Jakie dźwięki wydają rekiny?

Źródło zdjęcia: Wikimedia Commons

Wiemy, że wieloryby śpiewają, a delfiny gwiżdżą.                 

Ale jakie dźwięki wydają rekiny?

Naukowcy po raz pierwszy zarejestrowali dźwięki wydawane przez rekina.

Badania  oraz dźwięki zostały niedawno opublikowane w czasopiśmie naukowym "Royal Society Open Science".

Żyją długo i pływają na dalekie odległości

Posiadamy już bardzo szeroką wiedzę o rekinach. Mogą żyć ponad sto lat, pływają bardzo daleko i często jedzą swoje rodzeństwo.

Wiemy również, że najstarszy zarejestrowany rekin urodził się przed Napoleonem, a w Norwegii można spotkać pare gatunków, w tym rekiny polarne czy lamne śledziowe. 

Jednak nie wiedzieliśmy, jak one brzmią. Aż do teraz.

Naukowcy usłyszeli "klikanie"

Dźwięki te zostały po raz pierwszy zaobserwowane przez biologa morskiego Carolin Nieder.

Jej projekt miał na celu zbadanie słuchu mustelusów, analizując jak dźwięki wpływają na ich zachowanie. 

Mustelusy to małe rekiny, które żyją wzdłuż wybrzeży Nowej Zelandii.

Badania przeprowadzano pod wodą, kiedy to Nieder i jej zespół usłyszeli coś dziwnego. Niespotykany dotychczas dźwięk przypominający klikanie. 

– Początkowo nie wiedzieliśmy, co to było, ponieważ rekiny nie powinny wydawać dźwięków – mówi Nieder, badaczka z Woods Hole Oceanographic Institution w USA, w rozmowie z "Scientific America"

– Pamiętam, że wróciłam do domu i nie mogłam przestać myśleć o tych dziwnych dźwiękach.

Eksperymenty w zbiorniku wodnym

Aby upewnić się, że dźwięki wydawały rekiny Nieder i jej współpracownicy umieścili dziesięć młodych rekinów w zbiorniku wodnym wyposażonym w rejestratory dźwięku.

Testowali je jeden po drugim i odkryli, że każdy rekin wytwarzał wysokoczęstotliwościowe dźwięki przypominające klikanie. 

Kliknięcia trwały tylko ułamek sekundy.

Naukowcy zarejestrowali również znacznie więcej dźwięków klikania w pierwszych 10 sekundach od umieszczenia rekinów w zbiorniku niż pod koniec badania.

Sugeruje to, że rekiny wydają te dźwięki, gdy są zestresowane, co na pewno miało miejsce w wyniku przeniesienia. 

Skąd pochodzi dźwięk?

Ponad 1 000 gatunków ryb wydaje dźwięki, jak podano w artykule w "Scientific American". Zwykle dzieje się to, gdy wibruje ich pęcherz pławny. Pęcherz ten jest narządem, który pomaga rybie utrzymać się w wodzie na odpowiedniej pozycji. Może także działać jak wzmacniacz dźwięku.

Problem polega na tym, że mustelusy i inne rekiny nie posiadają pęcherza pławnego. Dźwięk musi więc pochodzić z innego miejsca.

Naukowcy przypuszczają, że dźwięki te pochodzą z pysków rekinów, gdy zamykają szczęki, aby złapać rybę.

Dlaczego rekiny wydają dźwięki?

Naukowcy uważają za mało prawdopodobne by rekiny wydawały dźwięki do komunikacji. Dźwięki nie mają za dużego zasięgu. 

Jednakże, ponieważ rekiny wydawały dźwięki częściej, gdy były zestresowane, uważa się, że mogą stanowić mechanizm obronny.

Jednak, aby to wyjaśnić, potrzebne są dalsze badania.

Naukowcy chcą dowiedzieć się, czy rekiny będą wydawać te same dźwięki w naturalnych warunkach.

"Nie jest to zaskakujące”

Christine Erbe jest badaczką w "Center for Marine Science and Technology" przy Curtin University w Australii.

Mówi, że badania Nieder i jej zespołu przyczyniają się do lepszego zrozumienia, jak zwierzęta morskie wydają i odbierają dźwięki.

– Kiedy zaczynamy grzebać, odkrywamy coraz więcej gatunków, które używają dźwięków – mówi.

Dlatego nie jest dla niej zaskoczeniem, że rekiny również to robią.

– Myślę, że całkowicie nie doceniamy komunikacji między zwierzętami i ich zmysłów, a także tego, jak nasz hałas może na nie wpływać – mówi w rozmowie z "The New York Times". 

Referencje:

Carolin Nieder i in.: Evidence of active sound production by a shark. "Royal Society Open Science", marzec 2025.