Dania zgłębia historię wróżki Wikingów Völvy

Muzeum w Kopenhadze przedstawia wystawę dotyczącą wróżki Wikingów Völvy. Zdjęcie: AFP  

Wikingowie znani są nam jako nieustraszeni wojownicy, zręczni kupcy i śmiali odkrywcy: narodowe muzeum Danii odkrywa rąbek ich tajemnicy dzięki wystawie poświęconą völvie, po części wróżce, po części druidce, kluczowej postaci pradawnego skandynawskiego społeczeństwa. „Völva była czymś w rodzaju szamanki. To wieszczka, prorokini. Umie przewidzieć przyszłość. Umie latać. Umie powiedzieć, co czeka Cię w życiu”, wyjaśnia dla AFP Peter Pentz, naukowiec, który brał udział w organizacji tej wystawy otwartej od 27 stycznia. Sagi, pisane na podstawie podań ustnych przekazywanych setki lat po erze wikingów mówią, że jej zadaniem było przewidywanie wydarzeń. Mogła też obcować z bogami. W muzeum narodowym w Kopenhadze widz zanurza się w fantastyczny świat przepowiedni Völvy. Rozważane są kwestie przyszłości i końca świata, czyli Ragnarök, tak spopularyzowanego obecnie w kinie i telewizji. „To pierwsza wystawa (w tym muzeum narodowym) poświęcona w całości kobiecie” zaznacza naukowiec. Biżuteria, amulety, runy, sagi i odkrycia archeologiczne ułatwiają zrozumienie tej zapomnianej postaci. „Słowo völva oznacza nosząca laskę. Völva to zatem zawsze kobieta, która nosi ze sobą długi kij” tłumaczy Peter Pentz stojąc przy witrynie przedstawiającej pozostałości grobu völvy. „Ta kobieta została pochowana na terenie twierdzy króla Heralda Sinozębego”, mówi. „Uważamy, że mogła być doradczynią króla”. 

Na północy Europy kobiety mogły zajmować miejsce w radzie. „W Skandynawii cieszyły się lepszą sytuacją niż ich siostry, na przykład w regionie Morza Śródziemnego lub w Cesarstwie Franków. Miały prawo zażądać rozwód, jeżeli mąż był wobec nich agresywny” zaznacza naukowiec. Poza swoim słynnym żelaznym kijem, pochowana prorokini posiadała torebkę z ziołami hipnotycznymi. Niektóre z nich niezbędne były do osiągnięcia transu, w którym otrzymywała przepowiednie. Miała też wiele przedmiotów pochodzących z dalekich miejsc. „Artefakty pochodzące z daleka dawały mistyczną wiedzę” dodaje Peter Pentz.  Z drugiej strony, pomimo swojej ważnej roli, völva  tak jak jej następczynie czarownice, żyła na marginesie społeczeństwa, jednak według naukowca, od tych drugich odróżniał ją brak negatywnych konotacji. „Najczęściej były to wdowy lub panny, żyły na obrzeżach gospodarstw, które były podstawową jednostką w społeczeństwie rolniczym, takim jak wikingowie” mówi. Jej atutem była wiedza pochodząca z natury. „Ludzie od zawsze mieli pytania, pytania dotyczące życia (...), ona miała odpowiedzi”, zapewnia Peter Pentz. Z nadejściem chrześcijaństwa, rola prorokiń maleje, zostają zapomniane do chwili, gdy naukowcy zaczynają badać sagi islandzkie. „Zadania völvy zostają powierzane wielu osobom społeczności średniowiecznych, w tym księżom” stwierdza naukowiec. „Można zatem stwierdzić, że przetrwała, żyjąc w wielu innych postaciach”.