Rozmowy między Chinami i Indiami w celu złagodzenia sporu o granicę w Himalajach

Zdjęcie: Tauseef Mustafa/AFP/Getty Images/File

W środę Chiny i Indie zgodziły się współpracować nad złagodzeniem długotrwałego sporu granicznego, podczas gdy dwóch azjatyckich gigantów wznowiło formalny dialog na najwyższym szczeblu po raz pierwszy od pięciu lat. Chiński minister spraw zagranicznych Wang Yi i indyjski doradca ds. bezpieczeństwa narodowego Ajit Doval spotkali się w środę w Pekinie, po raz pierwszy od końca 2019 r. jako specjalni przedstawiciele swoich krajów w sprawie granic. Do spotkania doszło w następstwie porozumienia, jakie oba kraje osiągnęły w październiku w sprawie wycofania wojsk i ustaleń dotyczących patrolowania wzdłuż części ich spornej granicy, na której obaj uzbrojeni w broń jądrową rywale są w napiętym konflikcie od czasu śmiertelnego starcia w 2020 roku. W oświadczeniu chińskiego MSZ stwierdzono, że Wang i Doval potwierdzili swoje zobowiązanie do wypracowania rozwiązania sporu granicznego, które byłoby „sprawiedliwe, rozsądne i akceptowalne dla obu stron”. Obiecali kontynuować wdrażanie porozumienia o wycofaniu się i podkreślili, że spór powinien być prowadzony we właściwy sposób, aby „uniknąć wpływu na rozwój stosunków dwustronnych”. „Obie strony zgodziły się kontynuować podejmowanie środków w celu utrzymania pokoju i spokoju na obszarach przygranicznych oraz promowania zdrowego i stabilnego rozwoju stosunków dwustronnych” - czytamy w chińskim oświadczeniu. Obaj urzędnicy zgodzili się również na wzmocnienie wymiany zagranicznej, w tym wznowienie podróży indyjskich pielgrzymów do Tybetu, transgraniczną współpracę rzeczną i handel graniczny w Nathula, przełęczy górskiej w indyjskim stanie Sikkim, zgodnie z oświadczeniem. Oświadczenie indyjskiego Ministerstwa Spraw Zagranicznych potwierdziło ogólne szczegóły spotkania, dodając, że ministrowie „podkreślili potrzebę zapewnienia pokojowych warunków w terenie, aby kwestie na granicy nie hamowały normalnego rozwoju stosunków dwustronnych”. „Wyciągając wnioski z wydarzeń z 2020 r., omówili różne środki mające na celu utrzymanie pokoju i spokoju na granicy oraz przyspieszenie skutecznego zarządzania granicami” - dodano w indyjskim oświadczeniu. Najnowszy wysiłek na rzecz złagodzenia napięć między dwoma sąsiadami odbywa się w ramach chińskiej ofensywy dyplomatycznej mającej na celu poprawę stosunków z kilkoma amerykańskimi sojusznikami i partnerami, w tym Japonią i Australią, w okresie poprzedzającym powrót prezydenta elekta Donalda Trumpa do Białego Domu. Stosunki między Chinami a Indiami są poważnie napięte od czerwca 2020 r., kiedy to w krwawej bitwie w dolinie Galwan zginęło co najmniej 20 indyjskich i czterech chińskich żołnierzy. Zarówno Indie, jak i Chiny utrzymują znaczą obecność wojskową wzdłuż swojej faktycznej granicy o długości 2,100 mil (3,379 km), znanej jako Linia Rzeczywistej Kontroli (LAC), która nigdy nie została jasno zdefiniowana i pozostaje źródłem tarć od czasu krwawej wojny między tymi dwoma krajami w 1962 roku. Starcie sprzed czterech lat wzdłuż spornej granicy między indyjskim Ladakhiem a kontrolowanym przez Chiny Aksai Chin spowodowało pierwsze ofiary śmiertelne konfliktu od ponad czterech dekad. Od tego czasu obie strony przeprowadziły rundy rozmów granicznych w celu rozładowania napięć, ale kwestie sporne pozostały, w tym na obszarach, które obie strony wcześniej patrolowały, ale które od tego czasu stały się tak zwanymi strefami buforowymi. Osiągnięte w październiku porozumienie w sprawie patrolowania granicy jest postrzegane przez ekspertów jako pozytywny krok naprzód. Zostało ono osiągnięte na kilka dni przed spotkaniem chińskiego przywódcy Xi Jinpinga i premiera Indii Narendry Modiego w Kazaniu, w Rosji, na szczycie BRICS. Podczas środowego spotkania Wang powiedział Dovalowi, że „ciężko wywalczone” wznowienie dialogu było „właściwym i potężnym krokiem” w celu wdrożenia konsensusu osiągniętego przez Xi i Modiego w październiku. „Dwóch przywódców obu krajów podkreśliło postrzeganie stosunków chińsko-indyjskich ze strategicznej i długoterminowej perspektywy. W krytycznym momencie dokonali ponownej kalibracji kursu i wyjaśnili kierunek ożywienia i rozwoju stosunków chińsko-indyjskich” - powiedział Wang w osobnym oświadczeniu chińskiego MSZ.