom stresu, własne odczucie wieku i wyglądu oraz o ocenę stopnia kontroli nad własnym życiem. Wyniki badania pokazały, że wszyscy uczestnicy zgłaszali odczucie starszego wieku i gorszego wyglądu w dniach charakteryzujących się wysokim stresem. Ten efekt był jednak najbardziej widoczny w dniach, gdy uczestnicy również odczuwali utratę kontroli nad własnym życiem.

Działania pod presją i stresem

Większość z nas potrafi dobrze tolerować stres, ale długotrwałe narażenie na nie może prowadzić do problemów zdrowotnych. Niemniej jednak często musimy funkcjonować, nawet jeśli czujemy się lekko zestresowani, na przykład w szkole lub w pracy.

Dlatego zapytaliśmy Marte Trøgstad, fizjoterapeutkę pracującą w Avonova Business Health Services, czy istnieją jakieś proste i skuteczne wskazówki, jak radzić sobie ze stresem samodzielnie. Trøgstad sugeruje, że pierwszym krokiem jest zrozumienie, co powoduje nasz stres. „Rzadko istnieje standardowe rozwiązanie tego problemu, ale dobrym początkiem jest identyfikacja i świadomość tego, co powoduje stres u danej osoby”. Ma też kilka wskazówek, które mogą ułatwić radzenie sobie ze stresem.

Marte Trøgstad jest fizjoterapeutką w firmie, gdzie prowadzi kursy dotyczące skutecznego radzenia sobie ze stresem. Zdjęcie: archiwum prywatne

Możesz się na tym skupić

Fizjoterapeutka podkreśla, że istotne jest skupienie się na tym, nad czym faktycznie możemy mieć kontrolę. Wyróżnia ona wewnętrzne i zewnętrzne czynniki ryzyka. Wewnętrzne czynniki ryzyka to trudności w wyrażaniu odmowy, ignorowanie własnych potrzeb oraz ignorowanie sygnałów ostrzegawczych wysyłanych przez własne ciało. Przykłady wewnętrznych czynników ryzyka to zbyt wysokie lub nierealne oczekiwania wobec siebie w pracy, ambicje i cele związane z uzyskaniem uznania.

Zewnętrzne czynniki ryzyka obejmują presję czasu, napięty harmonogram, brak autonomii, wysoki poziom odpowiedzialności oraz niekorzystne warunki pracy. „W tym przypadku kluczowa jest także świadomość mocy myśli - zdolność do zrozumienia, w jaki sposób myślisz o przedstawionych ci wyzwaniach. Jeśli początkowo przyjmujesz negatywne nastawienie, próg zmiany na pozytywne będzie znacznie wyższy” - mówi Trøgstad.

Oto inne wskazówki, które jej zdaniem mogą pomóc:

• Bądź aktywny fizycznie i korzystaj ze swojego ciała, ale pamiętaj też o odpowiednim odpoczynku i regeneracji.
• Jeśli możesz uniknąć pracy tuż przed snem, jest to zalecane.
• Praca nad byciem obecnym tu i teraz może pomóc w radzeniu sobie ze stresem i zmniejszaniu go w miarę upływu czasu.
• Kolejną wskazówką są ćwiczenia oddechowe i relaksacyjne. Kiedy jesteś zestresowany, twój oddech jest często płytki w górnej części klatki piersiowej. To aktywuje współczulny układ nerwowy. W wielu sytuacjach stres jest nam potrzebny, jednak jeśli przez dłuższy czas chodzimy ze „stresowym oddychaniem”, organizmowi nieustannie przypomina się, że należy być w stanie lęku
• Staraj się oddychać w uspokajającym rytmie, co oznacza cztery sekundy na wdechu i sześć sekund na wydechu. Mogą występować indywidualne różnice w odczuwaniu uspokojenia, ale zasada jest taka, że ​​wydech powinien być dłuższy niż wdech.
• Porozmawiaj ze swoim bezpośrednim przełożonym o tym, co odczuwasz jako stres w pracy. Ważne jest, aby otrzymywał on informację zwrotną o tym, że pracownicy doświadczają stresu podczas wykonywania zadań służbowych.

Badania pokazują, że młodzi ludzie stresują się dziś bardziej niż poprzednie pokolenia. Zdjęcie: MORTEN WAAGŘ / NRK

Ważne dla nowych pokoleń

Według badaczki Shevaun Neupert nowe badanie jest ważne dla przyszłych pokoleń. „Wiemy, że doświadczanie przewlekłego stresu w miarę upływu czasu może mieć negatywne konsekwencje. Obecnie ludzie zgłaszają jego zwiększony poziom w okresie przejściowym między młodością, a dorosłością. Jeśli młodzi ludzie już doświadczają wysokiego poziomu stresu, ważne jest, abyśmy stosowali wskaźniki służące do oceny zdrowia fizycznego i psychicznego związanego z takim napięciem”.

Naukowcy zwracają uwagę, że to badanie może jedynie wskazać na istnienie korelacji, ale nie pozwala na wyciągnięcie wniosków co do przyczyn takiego stanu rzeczy. Dodatkowo, zauważają, że nowe badanie nie uwzględnia wszystkich grup społecznych. Fakt, że uczestnicy sami opowiadają o swoich doświadczeniach i obserwacjach, sugeruje, że poziom stresu może być postrzegany inaczej w zależności od jednostki.

–„Ale to nam mówi, że zjawisko stresu, które sprawia, że ​​ludzie czują się starsi, nie ogranicza się tylko do dorosłych – zdarza się także młodym ludziom” – podsumowuje Neupert.