Zrównoważone mikro-miasta robią postępy: żyj, pracuj i rozerwij się w mniej niż 15 minut

Zdjęcie: elpais.com

Santa Ana, hiszpańska firma deweloperska, która koncentruje się na Ameryce Łacińskiej, miała swój giełdowy debiut 10 grudnia. Tego dnia zaczęła być notowana na hiszpańskim rynku alternatywnym BME Growth i od zeszłego czwartku osiągnęła przeszacowanie o ponad 50%. Jej model działalności - tworzenie zrównoważonych miast piętnastominutowych na kontynencie latynoamerykańskim, konkretnie w Kolumbii, Panamie i Chile, gdzie planuje wybudować ponad 4.000 mieszkań w przeciągu kolejnych siedmiu lat – wzbudził zainteresowanie inwestorów krajowych i międzynarodowych. Sprzedaż rozpocznie się w pierwszej połowie 2025 roku. 

Chociaż jest zbyt wcześnie, żeby podjąć przedsięwzięcie, to działanie potwierdza, że miasta piętnastominutowe zyskują wartość na rynku. Santa Ana szacuje zyski ze zakumulowanych sprzedaży na 1.000 milionów euro. Ale co jest takiego specjalnego w miastach piętnastominutowych, co przyciąga inwestorów? Gregorio Estaban, wiceprezydent Santa Ana, porównuje ten koncept do naturalnej ewolucji miast. Coraz bardziej osiadłe podejście do planowania urbanistycznego proponuje, żeby większość miejskich usług publicznych (mieszkanie, praca, rekreacja, zdrowie…) dzielił niewielki dystans. „Jest to miasto piętnastominutowe, ponieważ znajdziemy w nim podstawowe udogodnienia, które umożliwiają zamieszkanie budynków i, w tym samym czasie, są zaplanowane pod kątem zielonej infrastruktury, dzięki czemu mogą zdobyć sello sostenible (etykietę przyznawaną obiektom które spełniają normy środowiskowe i socjalne)”, podsumowuje. Według José Maríi Ezquiugi, architekta i urbanisty „idea miast piętnastominutowych zakłada pewną autonomię związaną z usługami publicznymi i istnienie ekonomii człowieka, zarówno pod względem zakwaterowania jak i udogodnień. W przeciwnym razie mielibyśmy do czynienia z miastami-sypialniami (miasta, które ludzie codziennie opuszczają, aby udać się do pracy w innej miejscowości)”.

Hiszpański przykład

Najlepszym przykładem miasta piętnastominutowego, które znajduje się w Hiszpanii jest La Pinada, opracowane przez Zubi Cities i utworzone przez swoich przyszłych mieszkańców, które, wraz z rozbudową na 30 hektarów w metropolitalnym obszarze Walencji, zaczęło rozwijać się w 2018 roku. Model rozwoju urbanistycznego jest pełen szacunku wobec otoczenia i zorientowany na ludzi. „Mamy na myśli realizację deweloperstwa poprzez zastosowanie szerokiego konceptu zrównoważonego rozwoju w aspektach środowiskowych, socjalnych i związanych z zarządzaniem.” wypowiada się Gullimero Ruiz, dyrektor naczelny Zubi Cities. Z tego powodu firma ta jest zaangażowana w koncepcję miasta piętnastominutowego. Promuje wydajną i zrównoważoną mobilność, integralne i zróżnicowane wykorzystanie danej przestrzeni, od życia i pracy po rekreację i handel.

La Pinada koncentruje się na promocji Gospodarki o Obiegu Zamkniętym, biorąc pod uwagę cykl życia materiałów. „Redukcja zużycia energii jest kluczowa, nadawanie priorytetu źródłom odnawialnym, żeby zminimalizować ślad węglowy podczas procesu zmian deweloperskich”, nakreśla Ruiz. „Ponadto”, dodaje „wydajność w zużyciu wody i nowatorskie sposoby na jej pozyskiwanie i ponowne użycie są fundamentalne dla naszych projektów”. Dla Zubi Cities niezbędnym jest odkrywanie nowych formuł mieszkaniowych wykraczających poza kupno lub wynajem, dotując dostęp do mieszkań osobom o różnych profilach socjalno-ekonomicznych i odmiennych potrzebach na wszystkich etapach życia. 

W odniesieniu do planu urbanistycznego, projekt zakończył pierwszą fazę i aktualnie jest w trakcie uzgodnień z administracją. I faktem jest, że chociaż tego rodzaju trudności w rozwoju niwelowane są przez napływające inwestycje, dzięki impulsowi Taksonomii UE (system klasyfikujący inwestycje i działania gospodarcze pod względem zrównoważenia ekologicznego), wymogi prawne sprawiły, że przed Hiszpanią jest jeszcze długa droga do przebycia.

Dokładniej, nadmierna regulacja jest jednym z powodów, który skłonił firmę nieruchomościową Santa Ana do skoncentrowania swojego modelu biznesowego w Ameryce Łacińskiej. Chociaż firma zakłada wniesienie go do innych krajów, opiera się przed Hiszpanią, z powodu obowiązujących tam dławiących regulacji, co podkreśla jej prezes José Antonio Fernández Gallar. Jako przykład podaje powolność administracyjną jednej z najważniejszych operacji w Europie, Madrid Nuevo Norte, wcześniej Operación Chamartín: „Został on zatwierdzony w tym samym czasie co Canary Wrath w Londynie, albo La Défense w Paryżu, i oba te projekty nie tylko zostały ukończone, ale także odsprzedane. W Madrycie nawet nie zaczęliśmy.”

Kierownik, który zrobił dużą część swojej kariery w Grupie Villar Mir, bazuje koncept inwestycyjny zrównoważonych mikro-miast na wertykalnej i kompleksowej integracji: zaczynając od nabycia ziemi, zarządzania miastem, przekształcenia w działki, a ich, w swoim czasie, w samowystarczalne energetycznie budynki mieszkalne i z mieszanymi zastosowaniami, na przykład hotele zintegrowane. Wszystko to pamiętając o planie, promocji i sprzedaży, jak również o późniejszym zarządzaniu projektem.

Powołanie Santa Ana jest długoterminowe „Docieramy do miejsc, w których chcemy pozostać, co jest czymś innym. Model integralny zakłada zaangażowanie.”, tłumaczy Gregorio Estaban. Na jego korzyść przemawia fakt, że nie ma konkurencji o takim samym modelu biznesowym w tych krajach. Ezquiga utrzymuje, że „koncept całkowicie samowystarczalnego miasta maleje w Europie i Ameryce Łacińskiej. Ale eko-osiedla kwitną”. Charakteryzuje się to zlokalizowaniem w otoczeniu bez wpływu na środowisko i ze zrównoważoną mobilnością w połączeniu z resztą miasta.

Pod tym względem, w ciągu następnych 25 lat w Europie rozwiną się różne eko-osiedla, jak BeZED niedaleko Londynu, albo Hammarby Sjostad w Szwecji.