Programowanie to rzeźbiarstwo

DeviantArt

Dawno temu dowiedziałam się, że moim medium jest rzeźba. Niezależnie od tego, czy były to klocki Lego, poduszkowe forty, wyszukane tory wyścigowe dla moich samochodzików Matchbox czy skomplikowane rezydencje, w których mój udomowiony Optimus Prime mógł wychowywać swoje dzieci wraz ze społecznością Decepticonów, zawsze fascynowało mnie tworzenie trój-, cztero- lub więcej wymiarowych przestrzeni, w których mogłam opowiadać historie. Ta fascynacja trwała przez całe moje dzieciństwo w drugiej i trzeciej klasie z przyjaciółmi założyłam klub origami i nauczyłam naszych kolegów robić niedźwiedzie, dinozaury i gwiazdy. 

W piątej klasie uwielbiałam papier-mache ze względu na jego surrealizm. W siódmej klasie z zachwytem brałam udział w zajęciach z klasycznego rzeźbiarstwa, gdzie uczyliśmy się połączenia kaligrafii i pracy w piecu oraz radości z ubłoconych palców. Jednak to matematyka stała się moim ostatecznym medium. Fascynował mnie sposób, w jaki niewielka liczba pomysłów, podobnie jak ograniczona paleta lub proste możliwości kombinatoryczne klocków lego, może być odpowiedzialna za tak dużą złożoność. Matematyka w podstawówce pokazała mi te narzędzia, ale to matematyka na poziomie gimnazjum wyjawiła mi jak symbole mogą reprezentować kształty, obrazy lub całe teorie o wszechświecie i jego materii. Jeśli ułożyłabym symbole w poprawnej kolejności, mogłabym stworzyć iluzję życia. 

Kiedy w siódmej klasie natknęłam się na kod, wiedziałam, że znalazłam swoje ulubione rzeźbiarskie narzędzie. Łączyło ono wszystko, co kochałam w innych mediach, z którymi miałam do czynienia: ogromną ekspresję, która oferowała prawie wszechstronne płótno każdego media; powiązania z wieloma ludzkimi zmysłami, które nadają życiu tekstury, jak czas, losowość, piksele, dźwięk czy interaktywność. W żadnym wypadku nie było to tak bezpośrednie jak glina, cegły czy materiały, ale same możliwości, które oferowała matematyka były warte wymiany. 

Nabierając wprawy w przestawianiu symboli, nauczyłam się, że rzeźbienie kodem najbardziej przypomina lepienie z gliny. Olbrzymia bryła lub cegła polimerowej gliny może stać się czymkolwiek, ale nie jest to prosta droga. Wymaga planu formy rzeczy, tego jak obszary elementu zostaną zszyte w spójną całość, na wysokim poziomie. Wymaga dbałości o szczegóły na złączeniach, w teksturach i przejściach między powierzchniami. Zrozumienie postępu oznacza spojrzenie na element pod każdym kątem, to próba wyjaśnienia jak forma oddziałuje w różnym świetle, kątach i skalach. Niektóre zmiany są ogólne, inne chirurgiczne, a wprowadzenie ich wymaga odpowiednich narzędzi. A jednak nawet najmniejsze zmiany, na przykład małe zakrzywienie uśmiechu lub przechylenie stopy o dwa stopnie, mogą całkowicie zmienić emocje, które wywołuje dzieło. Rzeźba nigdy nie jest ukończona; jest ukończona na tyle, by ją wypalić, zapieczętować i udostępnić. Wtedy to, czym jest, zależy od tego, kto patrzy, kim jest, co wie i czego chce. 

Z kodem jest tak samo. Może stać się niemal czymkolwiek, ale nadawanie mu formy nigdy nie jest prostym procesem. Bez planu kod jest kulką błota, a nie spójną strukturą. Łączniki, które spajają komponenty wymagają niezwykle starannego planu, w przeciwnym razie całe części projektu mogą się zatrzymać. Śledzenie procesu jest kwestia użycia oprogramowania z prawie nieskończoną liczbą danych wejściowych, gdzie niewielkie przechylenie perspektywy może ujawnić cały wszechświat defektów. Niektóre zmiany zmieniają całe znaczenie programu, inne tylko najmniejsze kąty, ale nawet najdrobniejsze zmiany mogę mieć ogromny wpływ na użyteczność i niezawodność projektu. Kod nigdy nie jest ukończony; jest ukończony na tyle, by go skompilować, udokumentować i wysłać. Wtedy to, czym jest, zależy od tego, kto patrzy, kim jest, co wie i czego chce. 

Chciałoby się powiedzieć, że to metafora. Ja jednak skłaniam się ku myśli, że tym właśnie jest rzeźbiarstwo. Jest coś w pracy w dziesiątkach wymiarów - czy to niezliczonych rodzajów i stanów, czy tekstury palety, połysku, koloru, formy, skali, gęstości, wagi - co może przytłoczyć zmysły w złożony i fascynujący sposób. Procesy oraz intuicje, które rzeźbiarze używają, aby realizować swoje dzieła, mogą być przytłaczające w ten sam sposób. 

Być może jedną z różnic pomiędzy kodem a forma, z perspektywy artystycznej, jest ich stopień zawłaszczenia. Rzeźba była w większości odporna na kapitalizm, poza jej uwikłaniem w galerię i bogactwo. Od samego początku kod był głownie związany z władzą, poprzez wojnę, zysk i funkcję. Zastanawiam się co by było, gdyby to odwrócić. Co, jeśli kod byłby czymś dostępnym tylko w galeriach, czymś, w co można się zaangażować z daleka, nie po to, by coś osiągnąć, ale by zmienić sposób postrzegania świata? A jeśli rzeźba byłaby bezdusznym centrum handlu, kultury i dominacji? Gdyby programiści nie byli rozchwytywani, znani tylko pretensjonalnym subkulturom wysokiej sztuki, a uczniowie liceów szukając statusu i bezpieczeństwa dążyliby do przyjęcia do najwyżej ocenianych szkół artystycznych za obietnicę bogactwa, szacunku i władzy? 

Myślę, że wolałabym świat, w którym wszyscy rzeźbiarze, zarówno kodu, jak i gliny, byliby szanowani oraz wynagradzani. Nie za użyteczność ich dzieł, ale za sposób, w jaki sprawiają, że czujemy nowe emocje i widzimy nowe światy. Świat, w którym sztuka byłaby postrzegana jako domena wszystkich, łącznie z kodem.