Zdjęcie: Jasmin Merdan/Moment RF/Getty Images
W drugą niedzielę marca o godzinie 2:00 w nocy zegary w większości Stanów Zjednoczonych i wielu innych krajach są przesuwane o godzinę do przodu i pozostają w tym czasie przez prawie osiem miesięcy – to tak zwany czas letni (Daylight Saving Time). W pierwszą niedzielę listopada o 2:00 w nocy zegary cofają się o godzinę do czasu standardowego. Obecny system od marca do listopada, który obowiązuje w USA, został wprowadzony w 2007 roku, ale koncepcja „oszczędzania światła dziennego” jest znacznie starsza. Czas letni ma swoje korzenie w rozkładach jazdy pociągów, ale został wprowadzony w Europie i Stanach Zjednoczonych w celu oszczędzania paliwa i energii podczas I wojny światowej, według Biura Statystyki Transportu amerykańskiego Departamentu Transportu.
Dlaczego stosujemy czas letni
USA stosowały stały czas letni przez większość II wojny światowej. Celem było oszczędzanie paliwa i ujednolicenie czasu. Gdy wojna dobiegała końca w 1945 roku, Gallup zapytał obywateli, jak powinniśmy mierzyć czas. Tylko 17% chciało zachować tzw. „czas wojenny” przez cały rok. Podczas kryzysu energetycznego w latach 70. XX wieku ponownie wprowadzono stały czas letni – zimą 1973-1974. Celem znów było oszczędzanie paliwa. Było to popularne rozwiązanie, kiedy prezydent Richard Nixon podpisał ustawę w styczniu 1974 roku. Jednak już pod koniec miesiąca gubernator Florydy zaapelował o jej uchylenie po tym, jak osiem dzieci zostało potrąconych przez samochody w ciemności. Szkoły w całym kraju zaczęły opóźniać godziny rozpoczęcia zajęć, aż do wschodu słońca. Latem poparcie społeczne gwałtownie spadło i na początku października Kongres zagłosował za powrotem do czasu standardowego. W Stanach Zjednoczonych prawo nie wymaga od stanów, aby „cofały” lub „przesuwały” zegary. Hawaje, większość Arizony oraz niektóre terytoria na Pacyfiku i Karaibach nie stosują czasu letniego.
Zmiana czasu dwa razy w roku irytuje polityków różnych opcji na tyle, że w marcu 2022 roku Senat USA jednogłośnie przyjął ustawę o uczynieniu czasu letniego stałym. Izba Reprezentantów jednak nie przeprowadziła głosowania nad tą ustawą w 2022 roku. 2 marca 2023 roku dwunastu senatorów z obu partii ponownie wniosło projekt ustawy, która zakończyłaby zmianę czasu, wprowadzając stały czas letni. Towarzyszący mu projekt ustawy, zwany „Sunshine Protection Act”, został wniesiony do Izby przez kongresmena Verna Buchanana, republikanina z Florydy.
Po co nam czas letni?
Badania z ostatnich 25 lat pokazują, że zmiana czasu o jedną godzinę zaburza rytm biologiczny człowieka, dostosowany do obrotu Ziemi, co zaostrza debatę na temat sensowności istnienia czasu letniego. Problem w tym, że na każdy argument można znaleźć kontrargument. Na przykład są badania, które pokazują, że liczba wypadków drogowych wzrasta, gdy ludzie tracą godzinę snu. Ale są też badania wskazujące, że liczba napadów spada, gdy jest godzina światła więcej po południu. Wiemy również, że liczba zawałów serca wzrasta na początku czasu letniego. A co z naszym zdrowiem psychicznym? Ludzie wydają się być szczęśliwsi, gdy mają dodatkową godzinę światła dziennego. Oczywiście, jest też aspekt gospodarczy – to właśnie gospodarka napędza całą zabawę na świeżym powietrzu. Choć oszczędność energii często była przedstawiana jako główny powód wprowadzenia czasu letniego, to w rzeczywistości nie oszczędza się wiele energii – jeśli w ogóle. Większość lobbingu na rzecz czasu letniego pochodziła z różnych sektorów gospodarki. W połowie XX wieku grupy lobbujące w imieniu branży rekreacyjnej (np. pola golfowe) chciały, aby więcej ludzi korzystało z ich usług po pracy – łatwiej to zrobić, gdy jest jeszcze jasno. Ale przemysł filmowy nie był fanem czasu letniego – mniej osób chodzi do kina, gdy na zewnątrz jest jasno. Wbrew obiegowej opinii, rolnicy również nie lubili czasu letniego, ponieważ utrudniał im dostarczanie produktów na rynek rano.
Wniosek:
Nie ma jasnej odpowiedzi na to, czy dodatkowa godzina światła pod koniec dnia jest lepsza niż na jego początku. Wszystko zależy od tego, kim jesteś i czego potrzebujesz. I wygląda na to, że czas letni w USA tak szybko nie zniknie.