Globalna sprzedaż dzieł sztuki spadła o 12% w 2024 r wynika z raportu branżowego

Zdjęcie: Valentin Flauraud/AFP/Getty Images

Rok ten stanowił trzecią największą kontrakcję globalnego rynku sztuki w ciągu ostatnich 15 lat, według raportu, ustępując jedynie latom recesji z 2009 roku (-36%) oraz pandemii COVID-19 z 2020 roku (-22%), a także podobny do spadku o 12% odnotowanego w 2012 roku. 

Sprzedaż spadła w niemal każdym regionie, przy czym najbardziej dotknęło to Chiny, gdzie odnotowano spadek o 33%. 

Sprzedaż w USA, największym rynku sztuki na świecie, zmniejszyła się o 9%, a w Francji i Włoszech o 10%, natomiast w Korei Południowej o 15%. 

„Pomimo wyzwań związanych z Brexitem” – jak stwierdzono w raporcie – Wielka Brytania odnotowała bardziej umiarkowany spadek o 5% i utrzymała swoją pozycję jako drugi co do wielkości rynek sztuki. 

Zgodnie z raportem, dynamika spadku w ubiegłym roku w dużej mierze przypominała sytuację z 2023 roku, kiedy całkowita sprzedaż spadła o 4%, a najwyższe ceny były najbardziej dotknięte przez „trwające napięcia geopolityczne, presje ekonomiczne i zmieniające się zachowania nabywców”.

Niegdyś dynamiczny sektor sztuki współczesnej mocno ucierpiał, a sprzedaż na aukcjach spadła o 36% do 1,4 miliarda dolarów, co stanowi najniższy poziom od 2018 roku. 

W obliczu powrotu do bardziej sprawdzonych nazwisk, McAndrew zauważyła rosnącą awersję do ryzyka wśród nabywców. 

„Kilku dealerów mówiło o braku ciekawości wśród klientów” – powiedziała. 

„Kiedyś walczyli z kolekcjonerami o prace w studiach artystów. Teraz każdy chce kupować od kogoś, kogo już zna. 

Apetyt na nieznane zniknął.” 

Raport wskazuje, że galerie w większym stopniu polegają na swoich trzech najlepiej sprzedających się artystach z powodu „bardziej selektywnego podejścia do zakupów przez kolekcjonerów”. 

Jednak mimo spadku wartości sprzedaży, wolumen obrotu wzrósł o 3%, co odzwierciedla większą aktywność w segmencie prac o niższych cenach, poniżej 50 000 dolarów.

Zmiana równowagi 

Zgodnie z raportem, domy aukcyjne sprzedały o 20% mniej pod względem wartości, ale o 4% mniej pod względem wolumenu. 

Podobny trend zaobserwowano w sektorze galerii, co sugeruje pojawienie się bardziej zrównoważonego i demokratycznego ekosystemu: dealerzy z najmniejszymi obrotami, poniżej 250 000 dolarów, odnotowali największy wzrost sprzedaży, wynoszący 17%, podczas gdy ci z obrotami przekraczającymi 10 milionów dolarów doświadczyli spadku o 9%. 

Jednak te małe zyski są podważane przez drastyczny spadek rentowności na większości rynków sztuki i antyków, ponieważ ceny prawie wszystkich aspektów biznesu, od transportu po czynsz, wzrosły. 

Innym pozytywnym punktem w raporcie, jak zauważyła McAndrew, jest wzrost sprzedaży dzieł sztuki kobiet artystek na rynku pierwotnym, który wzrósł o 3% w porównaniu do roku poprzedniego. 

Chociaż rynek sztuki przeżywał regularne wahania, raport pokazuje, że przez ostatnią dekadę nie udało mu się osiągnąć szczytów z 2014 roku, mimo znacznego wzrostu majątku wśród klasy kolekcjonerskiej, zwłaszcza miliarderów. 

Refleksje na temat przyszłości rynku sztuki przywołuje dealer, który jest cytowany w raporcie: „Młodsze pokolenia kolekcjonerów już nie kupują obrazów. 

Po pęknięciu bańki sztuki współczesnej, istnieje duża zależność od starszych kolekcjonerów, którzy preferują sztukę nowoczesną i powojenną... (ale) wielu z tych kolekcjonerów ma po 60-70 lat, więc obawiam się, jak będzie wyglądać scena artystyczna za 10 lat. 

„Z drugiej strony, wiemy, że istnieje wysoki odsetek bogatych ludzi, którzy nie mają doświadczenia w zakupie sztuki, a wyzwaniem dla dealerów jest dotarcie do nich, a nie koncentrowanie się na istniejących kolekcjonerach sztuki.”