Europa nagrzewa się szybciej niż inne kontynenty i nie jest to przypadek

Koszt strat gospodarczych związanych z warunkami pogodowymi i klimatycznymi w 2023 r. oszacowano na ponad 13,4 mld euro | Suzy Hazelwood via Pexels

Czy rok 2024 będzie kolejnym rekordowym dla Europy? Według Światowej Organizacji Meteorologicznej (WMO) i europejskiej agencji klimatycznej Copernicus, kontynent, który ociepla się dwa razy szybciej niż średnia globalna, odnotował trzy najgorętsze lata od 2020 roku. 

„W 2023 roku Europa była świadkiem największego pożaru lasów w historii, jednego z najbardziej deszczowych okresów w dziejach, poważnych fal upałów i rozległych niszczycielskich powodzi” - powiedział Carlo Buontempo, dyrektor agencji Copernicus w zakresie zmian klimatu. Zjawisko to jest w dużej mierze wyjaśnione faktem, że kontynent składa się z ogromnej części lądu, który sam nagrzewa się szybciej niż oceany. Ze względu na swoją głębokość, ciepło jest rozpraszane bardziej w wodzie niż na lądzie, ze względu na to, że gdy ocean się nagrzewa, jego powierzchnia paruje. 

Południe, najbardziej dotknięty region na kontynencie 

Fakt, że wskaźnik na termometrze w Europie rośnie szybciej niż gdzie indziej, wynika również z położenia geograficznego kontynentu. Europa znajduje się na średnich i wysokich szerokościach geograficznych. Jest to również lokalizacja regionów arktycznych, które ocieplają się trzy do czterech razy bardziej niż średnia globalna. 

„Nadmiar ciepła topi lód na kontynencie i pokrywę lodową. Usunięcie białej powierzchni i zastąpienie jej ciemną jest tym, co nazywamy efektem albedo. Białe obszary odbijają energię słoneczną i dlatego pochłaniają mniej ciepła niż ciemne, takie jak skały” - wyjaśnił klimatolog François Vimeux, dyrektor ds. badań w Institut de recherche pour le développement (IRD) w rozmowie z TF1. 

Rok 2023 upłynął pod znakiem ekstremalnych warunków pogodowych, które z kolei napędzały fale upałów, pożary lasów, susze i powodzie. Temperatury przyczyniły się również do topnienia lodowców na kontynencie. Alpy straciły około 10% lodu w ciągu ostatnich dwóch lat. Jednak najbardziej ucierpiała południowa Europa. Suchsze gleby i zmniejszone parowanie potęgują ocieplenie. Zmniejszenie zachmurzenia na kontynencie również częściowo wyjaśnia to zjawisko. Chmury odbijają światło słoneczne, a tym samym zmniejszają ilość ciepła emitowanego przez słońce. 

Według Europejskiej Agencji Środowiska, południowa Europa jest szczególnie narażona na pożary lasów, a także skutki upałów i niedoborów wody dla produkcji rolnej, pracy na zewnątrz i zdrowia ludzi. Według prognoz naukowych, do 2100 roku globalne ocieplenie może osiągnąć +4°C w porównaniu z obecnym klimatem.