Starożytny gatunek wieloryba najcięższym zwierzęciem wszech czasów?

Porównanie Perucetus, po prawej, z błękitnym wielorybem. Naukowcy twierdzą, że prehistoryczny wieloryb prawdopodobnie ważył od 60 do 70 ton, a raczej nierealne jest aby ważył więcej niż 200 ton, obliczyli jego odkrywcy. Obraz: Cullen Townsend

W sierpniu ubiegłego roku zespół paleontologów ogłosił, że odkryli skamieniałe kości gigantycznego pradawnego wieloryba. Perucetus, jak go nazwali, mógł ważyć ponad 200 ton, co czyniłoby go najcięższym zwierzęciem, które kiedykolwiek żyło.

Jednak w studium opublikowanym w czwartek, kilku naukowców podważyło to śmiałe twierdzenie. „Liczby nie mają sensu”, powiedział Nicholas Pyenson, paleontolog z Smithsonian National Museum of Natural History i jeden z autorów nowego studium.

W swojej nowej analizie dr Pyenson i Ryosuke Motani, paleontolog z University of California, Davis, doszli do wniosku, że Perucetus prawdopodobnie ważył od 60 do 70 ton, co czyniłoby go podobnego wielkością do wieloryba kaszalotowego.

Analizowali również skamieniałości błękitnych wielorybów i dostarczyli nową szacunkową wagę tego gatunku. Doszli do wniosku, że wieloryby błękitne ważą do 270 ton – znacznie więcej niż poprzednie szacunki, do 150 ton – co czyniłoby je zdecydowanie najcięższym znanym gatunkiem w historii królestwa zwierząt.

Perucetus został odkryty po raz pierwszy w 2010 roku, kiedy Mario Urbina, paleontolog z Muzeum Historii Naturalnej na Narodowym Uniwersytecie San Marcos w Limie w Peru, dostrzegł kość na pustyni w południowym Peru. Wraz ze swoimi kolegami wydobył 13 kręgów, cztery żebra i część miednicy.

Kości miały wiele cech charakterystycznych dla kości wielorybów. Były jednak również zdumiewająco duże i ciężkie. Dr Urbina i jego koledzy zrekonstruowali pełny szkielet Perucetusa, badając znacznie mniejsze wieloryby, które żyły w tym samym czasie. Czerpali również inspirację z żyjących manatów, które mają gęste szkielety, pozwalające im przebywać głęboko pod wodą, aż do morskiej trawy.

Mario Urbina, paleontolog, który odkrył Perucetusa w 2010 roku. Zdjęcie: Marco Garro dla The New York Times

Dr Urbina i jego koledzy skończyli z rekonstrukcją dziwacznego stworzenia. Miało ogromny tułów w kształcie eklerka, małą głowę, płetwy i szczątkowe tylne nogi.

Jednak Dr Motani, ekspert od rekonstrukcji ciał wymarłych morskich zwierząt, był zaskoczony ich wnioskami. „Myślałem, jak to możliwe? Jak można upakować tę masę w tę objętość?” – powiedział.

Dr Motani skontaktował się z Dr Pyensonem, ekspertem od skamieniałości wielorybów. Oboje uznali, że modelowanie Perucetusa na podstawie manatów było błędem, ponieważ tylko wieloryby ewoluowały do naprawdę gigantycznych rozmiarów.

„To naprawdę ważne, aby porównać jabłka z jabłkami?” – powiedział Dr Pyenson.

Dla swojego własnego badania, Dr Pyenson i Dr Motani przyjrzeli się na nowo żyjącym wielorybom. Ponieważ nikt nie jest w stanie przyciągnąć żywego wieloryba błękitnego na wagę, nikt nigdy nie dokonał precyzyjnego pomiaru jego wagi. Dr Pyenson i Dr Motani wydobyli dane zebrane przez japońskie statki wielorybnicze w latach 40-tych i użyli ich jako podstawy dla nowego szacunku.

Stworzyli również trójwymiarowy model wieloryba błękitnego i użyli go do stworzenia modelu Perucetusa. Dzięki temu podejściu oszacowali, że Perucetus ważył od 60 do 70 ton, znacznie mniej niż wnioskował inny zespół badawczy.

Eli Amson, ekspert od tkanki kostnej w Państwowym Muzeum Historii Naturalnej w Stuttgarcie w Niemczech i autor oryginalnego badania, nie zgadza się z nowym podejściem. „Ten wymarły wieloryb miał bardzo odmienną biologię od współczesnych wielorybów” – powiedział.

Dr Amson powiedział, że on i jego koledzy tworzą teraz własny trójwymiarowy model starożytnego gatunku. Odkrywają, że Perucetus był jeszcze bardziej podobny do manata niż pierwotnie sądzili, co wzmacnia ich wniosek, że dorównywał lub przewyższał wieloryba błękitnego pod względem wagi.

Dr Pyenson powiedział, że Perucetus pozostaje ważnym odkryciem, pomimo mniejszego rozmiaru, jaki sugerują on i Dr Motani. Paleontolodzy od dawna wierzą, że wieloryby ewoluowały do ogromnych rozmiarów tylko w ciągu ostatnich kilku milionów lat. Nawet ważąc 60 ton, Perucetus byłby gigantem wśród wczesnych wielorybów.

„Wieloryby zdecydowanie eksplorowały duże rozmiary” – powiedział Dr Pyenson.