Zdjęcie: Guido Mieth/ Getty Images
1 mit na temat kawy: Kawa odwadnia organizm
Panuje powszechne przekonanie, że kawa działa odwadniająco i z tej racji nie nadaje się do nawadniania organizmu. Tak naprawdę kawa nie powoduje odwodnienia i może stanowić dzienną dawkę spożywanych płynów. Badanie z 2003 wykazało, że krótkotrwałe działanie moczopędne kofeiny wystąpiło tylko u osób, które przez długi czas jej nie spożywało. Poza tym, odwodnienie może nastąpić tylko wtedy, gdy kofeina jest spożywana w dużych dawkach i w krótkim odstępie czasu. Ten efekt nie występuje jednak u osób regularnie spożywających kawę. Ponadto wydaje się, że typowe dawki kofeiny występujące w napojach, takich ja herbata, kawa i napoje bezalkoholowe, nie mają działania moczopędnego.
Trzeba wypić co najmniej 250-300 mg kofeiny, co odpowiada około 2-3 filiżankom kawy, wypitym w krótkim czasie, żeby uzyskać takie efekty. Nawet w takim przypadku kawa już ponownie uzupełniła płyny. Franz Kafka miał rację z następującym cytatem:
„Kawa nie odwadnia ciała. W przeciwnym razie byłbym już prochem.”
Franz Kafka
2 mit o kawie: Kawa uzależnia
To jest jeden z najpopularniejszych mitów o kawie. Często mówi się, że kawa uzależnia. Właściwie nie ma żadnych dowód, mówiących za tym, że kawa wywołuje uzależnienie. Wręcz przeciwnie, kofeina, która występuje w kawie działa stymulująco na centralny układ nerwowy. W rezultacie kofeina może wywołać rodzaj uzależnienia psychicznego, który sprawi, że będziesz miał uczucie, jakbyś nie mógł funkcjonować bez kawy.
Ważnym jest jednak, że nie jest to utożsamiane z uzależnieniem fizycznym, takim jak to, które występuje po spożyciu alkoholu lub narkotyków. Badanie przeprowadzone przez Narodowy Instytut ds. Narkomanii pokazuje, że chociaż kofeina może wykazywać niewielką tolerancję, nie towarzyszą jej objawy odstawienia, tak jak w przypadku uzależnienia fizycznego. Zatem jest możliwe, żeby obejść się bez kawy, nie odczuwając fizycznych objawów odstawienia. Źródło: Narodowy Instytut ds. Narkomanii (NIDA) (2018) Kofeina.
3 mit o kawie: Kawa bezkofeinowa jest całkowicie pozbawiona kofeiny
Mimo że kawa bezkofeinowa często nazywana jest „bezkofeinową”, nadal zawiera w sobie niewielkie ilości kofeiny. Kofeina jest usuwana z ziaren kawy. Istnieją różne sposoby, żeby to zrobić, które opisaliśmy w naszym artykule o kawie bezkofeinowej. Większość kaw pozbawionych kofeiny zawiera jej jedynie około 2-5% w porównaniu do zwykłej kawy. Sama kawa nie może zawierać więcej kofeiny niż 0,1%. Z tego powodu kawa bezkofeinowa to dobry wybór dla osób, które reagują negatywnie na kofeinę lub chcą ją ograniczyć.
4 mit o kawie: Brak kawy w czasie ciąży
Często się mówi, że kobiety powinny zrezygnować lub chociaż ograniczyć spożywanie kawy w trakcie trwania ciąży. Czy w tym micie jest ziarno prawdy? Badanie w czasopiśmie „BMJ Open” wykazało, że spożywanie kawy w czasie ciąży może wiązać się z ryzykiem. Stwierdzono, że im większe spożycie kofeiny w trakcie ciąży przez matkę, tym większe ryzyko nadmiernego wzrostu dziecka oraz otyłości w późniejszym dzieciństwie.
Nie ma określonego progu, powyżej którego ryzyko wzrasta. Kobiety, które spożywały więcej niż 200 mg kofeiny dziennie w czasie ciąży, miały większy przyrost masy ciała u noworodków i ich dzieci miały wyższy wskaźnik BMI w dzieciństwie. Na podstawie tych wyników można stwierdzić, że spożywanie kawy w czasie ciąży może stwarzać ryzyko, więc zaleca się ograniczenie spożycia kofeiny do mniej niż 200 mg na dzień. Więcej na temat kawy i zdrowa dowiesz się z odcinka 8 podcastu „Czy kawa jest niezdrowa?” z dr. Malte Rubach.
5 mit o kawie: Kawa wspomaga odchudzanie
W badaniu z 2012 zbadano wpływ kofeiny na zużycie energii i utlenianie się tłuszczy naszego organizmu. Wyniki pokazały, że faktycznie spożywanie kawy może zwiększać zużycie energetyczne i stymulować utlenianie się tłuszczy. Kofeina może również hamować apetyt, co prowadzi do mniejszego spożycia pokarmu. Badanie wykazało, że spożycie kofeiny przed wysiłkiem fizycznym może powodować zwiększenie wydatku energetycznego i utleniania tłuszczy.
Niektóre badania wykazały jednak, że wpływ kofeiny na utratę wagi może być ograniczony oraz że przy regularnym spożywaniu występuje tolerancja na działanie kofeiny. Oczywiście należy pamiętać, że spożywanie kawy samo w sobie nie powoduje chudnięcia i że zbilansowana dieta oraz regularny wysiłek fizyczny są niezbędnymi elementami skutecznej utraty wagi.
Wnioski na temat mitów o kawie:
Istnieje wiele mitów i dezinformacji w temacie kofeiny, które powodują, że spożywanie kawy jest uznawane za negatywne. Czasami przypisuje się kawie pozytywny wpływ, co nie zawsze jest prawdą. Ważne jest jednak, żeby odrzucić mity i koncentrować się na faktach. Kawa z umiarem może przynieść nam wiele korzyści zdrowotnych. Jak zawsze jednak warto obserwować swoje ciało i postępować zgodnie z nim.