Ostrzega się, że alarm terrorystyczny ponownie miga na czerwono

Zdjęcie: Roland Schlager/AFP

Kiedy w zeszłym tygodniu policja wkroczyła do domu 19-latka, znalazła chemikalia, maczety i sprzęt do produkcji bomb. Austriacka policja uważa, że nastolatek planował samobójczy przed koncertem Taylor Swift w Wiedniu. W tej samej sprawie zatrzymano 17 i 18-latka, a 15-latka przesłuchano. To, co władze uważają za spisek terrorystyczny, pasuje do obrazu, przed którym ostrzega wielu ekspertów. 

Zaostrzone zagrożenie

Kiedy w 2019 roku grupa terrorystyczna IS została pokonana i utraciła swoje ostatnie terytoria w Syrii i Iraku, wielu w Europie miało nadzieję, że walka z nimi jest już w etapie zwrotnym. W połowie 2010 roku krwawe ataki Państwa Islamskiego wstrząsnęły takimi miastami jak Paryż, Manchester i Bruksela, ale od 2017 zaczęło iść to już w lepszym kierunku. Od tego czasu mniej uwagi poświęcono zagrożeniu stwarzanemu przez ekstremistycznych islamistów. Wojna na Ukrainie, wysokie napięcie na Bliskim Wschodzie oraz zagrożenie ze strony Chin i Rosji miały większe znaczenie. W ostatnich latach wielu uważało, że zagrożenie terrorystyczne zniknęło, mówi profesor BI i główny badacz z Norweskiego Instytutu Badań nad Obronnością, Petter Nesser. „Jednak ci z nas, którzy śledzą zagrożenie na co dzień, widzą, że poziom aktywności jest wysoki”. Badacz od lat zajmuje się mapowaniem terroru i spisków terrorystycznych w Europie Zachodniej. Teraz widzi on niepokojący rozwój. „Zagrożenie ze strony skrajnych islamistów W dzisiejszej Europie nasiliło się. Jest więcej przypadków, a ich powaga zwiększyła się”, mówi Nesser.

Zwraca uwagę na kilka trendów:

- Nastolatki są werbowane do bardzo poważnej działalności terrorystycznej

- Kobiety są bardziej zaangażowane niż wcześniej

- Atakujący w Europie kontrolowani są zdalnie z Afganistanu i innych stref wojennych

IS-K jest tematem przewodnim

Pod koniec lipca Rada Bezpieczeństwa otrzymała najnowszy raport grupy ekspertów, która w imieniu ONZ śledzi i opisuje zagrożenie ze strony Państwa Islamskiego. „W Europie wzrosło zagrożenie terrorystyczne. Z raportu wynika, że państwa członkowskie uważają, że IS-K stanowi największe zewnętrzne zagrożenie terrorystyczne dla kontynentu”. Państwo Islamskie w Khorasen (IS-K) jest regionalnym oddziałem Państwa Islamskiego w Afganistanie. IS-K i Talibowie są zaciekłymi wrogami, ale Talibom nie udało się utrzymać tej grupy pod kontrolą. Przeprowadzili poważne ataki w Afganistanie, Iranie i Moskwie. Badacz terroryzmu Petter Nesser twierdzi, że IS-K jest „pogawędką” w społeczności wywiadowczej i badawczej. „Ostatnio miały miejsce zdarzenia, które sprawiają, że obawy dotyczące tej grupy wydają się słuszne”, mówi Nesser. Opowiada on o ujawnionych planach terrorystycznych zarówno w Niemczech, jak i we Francji, które są bezpośrednio powiązane z IS-K. „Widzimy zdalną kontrolę terrorystów, dzięki której można mieć ludzi, którzy przebywają daleko w obszarze konfliktu i po prostu kontrolują terrorystów zwerbowanych przez Internet”.Zdalna kontrola terrorystów wydaje się być modus operandi IS-K, mówi i jako przykład podaje spisek w Niemczech. Dwóch mężczyzn miało otrzymać polecenie od IS-K w Afganistanie w celu zaplanowania ataku odwetowego w Szwecji jako kary za spalenie Koranu.

Służba bezpieczeństwa musi postępować dalej

Jako jedną z przyczyn zwiększonego zagrożenia wymienia się wojnę w Strefie Gazy. W Stanach Zjednoczonych dyrektor FBI Christopher Wray powiedział, że groźby wobec USA osiągnęły „zupełnie nowy poziom” po ataku Hamasu na Izrael 7 października i następującej po nim wojnie. Petter Nesser wskazuje także na fakt, że wydaje się skupiać bardziej na międzynarodowym terroryzmie. Ponadto europejskie służby bezpieczeństwa mają wiele innych rzeczy, na które muszą zwracać uwagę. W artykule czasopisma CTC Sentinel pisze on, że terroryzm przestał być głównym priorytetem i stał się jednym z wielu zagrożeń. „Czy fakt, że służby bezpieczeństwa są rozszerzone, ma coś do powiedzenia na temat zwiększonego zagrożenia, które opisujesz?”. „Tak, ma. Kiedy trzeba monitorować złożony obraz zagrożeń, z pewnością większą swobodę sprawcom”.

Znowu miga na czerwono

Kiedy tego lata weteran CIA Michael Morell opisał obraz zagrożenia w artykule w Foreign Affairs, w którym użyto możnych słów. „Światła ostrzegawcze przed terroryzmem znowu migają na czerwono” – taki jest tytuł artykułu, w którym Morell i naukowiec Graham Allison napisali, że dzisiejszy obraz przypomina czasy sprzed 11 września 2001 roku. „Podzielam obawę, że obraz terroryzmu wygląda obecnie bardzo poważnie”, mówi Nesser. Podkreśla mieszankę znanych zagrożeń, operacje wpływów prowadzone przez Rosję, mające przyczynić się do radykalizacji i niebezpieczeństwa tego, że konflikt między Iranem a Izraelem będzie miał wpływ także na Europę. „To, że światła migają na czerwono, z mojego punktu widzenia wydaje się czytelne”.