USA „wycofają się” z rozmów pokojowych z Ukrainą, jeśli wkrótce nie będzie postępów

Zdjęcie: BBC

Stany Zjednoczone porzucą próby pośredniczenia w porozumieniu pokojowym między Rosją a Ukrainą w ciągu kilku dni, chyba że pojawią się wyraźne oznaki możliwości osiągnięcia rozejmu, ostrzegł sekretarz stanu USA Marco Rubio.

„Nie będziemy kontynuować tych działań przez kolejne tygodnie i miesiące” - powiedział Rubio, dodając, że Stany Zjednoczone mają „inne priorytety, na których muszą się skupić”.

Rosja rozpoczęła inwazję na Ukrainę na pełną skalę w 2022 r. i postawiła szereg warunków dotyczących ewentualnego zawieszenia broni.

Pomimo początkowej pewności administracji Trumpa, że uda jej się szybko osiągnąć porozumienie, próby osiągnięcia pełnego zawieszenia broni jeszcze się nie zmaterializowały, a Waszyngton obwinia obie strony.

Po spotkaniu z europejskimi przywódcami w Paryżu w sprawie potencjalnego zawieszenia broni w czwartek Rubio powiedział dziennikarzom w piątek: „Musimy teraz jak najszybciej ustalić — i mówię o kwestii dni — czy jest to wykonalne, czy nie” w perspektywie krótkoterminowej.

„Jeśli tak się nie stanie, to po prostu odejdziemy” - powiedział o rozmowach rozejmowych.

Powiedział, że jasne jest, że zawarcie porozumienia pokojowego będzie trudne, ale muszą pojawić się oznaki, że może to nastąpić wkrótce. Prezydent USA Donald Trump powiedział przed ponownym objęciem urzędu, że zakończy walki w ciągu pierwszych 24 godzin swojej prezydentury.

Rzecznik Kremla Dmitrij Pieskow, poproszony o odpowiedź na słowa Trumpa, że oczekuje od Rosji odpowiedzi w sprawie zawieszenia broni, powiedział, że „prowadzone negocjacje są dość ciężkie”.

„Strona rosyjska dąży do osiągnięcia porozumienia pokojowego w tym konflikcie, aby zapewnić własne interesy i jest otwarta na prowadzenie rozmowy” - powiedział.

Komentarze pojawiają się w momencie, gdy rosyjskie ataki na Ukrainę są kontynuowane. W piątek prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski napisał w poście na X, że Rosja przeprowadziła serię ataków rakietowych, w których zginęły dwie osoby.

Ostrzeżenie Rubio jest następstwem oddzielnej wiadomości, że Ukraina i USA zrobiły pierwszy krok w kierunku zawarcia porozumienia w sprawie minerałów, po tym jak wstępne porozumienie zostało wykolejone, gdy lutowe spotkanie Trumpa i Zełenskiego przerodziło się w publiczną wymianę zdań.

W czwartek oba kraje podpisały memorandum intencyjne stwierdzające, że zamierzają ustanowić fundusz inwestycyjny na rzecz odbudowy Ukrainy w ramach umowy o partnerstwie gospodarczym.

Według notatki opublikowanej przez ukraiński rząd celem jest sfinalizowanie umowy do 26 kwietnia.

Szczegóły porozumienia pozostają niejasne. Wcześniejsze przecieki sugerowały, że umowa została rozszerzona poza minerały na kontrolę ukraińskiej infrastruktury energetycznej, a także ropy i gazu.

Ukraińscy negocjatorzy próbowali oprzeć się żądaniom Trumpa, aby wspólny fundusz inwestycyjny spłacił USA za wcześniejszą pomoc wojskową, ale najwyraźniej zaakceptowali jego twierdzenie, że pomoże to krajowi odbudować się po zakończeniu wojny.

W memorandum stwierdzono, że „naród amerykański pragnie inwestować wraz z narodem ukraińskim w wolną, suwerenną i bezpieczną Ukrainę”.

Zełenski miał nadzieję wykorzystać umowę do zapewnienia amerykańskich gwarancji bezpieczeństwa w przypadku zawieszenia broni, mówiąc europejskim przywódcom w zeszłym miesiącu, że „zawieszenie broni bez gwarancji bezpieczeństwa jest niebezpieczne dla Ukrainy”.

Stany Zjednoczone do tej pory sprzeciwiały się zapewnieniu Kijowowi gwarancji bezpieczeństwa.

Biały Dom argumentuje, że sama obecność amerykańskich firm zniechęci Rosję do dalszej agresji, ale nie do końca zadziałało to podczas inwazji w 2022 roku.

Minister gospodarki Julia Svyrydenko ogłosiła na X podpisanie memorandum, ze zdjęciami, na których Svyrydenko i sekretarz skarbu USA Scott Bessent osobno podpisują dokument za pośrednictwem rozmowy wideo.

„Jest wiele do zrobienia, ale obecne tempo i znaczące postępy dają powody, by oczekiwać, że dokument będzie bardzo korzystny dla obu krajów” - napisała Svyrydenko.

Bessent powiedział, że szczegóły są nadal opracowywane, ale umowa jest „zasadniczo tym, co uzgodniliśmy wcześniej”.

Trump zasugerował zawarcie umowy podczas konferencji prasowej z włoską przywódczynią Giorgią Meloni, mówiąc: „Mamy umowę w sprawie minerałów, która, jak sądzę, zostanie podpisana w (następny) czwartek... I zakładam, że dotrzymają warunków umowy. Więc zobaczymy. Ale mamy umowę w tej sprawie”.

Ivanna Klympush-Tsintsadze, posłanka i przewodnicząca ukraińskiej komisji parlamentarnej ds. integracji z UE, powiedziała dla BBC, że ukraiński parlament będzie miał „ostatnie słowo” w sprawie umowy.

Dodała: „Mam nadzieję, że będzie wystarczająco dużo rozsądku, aby zapewnić, że cokolwiek zostanie podpisane i jeśli zostanie ratyfikowane, będzie to w interesie naszego kraju i naszych obywateli”.

Memorandum zostało opublikowane w momencie wygaśnięcia 30-dniowego moratorium na uderzenia w ukraińską infrastrukturę energetyczną, zarządzonego przez prezydenta Rosji Władimira Putina.

Pieskow powiedział, że Putin nie wydał jeszcze żadnych nowych rozkazów dotyczących tymczasowego zawieszenia broni.

W czwartek minister spraw zagranicznych Ukrainy Andrij Sybiha spotkał się w Paryżu z Rubio i specjalnym wysłannikiem Trumpa Steve’em Witkoffem, aby omówić sposoby na zakończenie wojny.

Sybiha powiedział, że „omówili sposoby osiągnięcia sprawiedliwego i trwałego pokoju, w tym pełne zawieszenie broni, wielonarodowy kontyngent i gwarancje bezpieczeństwa dla Ukrainy”.