Moc prawna poświadczeń agenta pocztowego i skutki nieodebrania dokumentu

Zdjęcie: ALBERTO PIZZOLI / Contributor

1. Poświadczenia agenta pocztowego

Poświadczenia dokonane przez agenta pocztowego są autentyczne do czasu wniesienia pozwu, ponieważ doręczenie pocztą jest czynnością zgodnie z prawem przekazaną agentowi pocztowemu i ma taką samą moc poświadczającą jak protokół sporządzony bezpośrednio przez komornika sądowego.

Uprzywilejowana wiara, która ma być uznana w zaświadczeniach agenta pocztowego, które nie są atakowane za pomocą skargi o fałszerstwo, oznacza zatem, że powiadomienie jest prawidłowe, do tego stopnia, że nawet złożenie skargi o fałszerstwo ideologiczne jest uważane za nieistotne, ponieważ tylko skarga o fałszerstwo jest narzędziem proceduralnym do kwestionowania prawdziwości tego, co zostało poświadczone przez urzędnika publicznego (patrz Najwyższy Sąd Kasacyjny - Sekcja Podatkowa, wyrok nr 13981/2016 ). 

W odniesieniu do „pocztowego powiadamiania” o czynnościach podatkowych, Sąd Najwyższy w postanowieniu nr 19333/2022 potwierdził, że art. 20 ustawy nr 146/1998, zmieniający art. 14 ustawy nr 890/1982, stanowi, że doręczanie zawiadomień i czynności, które zgodnie z prawem muszą być doręczone podatnikowi, może być dokonywane pocztą bezpośrednio przez urzędy skarbowe.

Od dnia wejścia w życie wspomnianej ustawy nr 146, urzędy finansowe otrzymały uprawnienie do bezpośredniego powiadamiania podatnika o czynnościach za pośrednictwem poczty, przy czym „w przypadku, gdy nie jest to możliwe”, przyjmuje się, że powiadomienie może być dokonane przez komorników, posłańców miejskich lub specjalnych posłańców upoważnionych przez administrację podatkową zgodnie z procedurami przewidzianymi w tej samej ustawie nr 890/1982 (zob. Sąd Kasacyjny, nr 2365/2022). 

Zgłaszające urzędy skarbowe bez uszczerbku dla pośrednictwa urzędu pocztowego, mogą stosować uproszczoną metodę doręczania, stosując zasady dotyczące zwykłych usług pocztowych.  W szczególności przepisy dotyczące usług pocztowych, które nie przewidują sporządzania protokołu zawiadomienia ani specjalnej adnotacji na potwierdzeniu odbioru co do osoby, która doręczyła dokument, pozwalają na przyjęcie, że koperta i dokument, po dotarciu na adres adresata, muszą zostać uznane za należycie doręczone adresatowi, biorąc pod uwagę domniemanie wiedzy (zgodnie z art. 1335 kodeksu cywilnego), które można obalić tylko wtedy, gdy adresat udowodni, że bez własnej winy nie mógł się z nim zapoznać (zob. sąd kasacyjny, nr 8293/2018 i 10131/2020). W odniesieniu do formalności wymaganych przy „bezpośrednim doręczeniu pocztowym”, w przypadku czasowej nieobecności adresata, Sąd Kasacyjny sprecyzował, że aby doręczenie zostało uznane za skuteczne, konieczne jest konkretne sprawdzenie, czy Cad został odebrany, a w tym celu urząd powiadamiający jest proceduralnie obciążony przedstawieniem odpowiedniego potwierdzenia odbioru (Sąd Kasacyjny, połączone sekcje, nr 10012/2021).

W przypadku dalszej nieobecności adresata przy okazji doręczenia odpowiedniego listu poleconego, po której nie następuje odebranie koperty w terminie, kontrola zgodności z prawem procedury doręczenia musi dotyczyć poświadczenia przez agenta pocztowego, że zawiadomienie o złożeniu zostało umieszczone w skrzynce pocztowej lub wywieszone na drzwiach domu.

Wynika to z faktu, że w przypadku przewidzianym w art. 8 ustawy 890/1982 (i art. 140 kodeksu postępowania cywilnego) nie dochodzi do doręczenia, a jedynie do złożenia doręczanego dokumentu w urzędzie pocztowym (lub, w przypadku zawiadomienia na podstawie kodeksu, w urzędzie gminy).

Z tego powodu przepisy, z większym rygorem, przewidują, że powiadomienie o tym spełnieniu musi zostać przekazane przez powiadamiającego adresatowi, który jest całkowicie nieświadomy doręczenia zgodnie z dwoma odrębnymi i równoległymi trybami: nadanie zawiadomienia o złożeniu w miejscu doręczenia (umieszczenie go w skrzynce pocztowej) i wysłanie listu poleconego za potwierdzeniem odbioru (zob. Sąd Kasacyjny, połączone sekcje, nr 10012/2021) . Tylko w przypadku dopełnienia tych formalności w terminie na złożenie, doręczenie jest skuteczne po upływie dziesiątego dnia od wysłania samego listu poleconego.

Pozostaje to jednak bez uszczerbku dla możliwości zakwestionowania przez adresata, powołując się na odpowiednie powody faktyczne i składając fałszywe roszczenie, jeżeli, niezależnie od tego, co wykazał Cad, konkretnie, warunki zdolności wymaganej przez prawo nie zostały spełnione lub znalazł się on, nie z własnej winy, w stanie odebrać dokument.

Zalecana książka dla rozjaśnienia znaczenia prawa administracyjnego i jego ewolucji: https://www.maggiolieditore.it/il-diritto-amministrativo-nella-giurisprudenza.html?utm_term=8891647412&utm_source=www.diritto.it&utm_medium=wpplugin&utm_campaign=valore-legale-attestazioni-agente-postale-ritiro

2. Skutki niewycofania środka administracyjnego doręczonego pocztą

Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem administracyjnym, doręczenie środka administracyjnego, na mocy połączonych przepisów art. 40 ust. 3 dekretu prezydenckiego nr 655 z dnia 29 maja 1982 r. i art. 1335 kodeksu cywilnego, jest skuteczne wobec adresata w momencie odebrania przez niego koperty i fictio juris (zgodnie z art. 1335 kodeksu cywilnego) w momencie upływu terminu doręczenia, jest skuteczne wobec adresata z chwilą odebrania przez niego przesyłki i fictio juris (zgodnie z art. 1335 Kodeksu cywilnego) z chwilą upływu terminu doręczenia (Rada Stanu, Czwarta Sekcja, nr 3472/2016; Rada Stanu, Piąta Sekcja, nr 5883/2022; Rada Stanu, Trzecia Sekcja, nr 5825/2022; Kasacja Cywilna, Druga Sekcja, nr 26708/2013).

W szczególności można domniemać, że przesyłka polecona jest znana, w przypadku niedoręczenia z powodu nieobecności adresata i innej osoby upoważnionej do jej odbioru, od momentu wystawienia odpowiedniego zawiadomienia o doręczeniu w urzędzie pocztowym (Sąd Kasacyjny, Druga Sekcja Cywilna, 10 grudnia 2013 r. - 21 stycznia 2014 r., nr 1188; Sąd Kasacyjny Zjednoczone Sekcje 24 kwietnia 2003 r. nr 6527).

Nie można również uznać, że adresat został „cofnięty w czasie”, w celu ewentualnego odwołania, w następstwie późniejszego powiadomienia o tym samym środku przez administrację prowadzącą postępowanie. Jak stwierdzono w orzecznictwie administracyjnym, z tego późniejszego zawiadomienia nie mogą wynikać żadne dalsze sankcyjne skutki prawne nieodebrania poprzedniego listu poleconego (Rada Stanu, sekcja szósta, nr 6583/2022).

Należy również przypomnieć, że w przypadku spóźnionej skargi sąd administracyjny jest pozbawiony możliwości orzekania nie tylko o zaskarżonym akcie, ale także o stosunku regulowanym tym samym aktem, mającym na celu zbadanie merytorycznych podstaw wniesionej skargi.

Jest to zgodne ze wskazaniami Plenarnego Posiedzenia Rady Stanu nr 3/2011.