Aktorka: „To absurdalne, że Izrael ma prawo wziąć udział”

Aktorka Janne Heltberg twierdzi, że Izrael nie ma nic do pokazania w Eurowizji 2024. Zdjęcie: HANNA JOHRE / NRK

Jedną z osób, które nie chcą oglądać Izraela na ekranie telewizora w maju, kiedy rozpocznie się festiwal muzyczny, jest aktorka Janne Heltberg.

- „Władze Izraela codziennie zabijają 129 dzieci w Strefie Gazy. Absurdem jest dawanie im możliwości uczestniczenia w takim publicznym festiwalu, podczas gdy w Hadze toczy się przeciwko nim dochodzenie w sprawie ludobójstwa”, mówi Heltberg w dzisiejszej debacie w NRK.

Heltberg była jedną z osób, które pojawiły się przed siedzibą NRK, aby demonstrować przeciwko udziałowi Izraela w tegorocznej Eurowizji. Zdjęcie: HANNA JOHRE

Odnosi się do rozpoczętych dziś przesłuchań w Międzynarodowym Trybunale Sprawiedliwości w Hadze (MTS), gdzie RPA oskarżyła Izrael o popełnienie ludobójstwa w Strefie Gazy.

Republika Południowej Afryki przedstawiła tam argumenty przemawiające za tym, że Izrael dopuścił się ludobójstwa, a w piątek przyszła kolej na odpowiedź Izraela.

W oświadczeniu wstępnym przed trybunałem ONZ w Hadze RPA stwierdziła między innymi, że Izrael świadomie i celowo stworzył niekorzystne warunki w Strefie Gazy.

Żaden kraj nie opowiedział się za zakazem udziału Izraela w festiwalu muzycznym, a Heltberg chce to zmienić.

- NRK musi przejąć inicjatywę w Europejskiej Unii Nadawców. Bądźmy odważni i rozpocznijmy tę rozmowę.

Noa Kirel reprezentowała Izrael w 2023r. Zdjęcie: MARTIN MEISSNER / AP

Uważa ona, że norweska inicjatywa wykluczenia Izraela z festiwalu może doprowadzić do tego, że więcej krajów zacznie domagać się tego samego.

„W wielu krajach nordyckich istnieje silne poparcie, aby wykluczyć Izrael, między innymi w Finlandii i na Islandii”, mówi ona, odnosząc się do buntu wśród muzyków w tych dwóch krajach, którzy chcą, aby Izrael został wykluczony z Konkursu Piosenki Eurowizji.

-„Wykluczenie Izraela spowoduje jedynie wykluczenie Żydów na całym świecie" - mówi artystka Natalie Aldema. Zdjęcie: FAKSIMILE / NRK

Aldema: - Bunt nie powstrzyma wojny

Artystka Natalie Aldema nie zgadza się z Heltbergiem i nie chce, aby Izrael został wykluczony z tegorocznej Eurowizji.

-„Nie sądzę, aby uniemożliwienie wzięcia udziału Izraelowi powstrzyma wojnę. Nie odegra to żadnej roli w tragicznej sytuacji w Strefie Gazy” powiedziała dla NRK.

Powiedziała również, że Izrael przeszedł narodową traumę w wyniku ataku terrorystycznego z 7 października, a tegoroczny udział jest jeszcze ważniejszy dla tego kraju.

- Muzyka powinna łączyć ludzi i działać jako siła pojednawcza. Nie powinna być wykorzystywana do wykluczania ludzi i krajów.

- „Wykluczy to również Żydów na całym świecie” - mówi Aldema.

Negatywne nastawienie do udziału Izraela

2024 rok rozpoczął się od połączenia sił 1300 fińskich muzyków we wspólnej petycji, w której domagali się, aby nadawca Yle wywarł presję na organizatorów Konkursu Piosenki Eurowizji, aby uniemożliwić udział Izraela.

- „Izrael łamie prawa człowieka. Uważamy, że nie jest w porządku, aby ten kraj brał udział w Eurowizji w celu szlifowania swojego wizerunku”, powiedział inicjator Lukas Korpelainenw fińskiej gazecie Hufvudstadsbladet.

Podobne apele ze strony branży muzycznej pojawiły się również w Islandii i innych krajach.

Kilka osób protestowało również przed siedzibą NRK w Oslo, kiedy 5 stycznia ogłoszono tegorocznych norweskich uczestników. Kilka osób przyniosło transparenty z napisem „zakazać Izraelowi udziału w Eurowizji 2024”.

Charlo Halvorsen redaktor NRK ds. rozrywki. Zdjęcie: OLE BERG-RUSTEN / NTB

Halvorsen - NRK nie angażuje się w politykę zagraniczną

- „NRK nie może popierać bojkotu kulturowego Izraela. Nie mamy mandatu do prowadzenia polityki zagranicznej”, mówi Charlo Halvorsen, redaktor NRK ds. rozrywki.

Uważa, że zajmowanie stanowiska w sprawie udziału Izraela w tegorocznym Konkursie Piosenki Eurowizji może sprawić, że NRK opowiada się po jednej ze stron konfliktu między Izraelem a Palestyńczykami.

-„Jeśli mamy być niezależni i swobodnie wypełniać naszą misję informacyjną, nie możemy wchodzić w konflikt i zajmować stanowiska” - mówi.

Twierdzi, że Konkurs Piosenki Eurowizji nie ma charakteru politycznego. Jednocześnie Rosja została objęta zakazem w wyniku wojny na Ukrainie i nie może uczestniczyć w tegorocznym konkursie.

Zapytany o to, dlaczego NRK zajęła aktywne stanowisko w sprawie zakazu Rosji po jej inwazji na Ukrainę, Halvorsen odpowiedział następująco:

- Istniała zupełnie inna sytuacja, w której zjednoczona Europa chciała, aby Rosja trzymała się z daleka.

Minister Spraw Zagranicznych twierdzi, że Norwegia nie ma tradycji podejmowania jednostronnych działań bojkotowych. Zdjęcie: LARS OS

Barth Eide: Bunt nie jest rozwiązaniem.

W pierwszej części debaty zapytano kilku polityków, czy popierają polityczny i gospodarczy bojkot Izraela.

Minister spraw zagranicznych Espen Barth Eide powiedział „nie”.

„Sytuacja na Bliskim Wschodzie jest poważna, ale odpowiedzią nie jest bojkot. Pracujemy nad tym codziennie. Bliski Wschód jest w ogniu, a sytuacja na Zachodnim Brzegu również budzi niepokój”, mówi.

Minister spraw zagranicznych powiedział dalej, że Norwegia nie ma tradycji jednostronnego bojkotu.

„Rzadko kiedy Norwegia brała udział w bojkotach państw, zdarzało się to tylko wtedy, gdy wiele innych państw poparło taki bojkot lub gdy była to zalecenie Unii Europejskiej lub Rady Bezpieczeństwa ONZ”, mówi.

- „Bojkoty niczego nie zmienią”, mówi Minister spraw zagranicznych.

Zbrodnie Izraela nie mają żadnych konsekwencji, mówi BjørnarMoxnes. Zdjęcie: LARS OS

Rødt: - Rząd nie może się ugiąć

Poseł RødtBjørnarMoxnes ostro krytykuje sposób, w jaki rząd radzi sobie z konfliktem na Bliskim Wschodzie i uważa, że najwyższy czas na bojkot Izraela.

- Izraelowi nie grożą żadne sankcje za to, co robi w Strefie Gazy. Nadszedł czas, aby Minister spraw zagranicznych wstał i poparł coś więcej niż tylko zawieszenie broni. Rząd musi zdecydowanie poprzeć swoje żądania.

- W rzeczywistości norweskie władze dały zielone światło Izraelowi i jego rzezi Palestyńczyków. Zbrodnie Izraela nie mają żadnych konsekwencji.

- To podwójny standard, jeśli chodzi o Izrael, nikomu innemu nie uszłoby to na sucho.

W piątek kilku palestyńskich aktywistów zebrało się przed siedzibą NRK w Oslo. Zdjęcie: HEIKO JUNGE / NTB

Większość Norwegów chce bojkotu

Według sondażu przeprowadzonego przez VG, mniej więcej co drugi Norweg chce bojkotu Izraela.

Sondaż przeprowadzony przez Respons Analyse pokazuje, że 47 procent popiera bojkot Izraela. 27 procent jest przeciwnych, a 27 procent nie jest pewnych.