To oni walczą o najwyższe stanowisko w ONZ

Zdjęcie: Panorama ze zdjęciami NTB i Stowarzyszenia

ONZ.

Norweski rząd ogłosił jego kandydaturę we wtorek — najpierw poinformował o tym
dziennik VG, a następnie Panorama. Termin składania aplikacji na stanowisko szefa
UNDP upływa 26 maja. Do tego czasu kandydaci mogą zgłaszać swoje kandydatury
lub się z nich wycofać. Jednak sama aplikacja nie gwarantuje objęcia stanowiska.
Szef UNDP to kluczowa postać w systemie Narodów Zjednoczonych — po
sekretarzu generalnym António Guterresie to on spotyka się z największą liczbą głów
państw. Prowadzenie kampanii na rzecz kandydata kosztuje również dużo pieniędzy.
Jak dotąd Norwegia jako jedyna oficjalnie zgłosiła swojego kandydata. Jedno ze
źródeł, z którymi rozmawiała Panorama, wyraziło zaskoczenie aktywnością
norweskiego rządu w promowaniu Solhjella.
Według ustaleń Panoramy, Solhjell ma trzech kontrkandydatów: Izumi
Nakamitsu, Chrysoulę Zacharopoulou i Jensa Christiana Wandela.
Spośród tej czwórki Solhjell jako jedyny nie ma doświadczenia pracy w strukturach
ONZ. „Brak doświadczenia w systemie ONZ oczywiście może być wadą, ale też
stanowić atut” — podkreśla jedno ze źródeł.
„Solhjell patrzy na ONZ z zewnątrz, co pozwala mu zachować krytyczny dystans,
szczególnie dziś, gdy wiele osób zgadza się, że ONZ — mająca już 80 lat —

potrzebuje głębokiej reformy. Oprócz doświadczenia w zarządzaniu zmianą w Norad,
Solhjell pełnił także ważne funkcje polityczne w Norwegii, m.in. jako minister
środowiska i minister edukacji” — dodaje rozmówca.
Jednak według jednego ze źródeł, Solhjell wciąż nie jest faworytem w wyścigu
o stanowisko, mimo że jego kandydaturę zgłosił norweski rząd.

Izumi Nakamitsu (62)
Izumi Nakamitsu od ośmiu lat kieruje Biurem Narodów Zjednoczonych ds.
Rozbrojenia. Wcześniej była zastępczynią administratora ds. reagowania
kryzysowego w UNDP — organizacji, której stanowisko kierownicze teraz ją
interesuje.
Według jednego ze źródeł Panoramy, cieszy się ona sympatią zarówno sekretarza
generalnego António Guterresa, jak i nowojorskich kręgów ONZ.
Bliska i dobra współpraca z Guterresem działa na jej korzyść, zwłaszcza że to
właśnie on mianuje szefa UNDP. „Z doświadczenia wiemy, że Japonia często
wspiera swoje kandydatury finansowo, co również przemawia na jej korzyść” — mówi
źródło.
Nakamitsu ma bogate doświadczenie w pracy na różnych stanowiskach
w strukturach ONZ. Była także profesorką stosunków międzynarodowych na
Uniwersytecie Hitotsubashi w Tokio. W tym samym okresie zasiadała w Radzie
Polityki Monetarnej przy japońskim MSZ oraz była doradczynią w Japońskiej Agencji
Współpracy Międzynarodowej (JICA), która pełni podobną rolę jak norweski Norad.
Ponadto w latach 2016–2017 była specjalną doradczynią ds. działań następczych po
szczycie ONZ dotyczącym uchodźców i migrantów.

Chrysoula Zacharopoulou (49)
Grecko-francuska polityczka Chrysoula Zacharopoulou była ministrem ds. rozwoju
we Francji i należy do partii Odrodzenie, z której wywodzi się również prezydent
Emmanuel Macron.
W latach 2019–2022 zasiadała w Parlamencie Europejskim, gdzie pełniła funkcję
wiceprzewodniczącej Komisji Rozwoju. Została także sprawozdawczynią Parlamentu
Europejskiego ds. strategii UE-Afryka przed szczytem UE–Unia Afrykańska
w Brukseli w 2022 roku.
Francja to zarówno znaczące mocarstwo geopolityczne, jak i jeden z głównych
płatników ONZ, co może wzmocnić jej kandydaturę.
Zacharopoulou z wykształcenia jest chirurgiem ginekologiem. Obroniła doktorat
poświęcony endometriozie i współtworzyła organizację „Info-Endométriose”,
zajmującą się edukacją na temat tej choroby.

Jens Christian Wandel (63)

Duński dyplomata Jens Christian Wandel to ostatni z ujawnionych kandydatów. Na
początku 2024 roku został mianowany specjalnym doradcą Sekretarza Generalnego
ONZ ds. reform systemu Narodów Zjednoczonych. Pełnił tę samą funkcję również
w latach 2018–2020, w trakcie wdrażania reform, a obecnie przeprowadza przegląd
ich rezultatów.
Wandel ma wieloletnie doświadczenie w strukturach ONZ. Zajmował stanowiska
kierownicze m.in. w UNDP oraz w organizacji UNOPS, która była przedmiotem
krytyki za sposób zarządzania. Reprezentował też ONZ w Turkmenistanie,
Kirgistanie i Wietnamie.
„Obecność więcej niż jednego kandydata ze Skandynawii może działać na
niekorzyść Solhjella” — ocenia jedno ze źródeł Panoramy.