Humza Yousaf: Życie, droga polityczna i kontrowersje lidera Szkockiej Partii Narodowej

Pan Yousaf podczas wizyty w Who Cares? Szkocja, Glasgow w marcu 2023 r. Zdjęcie: www.news.sky.com.

Wczesne życie i wykształcenie

Pan Yousaf – poseł do parlamentu w Glasgow Pollok – urodził się w tym mieście 7 kwietnia 1985 r. jako syn Pakistańczyka i Kenijki. Uczył się prywatnie w Gimnazjum Hutchesons w Glasgow i już w młodości zainteresował się polityką. Następnie kontynuował studia w tej dziedzinie na Uniwersytecie w Glasgow, które ukończył w 2007 roku z tytułem magistra. W czasie studiów wstąpił do SNP. Był także prezesem Stowarzyszenia Studentów Muzułmańskich i brał udział w Radzie Przedstawicieli Studentów. Yousaf utorował sobie drogę prosto do Holyrood, podejmując pracę jako asystent parlamentarny Baszira Ahmada z SNP, pierwszego muzułmańskiego posła do parlamentu w Szkocji. Po śmierci Ahmada dwa lata później, kontynuował tę funkcję i pracował jako asystent wielu parlamentarzystów, w tym Nicoli Sturgeon i ówczesnego pierwszego ministra Alexa Salmonda, umacniając swoją pozycję w partii. Yousaf był dwukrotnie żonaty, ma dziecko i pasierba.

Życie w polityce

Yousaf został wybrany na posła do parlamentu w 2011 r. Mając 26 lat, był wówczas najmłodszym członkiem parlamentu, który wstąpił do Holyrood. Mianowany ministrem spraw zagranicznych i rozwoju międzynarodowego w 2012 roku, stał się pierwszym innej rasy niż biała i muzułmańskim ministrem w Holyrood. W 2016 r., kiedy pani Sturgeon prowadziła pracami rządu, Yousaf został mianowany ministrem transportu. Po zmianach w rządzie w 2018 r. awansował na stanowisko ministra sprawiedliwości, a w 2021 r. objął stanowisko ministra zdrowia. Ogłaszając swoją kandydaturę na pierwszego ministra, Yousaf powiedział: „Musisz się zgłosić, jeśli uważasz, że jesteś najlepszą osobą na to stanowisko. A ja tak uważam. To najważniejsza praca w kraju i wymaga kogoś, kto ma doświadczenie”. 

Podczas swojej kampanii Yousaf zobowiązał się do „niestrudzonej pracy” na rzecz poprawy praw kobiet i dziewcząt. 

Obiecał także, że zapewni młodzieży z ubogich środowisk bezpłatne członkostwo w klubach piłkarskich oraz rozważy zwiększenie szkockiego zasiłku rodzinnego – 25 funtów tygodniowo wypłacanych najbiedniejszym w kraju rodzinom z dziećmi poniżej 16 roku życia.

„Zaletą bycia pierwszym ministrem jest to, że możesz wybrać swoje priorytety”, powiedział. „Chciałbym, abyśmy nadal zwiększali tę kwotę, aby mieć pewność, że pomaga to najbiedniejszym i najbardziej bezbronnym w naszym społeczeństwie”.

Po trójstronnej rywalizacji zwyciężył, pokonując Kate Forbes i Asha Regana, i został pierwszym ministrem w marcu 2023 r. – siódmym od czasu powstania szkockiego parlamentu w 1999 r.

Kontrowersje

Będąc ministrem transportu w 2016 r., Yousaf został przyłapany przez policję na prowadzeniu samochodu przyjaciela bez ubezpieczenia. Yousaf stwierdził, że był to „niezamierzony błąd” i dodał: „I dla mnie osobiście był to wstydliwy błąd. Jednakże podkreśla to, jak ważne jest ciągłe posiadanie odpowiedniego ubezpieczenia”. Został ukarany grzywną w wysokości 300 funtów i sześcioma punktami karnymi dodanymi do jego prawa jazdy.

Jako minister zdrowia Yousaf znalazł się pod ostrzałem krytyki ze względu na stan szkockiej służby zdrowia (NHS).

Na początku 2023 r. komisje ds. zdrowia nie otrząsnęły się jeszcze z niezwykle trudnej zimy, podczas której czas oczekiwania na oddział ratunkowy osiągnął rekordowy poziom. Chociaż wydajność oddziałów ratunkowych poprawiła się od początku tego roku, ponownie nie zdołano osiągnąć kluczowych docelowych terminów leczenia na początku marca 2023 roku.

Podczas jednego występu w Pytania do Pierwszego Ministra, przywódca szkockiej Partii Konserwatystów, Douglas Ross, nazwał Yousafa „najgorszym ministrem zdrowia od czasu decentralizacji, ale wygląda na to, że będzie awansować”.

„Był ministrem transportu, który jeździł bez [ubezpieczenia]”, powiedział Ross. „Opóźnił podwójne utwardzenie drogi A9. I klaskał jak foka, gdy Nicola Sturgeon wodowała prom z pomalowanymi oknami”.

Ross miał na myśli „wodowanie” przez panią Sturgeon MV Glen Sannox w 2017 r., na którym podobno były wówczas pomalowane okna. Prom nie został jeszcze oddany do użytku.

Ross dodał: „W każdym innym zawodzie Humza Yousaf zostałby zwolniony, a nie awansowany. Zapomnijmy o byciu liderem SNP, dlaczego w ogóle nadal jest w rządzie?”

Podczas kampanii Alex Salmond powiedział Sky News, że Yousaf pominął kluczowe głosowanie w sprawie małżeństw homoseksualnych w 2014 r. z powodu „nacisków religijnych”. Yousaf zdementował twierdzenia byłego pierwszego ministra, stwierdzając: „Cóż, muszę powiedzieć, że moje wspomnienia bardzo różnią się od wspomnień Alexa Salmonda”. Poseł twierdził, że ​​był nieobecny podczas historycznego głosowania ze względu na sprawę obywatela Szkocji oczekującego na wykonanie wyroku śmierci w Pakistanie.

Żadnych wniosków o wotum zaufania

Największe wyzwanie dla Yousafa pojawiło się nieco ponad rok po objęciu stanowiska premiera w atmosferze zdenerwowania i złości w Holyrood.

Pierwszy minister ogłosił w kwietniu 2024 r., że zostanie zakończone porozumienie o podziale władzy między SNP a Szkocką Partią Zielonych, dokonane w 2021 r., kiedy jego partii niewiele brakowało do zdecydowanej większości w wyborach w Holyrood w tym samym roku.

Oczekiwano, że Zieloni przeprowadzą głosowanie w sprawie przyszłości tej umowy z powodu oburzenia wywołanym odrzuceniem przez SNP kluczowych celów klimatycznych oraz reakcji na raport Cassa dotyczący usług zmiany płci dla osób poniżej 18 roku życia w Anglii i Walii.

Jednak Yousaf przewidział ich zamiary, twierdząc, że umowa „spełniła swój cel”, zanim ją zakończyli.

Miał nadzieję utrzymać nieformalne porozumienie z partią, aby utrzymać funkcjonowanie mniejszościowego rządu SNP, ale zamiast tego Zieloni połączyli siły ze Szkocką Partią Konserwatywną, Partią Pracy i Liberalnymi Demokratami w planowaniu złożenia wotum nieufności wobec niego jako pierwszego ministra. Lider Szkockiej Partii Pracy, Anas Sarwar, ogłosił następnie, że jego partia złoży wniosek o wotum nieufności w rządzie, co z kolei może doprowadzić do przeprowadzenia wyborów powszechnych, choć nie jest jasne, czy mają wystarczającą liczbę głosów, aby głosowanie zostało przyjęte. 

Zarówno Zieloni, jak i Alba wyrazili swoje przekonanie, że ręka Yousafa została zmuszona do zerwania celów dotyczących zmian klimatycznych i usług zmiany płci przez członków jego własnej partii. 

Yousaf powiedział Sky News 26 kwietnia, że planował „walczyć”, aby pozostać na stanowisku, dodając: „Mam zamiar wygrać to wotum nieufności”. Jednak jego nastawienie zmieniło się zaledwie trzy dni później, kiedy starsze źródło z SNP powiedziało Sky News, że Yousaf może tego dnia „zakończyć karierę”. Yousaf musiałby polegać na Partii Alba, aby przetrwać wotum nieufności, ponieważ inne partie oświadczyły, że go nie poprą, ale źródło podało Sky News, że Yousaf powiedział, że przywódca Alby, pan Salmond pociągający za sznurki za kulisami, „zawiera pakt z diabłem”. Kilka godzin po plotkach o jego odejściu Yousaf ogłosił, że ustąpi ze stanowiska, wyjaśniając, iż nie docenił uczuć Partii Zielonych, zrywając z nią stosunki. Powiedział, że pełnienie funkcji pierwszego ministra to „zaszczyt”, ale „nie chce traktować moich wartości i zasad ani zawierać układów z kimkolwiek tylko po to, by zachować władzę”. Yousaf powiedział, że „nie żywi żadnych złych uczuć i na pewno nie ma do nikogo pretensji” i wzruszył się, dziękując swojej żonie, dzieciom i rodzinie za „wytrzymywanie ze mną przez te lata”. Powiedział także, iż jest dowodem na rozkwit wielokulturowości w Wielkiej Brytanii, a jako chłopiec „nigdy nie mógł sobie wyobrazić”, że zostanie pierwszym ministrem.