Muzeum w Manchesterze uznane za europejskie muzeum roku

Zdjęcie: Imaginechina Limited/Alamy

Znajdują się w nim egipskie mumie i jest jedynym miejscem poza Panamą, gdzie
można spotkać małe ropuchy arlekina. A teraz 138-letnie Muzeum w Manchesterze
zostało uznane za europejskie muzeum roku.
Instytucja ta zdobyła jedną z najbardziej prestiżowych nagród muzealnych na
świecie, a jurorzy pochwalili jej podejście do złożonej przeszłości oraz szeroko
prowadzoną współpracę ze społecznościami lokalnymi.
Jest to pierwsze muzeum uniwersyteckie, które zdobyło tę nagrodę, ustanowioną w
1977 roku, oraz pierwsze muzeum brytyjskie od czasu zwycięstwa Design Museum
w Londynie w 2018 roku.

Dyrektorka muzeum, Esme Ward, powiedziała, że zwycięstwo było dla niej ogromną
radością, zwłaszcza po „naprawdę ciężkiej” 30-godzinnej podróży, aby dotrzeć na
ceremonię wręczenia nagród, która w tym roku odbyła się w Białymstoku, mieście
położonym w północno-wschodniej Polsce.
Ward była tam wraz z dwoma współpracownikami i powiedziała, że mieli nadzieję na
zdobycie nagrody w kategorii „przynależność i integracja”. Kiedy jej nie otrzymali,
poczuli się rozczarowani. „Będę szczera, naprawdę nie sądziliśmy, że główna
nagroda trafi do nas”.
Manchester został wybrany zwycięzcą spośród 42 muzeów nominowanych do
nagrody. „Nieczęsto brakuje mi słów, ale byliśmy oszołomieni i było to niesamowite.
Prawdopodobnie wygłosiłam najgorszą mowę w moim życiu, ale kogo to obchodzi?”
– powiedziała Ward.
Nagroda przyznawana jest muzeum, które reprezentuje najwyższy poziom
innowacyjności i doskonałości. Muzeum w Manchesterze znajduje się w centrum
debat dotyczących repatriacji, kuratorstwa, historii, które powinny opowiadać
współczesne muzea, oraz roli, jaką muzea mogą odgrywać w społeczeństwie.
Po renowacji kosztującej 15 milionów funtów, muzeum zostało ponownie otwarte w
2023 roku z nową galerią poświęconą Azji Południowej, zaprojektowaną i
współkuratorowaną przez 30 osób z południowoazjatyckich społeczności
rozproszonych po Manchesterze.
Ward powiedziała, że muzeum jest siedzibą Pinc College, specjalistycznej uczelni
kreatywnej dla młodych ludzi z neuroróżnorodnością, a najwyższe piętro budynku
jest centrum działań na rzecz ochrony środowiska i sprawiedliwości społecznej.
Hodowla ropuch jest częścią działań muzeum na rzecz ochrony przyrody. Muzeum
zapewnia ropuchom populację zabezpieczającą.
Powiedziała, że muzeum nie unika swojej przeszłości. „Muzeum w Manchesterze
powstało dzięki niesamowitemu duchowi obywatelskiemu, ale także dzięki imperium i
rasizmowi, i musimy zmierzyć się z dziedzictwem tego okresu. Chcemy to zrobić w
sposób, który uznaje wyrządzoną krzywdę, ale także zachęca do uzdrowienia”.
We wrześniu 2023 roku muzeum zwróciło 174 obiekty rdzennej społeczności
australijskiej, ludowi Anindilyakwa, co stanowi przełomowy przykład repatriacji
kulturowej.
Ward powiedziała, że muzea mają moc „zbliżania pokoleń i społeczności” oraz
pomagania ludziom „w zmniejszeniu poczucia samotności, a na pewno w poczuciu
większej więzi i szerszym spojrzeniu na świat”.
W obecnej sytuacji znajdą się osoby, które określą nowe podejście Muzeum w
Manchesterze mianem „woke”. „Czy mi to przeszkadza? Nie” – powiedziała Ward.
„Ponieważ, szczerze mówiąc, nie mówię nikomu, co ma myśleć. Nie znoszę, kiedy

ludzie mówią mi, co mam myśleć. Nie tym się zajmujemy. Chcemy przedstawiać
różne perspektywy, aby pomóc ludziom poruszać się w tym szalonym świecie, w
którym żyjemy, zrozumieć go i budować empatię wobec innych ludzi i świata
przyrody.
„Uważamy, że jednym z najskuteczniejszych sposobów osiągnięcia tego celu jest
poszerzenie zakresu opowiadanych przez nas historii. Wiecie, historie
kolekcjonerów, instytucji, które opowiadamy od 100 lat. Nadszedł czas na nowe”.
Nagroda to niewielka rzeźba Henry'ego Moore'a przedstawiająca matkę z dzieckiem.
Nie wiąże się ona z żadną kwotą pieniężną, ale zapewnia prestiż, który może pomóc
w pozyskaniu funduszy w przyszłości.
„Jutro zaprosimy tu jak najwięcej osób, aby ogłosić zwycięzcę, a potem
zorganizujemy przyjęcie” – powiedziała Ward. „Oczywiście”.