2025-02-26 12:09:36 JPM redakcja1 K

Prawie tak samo zabawne jak oryginał

Knut Nærum stworzył zabawnego, współczesnego Marve Fleksnesa.

Zdjęcie: https://www.nrk.no/anmeldelser/anmeldelse_-_arve-leksnes_-ved-teater-innlandet-1.17281362

Teatr Innlandet zastosował kilka sprytnych zabiegów w spektaklu „Arve Leksnes”:

Wzięli dobrze znaną i lubianą postać (Marve Fleksnesa) i stworzyli podobnego bohatera, zaangażowali znanego norweskiego pisarza i satyryka (Knuta Næruma) do napisania sztuki oraz osadzili całość lokalnie, czyli w Innlandet. Lokalny kontekst często okazuje się receptą na sukces dla teatru regionalnego.

Jednak wydaje się, że największym magnesem przyciągającym publiczność jest właśnie skojarzenie z legendarnym Marve. Przynajmniej na to wskazuje fakt, że sala teatralna w Hamar Kulturhus była wypełniona po brzegi kilka dni po premierze. Spektakl jest zabawny. Ale ma potencjał, by być jeszcze zabawniejszym.

Data center? Nie, dziękuję!

Arve Leksnes, czterdziestoletni kawaler z Innlandet, traci pracę i wraca do rodzinnego domu, by zamieszkać z matką. Musi uporządkować swoje życie, ale nie jest w tym najlepszy. Nagle jednak wpada na pomysł, niemal jak na życiową misję: rozpocznie obywatelską akcję protestacyjną przeciwko planowanemu centrum danych.

Mimo że nie ma solidnych argumentów, udaje mu się zgromadzić zwolenników. Zdobywa popularność, lajki, a może nawet dziewczynę. Wszystko zaczyna go jednak przerastać, popełnia kompromitujące błędy i obnaża swoje uprzedzenia.

Kulturowy skarb

Serial komediowy „Fleksnes fataliteter” był emitowany w NRK w latach 1972-1988. Rolv Wesenlund wcielał się w postać Fleksnesa, a serial odniósł ogromny sukces w całej Skandynawii. Marve Fleksnes to mieszanka egoizmu i nieporadności. Jest całkowicie pozbawiony empatii i nie radzi sobie w relacjach społecznych. Im bardziej się stara, tym bardziej się kompromituje, tworząc karykaturalny obraz samego siebie.

A jednak jest w nim coś, co przez lata poruszało norweskich widzów. Marve Fleksnes w wykonaniu Wesenlunda to niemal kulturowy skarb. W Teatrze Innlandet to Tom Styve przejął schedę po Wesenlundzie. I to prawdopodobnie kolejny dobry ruch.

Nærum + Styve = dobra zabawa

Gdy Arve Leksnes się rozkręca, spektakl również nabiera rozpędu. Tom Styve stopniowo coraz bardziej przypomina Marve Fleksnesa. Najlepiej wypada w detalach: w sposobie, w jaki robi dziubek, w mimice, spojrzeniach, nagłych chwilach ciszy oraz – oczywiście – w długich tyradach. I w absolutnym braku wyczucia społecznego.

Styve ma tę samą zaciekłą, upartą determinację, którą miał Wesenlund. W połączeniu z tekstem Knuta Næruma jego kwestie nabierają prawdziwej dynamiki. Dlatego rozczarowuje fakt, że spektakl nie idzie w stronę większego szaleństwa i nie pogłębia komizmu. A potencjał jest ogromny.

Szare hamulce

Nieco osłabiają spektakl częste zmiany scen i przejścia, które nie zawsze są płynne. Wykorzystano tzw. „blackouty”, co dodatkowo przerywa dynamikę narracji. Ponadto, Arve wielokrotnie ogląda w telewizji program o małpach, co w zbyt oczywisty sposób podkreśla jego sytuację życiową. Scenografia także nie pomaga – jest szara i monumentalna, co tłumi komediową energię.

Inteligentna komedia

Arve Leksnes to bohater, którego trudno lubić, ale mimo wszystko wzbudza sympatię, bo ukazuje nasze własne samotne i zagubione strony. Sztuka ma też poważniejsze tony. W najciemniejszych momentach Leksnes przypomina dziecinnych, narcystycznych liderów świata, którzy wszystko koncentrują na sobie – ale i nieprzewidywalnych outsiderów, których nie wiadomo, do czego są zdolni. Dlatego „Arve Leksnes” nie jest tylko zabawne – ma też gorzką nutę.

Choć Teatr Innlandet mógłby pociągnąć humor jeszcze dalej i pozwolić Leksnesowi na większą swobodę, to i tak udało im się stworzyć sprytną komedię. Nie uniknięto kilku klisz (np. matka Agnhild ćwicząca jogę), ale można to wybaczyć. Jedno jest pewne: Teatr Innlandet znalazł idealnego (F)Leksnesa.

O spektaklu

Tytuł: „Arve Leksnes”

Kto i gdzie: Teatr Innlandet z przedstawieniami w Hamar, Trysil, Lillehammer, Otta, Lom, Gjøvik, Koppang, Tynset, Vidarheim, Alvdal, Moelv, Åmot, Flisa, Elverum, Kongsvinger, Nord-Odal, Hadeland, Dokka, Fagernes i Hov.

Kiedy: 20 lutego – 10 kwietnia 2025

Czas trwania: ok. 90 minut

Dla kogo: Młodzi dorośli i dorośli

Obsada: Tom Styve, Cato Skimten Storengen, Marit Synnøve Berg

Twórcy: