Lista zabitych przeciwników Kremla jest długa

Zdjęcie: Alexander Zemlianichenko /AP/ picturedesk.com

Rosyjskie władze ogłosiły śmierć opozycyjnego polityka Aleksieja Nawalnego. Był on przywódcą dużego ruchu protestacyjnego i ujawnił korupcję na szczytach władzy.

Wygnani przeciwnicy Władimira Putina często nie mają długiego życia. W piątek w wieku 47 lat zmarł najbardziej zagorzały krytyk Kremla Aleksiej Anatoljewicz Nawalny ogłosiła administracja więzienia w syberyjskim mieście Charków. Mężczyzna poczuł się źle po spacerze i stracił przytomność według władz. Lekarze, którzy zostali natychmiast zaalarmowani, byli bezsilni.

Nawalny został ostatnio skazany na 19 lat więzienia, które odbywał w kolonii karnej. W tym tygodniu pojawiły się doniesienia, że Nawalny został umieszczony w izolatce po raz 27. na okres 15 dni. Syberyjska kolonia karna Nawalnego IK-3 w Charpie nosi również trafną nazwę „Wilk polarny". Panuje tam wieczna zmarzlina, a warunki więzienne są uważane za wyjątkowo surowe.

Tajemnicza fala śmierci 

Lista krytyków Kremla, którzy zostali zamordowani lub pożegnali się z życiem  w tajemniczych okolicznościach jest bardzo długa. Za swoją postawę  zapłacili życiem - przede wszystkim dziennikarka  Anna Politkowska, Aleksander Litwinienko były członek KGB, brytyjski oligarcha Borys Berezowski i były wiceszef rządu Borys Niemcow . Ostatnio Jewgienij Prigożyn szef sił najemnych Wagner zginął w wypadku lotniczym. Sprzeciwił się on dowództwu armii podczas wojny na Ukrainie. W 2022 r. Rawil Maganivdyrektor generalny rosyjskiej firmy naftowej Łukoil, zginął w wyniku upadku z szóstego piętra szpitala. W 2018 r. rosyjski podwójny agent Siergiej Skripal i jego córka Julia zostali znalezieni nieprzytomni na ławce w parku w Salisbury w Wielkiej Brytanii. W tym czasie brytyjska policja zakładała, że w grę wchodził środek paralityczno-drgawkowy, który został rozprowadzony na klamce drzwi.

Lista przeciwników Putina, którzy zostali zabici i zmarli w tajemniczych okolicznościach, może być długa. Tłem tego jest fakt, że Putin może pochwalić się niezwykle udaną karierą w KGB, a stare połączenia KGB nadal dominują w sferze politycznej w Moskwie. Eliminacja niepożądanych osób nadal odbywa się zgodnie ze schematami zwykle stosowanymi przez służby specjalne.

Trucizna w spodniach 

W każdym razie rosyjski reżim próbował już pozbyć się Nawalnego za pomocą środka paralityczno-drgawkowego Nowiczok w 2020 roku. Zgodnie z podsłuchaną rozmową telefoniczną, trucizna została przypuszczalnie przymocowana do wewnętrznej strony spodni Nawalnego. Działacz opozycji został następnie przewieziony do szpitala Charité w Berlinie, gdzie pomyślnie przeszedł leczenie. Po powrocie do zdrowia Nawalny postanowił wrócić do Rosji, co zgodnie z oczekiwaniami zakończyło się jego aresztowaniem. W grudniu Nawalny zniknął na kilka tygodni. Później okazało się, że został przeniesiony z europejskiej części Rosji do obozu więziennego na dalekiej północy Syberii. Sam Nawalny podejrzewał, że przeniesienie miało na celu usunięcie go z drogi przed wyborami prezydenckimi 17 marca.

Krytyk Putina został skazany pod zarzutem ekstremizmu politycznego, a jego ruch polityczny został zdelegalizowany. Bliscy współpracownicy Nawalnego również zostali uwięzieni lub uciekli za granicę.

Nawalny był poważnym przeciwnikiem Putina. Ujawniał przypadki korupcji na szczytach władzy, organizował kampanie przeciwko rządzącej partii Jedna Rosja i organizował protesty przeciwko rządowi, które cieszyły się dużą popularnością.

Jednak Nawalny nie mógł już stanowić realnego zagrożenia dla autokratycznych rządów Putina. Nie ma wątpliwości, że przywódca Kremla wygra wybory w marcu, co oznacza, że może rządzić do 2030 roku.

Politycznie nie bez kontrowersji

Nawalny był liderem ruchu antyputinowskiego w Rosji najpóźniej od 2013 roku. Wtedy wystartował w wyborach na mera Moskwy i w niesprzyjających warunkach uzyskał 27 procent głosów. Było jasne, że Kreml nie będzie tolerował takiej konkurencji. Nawalny został skazany na pięć lat więzienia za domniemane defraudacje, ale wyrok został zawieszony. Opozycjonista nie zniechęcił się i w 2016 r. zadeklarował, że będzie ubiegał się o prezydenturę. Reżim nie pozwolił na to i stopniowo zwiększał presję. Kiedy wrócił do Moskwy w styczniu 2021 r. po przeżyciu ataku trucizną został aresztowany na lotnisku i zabrany.

Nawalny nie był bez kontrowersji politycznych. W latach 2009-2013 brał udział jako mówca w rosyjskich marszach, z których część została sklasyfikowana jako prawicowo-ekstremistyczna. Nawet później był w stanie tylko częściowo się zdystansować i określał się jako nacjonalistyczny demokrata. Zasadniczo jednak nadal popierał skrajnie prawicowe hasła. Fakt, że był wyjątkowo odważny w stawianiu czoła Putinowi, jest niewątpliwie również kluczową częścią osobowości Nawalnego.