Irański wysłannik mówi Wielkiej Brytanii, aby trzymała się warunków umowy nuklearnej i zniosła sankcje rakietowe
Dyplomata mówi, że porozumienie może się załamać, jeśli europejscy sygnatariusze utrzymają ograniczenia dotyczące rozwoju broni.
Wielka Brytania, Francja i Niemcy powinny trzymać się warunków porozumienia nuklearnego z Iranem i znieść sankcje za rozwój irańskich pocisków rakietowych, powiedział chargé d'affaires Teheranu w Londynie.
Przemawiając w przeddzień debaty Rady Bezpieczeństwa ONZ w sprawie Iranu, Mehdi Hosseini Matin powiedział w środę, że takie naruszenie doprowadzi do upadku porozumienia, znanego jako wspólny kompleksowy plan działania (JCPOA). Dodał, że wpłynęłoby to również na atmosferę wokół niedawnych rozmów dwustronnych w Omanie między Iranem a Stanami Zjednoczonymi w celu zabezpieczenia oddzielnej mini-umowy obejmującej uwolnienie amerykańskich więźniów, utrzymanie aspektów umowy nuklearnej i uwolnienie irańskich aktywów zamrożonych za granicą.
Matin powiedział: „Wielka Brytania i jej europejscy partnerzy muszą myśleć strategicznie i dużym błędem byłoby niezniesienie sankcji. Europa powinna pomyśleć dwa razy. Po prostu strzelą sobie w stopę. Struktura JCPOA powinna zostać zachowana, a jeśli tak nie jest, zostaną pociągnięci do odpowiedzialności. Nie będziemy teraz działać, ale odpowiemy, gdy zobaczymy, co zostanie ogłoszone”.
Irańscy urzędnicy powiedzieli, że jedną z możliwych odpowiedzi byłby wyższy poziom wzbogacania uranu przez Iran lub wycofanie się tego kraju z traktatu o nierozprzestrzenianiu broni jądrowej (NPT).
W 2018 roku Donald Trump zrezygnował z umowy nuklearnej wynegocjowanej przez swojego poprzednika Baracka Obamę, mówiąc, że zamierza zastosować maksymalne sankcje gospodarcze, próbując zmusić Iran do uzgodnienia nowego porozumienia w celu ograniczenia jego programu nuklearnego i jego zachowania w regionie.
Następca Trumpa, Joe Biden, starał się negocjować warunki ponownego przystąpienia USA do umowy, ale rozmowy w Wiedniu utknęły w martwym punkcie z powodu nieporozumień dotyczących reżimu inspekcji ONZ i wyjaśnień Iranu dotyczących jego wcześniejszych działań w określonych obiektach jądrowych.
Wielka Brytania, Francja i Niemcy pozostały sygnatariuszami umowy, która jak dotąd uniemożliwiła Iranowi produkcję uranu do celów wojskowych.
Matin odpowiadał na doniesienia, że Wielka Brytania i dwa inne mocarstwa europejskie planują utrzymanie sankcji związanych z irańską produkcją rakiet po 18 października, kiedy mają zostać zniesione zgodnie z warunkami umowy z 2015 roku. Mocarstwa europejskie wielokrotnie powtarzały, że Iran łamie zawarte w umowie klauzule dotyczące produkcji rakiet.
Ale Matin powiedział, że umowa z 2015 r. jedynie „wezwała Iran do niepodejmowania żadnych działań związanych z pociskami balistycznymi zaprojektowanymi tak, aby były zdolne do przenoszenia pocisków nuklearnych, w tym wystrzeliwania przy użyciu takiej technologii”. Powiedział, że sformułowanie nie stanowi zobowiązania wobec Iranu.
Matin, który jest najwyższym rangą irańskim dyplomatą w Londynie, powiedział, że Iran nie produkuje takiej broni i dodał, że jakakolwiek sprzedaż dronów przez jego kraj do Rosji nie jest objęta umową nuklearną, ponieważ te bezzałogowe statki powietrzne (UAV) nie były ani bronią ani rakietą. Powiedział, że Ukraina nie wykorzystała w pełni nadarzającej się okazji, by przedstawić argumenty, że irańskie rakiety są używane przez Rosję.
Trzej europejscy sygnatariusze umowy nuklearnej z 2015 r. nalegali w kilkunastu listach do sekretarza generalnego ONZ od 2018 r., że Iran naruszył różne aspekty klauzul dotyczących pocisków balistycznych, wysyłając destabilizujący sygnał do regionu.
Ambasador Wielkiej Brytanii przy ONZ, Dame Barbara Woodward, powiedziała w tym tygodniu: „Iran rażąco łamie rezolucję ONZ 2231 [która gwarantuje porozumienie nuklearne], zwłaszcza w sposobie, w jaki sprzedaje UAV Rosji na wojnę na Ukrainie”.
Dodała: „Uważamy, że Iran ma trzy razy więcej wysoko wzbogaconego uranu potrzebnego do wyprodukowania urządzenia nuklearnego, więc zapasy są wysokie, a zdolność Iranu do wzbogacania uranu jest wysoka, więc jest to sytuacja, która nas bardzo niepokoi, dlatego tak ciężko pracujemy, aby uzgodnić, co dalej z tym zrobić”.
Zniesienie złożonej sieci sankcji związanych z irańskim programem pocisków balistycznych wpłynęłoby na szereg irańskich firm obronnych bliskich reżimowi w Teheranie.
W Wielkiej Brytanii przewodniczący Partii Pracy Przyjaciół Izraela, Steve McCabe, napisał do ministra spraw zagranicznych Jamesa Cleverly'ego, że zniesienie sankcji byłoby oburzające, biorąc pod uwagę rażące i konsekwentne łamanie przez Iran porozumienia nuklearnego.
Matin podkreślił, że zwiększenie przez Iran ilości wzbogaconego uranu poza limity określone w JCPOA samo w sobie nie stanowi naruszenia umowy, ponieważ artykuł 37 porozumienia stanowi: „Jeśli sankcje zostaną przywrócone w całości lub w części, Iran potraktuje to jako podstawy do zaprzestania wykonywania swoich zobowiązań wynikających z umowy”.
Dodał, że wszystkie kroki podjęte przez Iran po wycofaniu się USA z umowy w 2018 roku były odwracalne.
W rozmowie z France 24 szef inspektoratu jądrowego ONZ odpowiedzialnego za weryfikację umowy nuklearnej przyznał, że umowa jest w bardzo złym stanie. Rafael Grossi powiedział: „W zasadzie to pusta skorupa. Nikt nie ogłosił jej śmierci, ale nie ma wokół niej żadnej aktywności dyplomatycznej.
„Jeśli istnieje jakakolwiek alternatywna umowa, mam nadzieję, że zostaniemy zaproszeni do sprawdzenia i zweryfikowania, czy wszelkie podjęte zobowiązania są prawdziwe, a nie tylko kawałek papieru”.
Dział: Świat
Autor:
Patrick Wintour | Tłumaczenie: Redakcja