Zdjęcie: Getty Images
Pytanie: Słyszałam, że kobiety potrzebują kilku godzin snu więcej niż mężczyźni. Czy to prawda?
Jeśli szukasz informacji o zdrowym śnie w mediach społecznościowych, możesz natknąć się na liczne posty twierdzące, że kobiety potrzebują więcej snu niż mężczyźni – niektóre wręcz sugerują, że „znacznie więcej”. Wśród podawanych powodów pojawiają się różnice hormonalne oraz teoria, że kobiecy mózg działa szybciej niż męski. Okazuje się jednak, że nie istnieją żadne wiarygodne badania potwierdzające te twierdzenia.
„Nie ma dowodów na to, że istnieje fundamentalny biologiczny powód, dla którego kobiety miałyby potrzebować więcej snu niż mężczyźni” – mówi dr Suzanne Bertisch, specjalistka ds. zaburzeń snu z Brigham and Women’s Hospital w Bostonie.
„Kobiety rzeczywiście spędzają w łóżku średnio kilka minut dłużej niż mężczyźni, ale to nie oznacza, że ich organizm faktycznie potrzebuje więcej snu” – dodaje.
Sen kobiet i mężczyzn – czym się różni?
Tylko kilka badań analizowało różnice w długości snu między kobietami a mężczyznami. W przełomowym badaniu z 2013 roku naukowcy przeanalizowali dane ankietowe od ponad 56 000 dorosłych mieszkańców USA. Uczestnicy odpowiadali na pytania dotyczące sposobu, w jaki spędzili ostatnie 24 godziny. Okazało się, że kobiety deklarowały średnio o 11 minut więcej snu niż mężczyźni.
Nie oznacza to jednak, że faktycznie spały o 11 minut dłużej. Jak wyjaśniono w badaniu, zgłoszony czas obejmował również minuty spędzone na próbach zaśnięcia – a kobiety są znacznie bardziej narażone na bezsenność niż mężczyźni, twierdzi Rebecca Robbins, badaczka snu i adiunkt na Harvard Medical School.
W tym samym badaniu z 2013 roku stwierdzono również, że kobiety prawie pięć razy częściej niż mężczyźni zgłaszały zakłócenia snu wynikające z opieki nad innymi – najczęściej nad dziećmi.
Badania sugerują, że przeciętnie kobiety śpią gorzej niż mężczyźni – i to niezależnie od tego, czy pełnią rolę opiekunów. W internetowym badaniu przeprowadzonym w 2023 roku przez Amerykańską Akademię Medycyny Snu wśród ponad 2000 dorosłych, kobiety prawie dwa razy częściej niż mężczyźni zgłaszały, że rzadko lub nigdy nie budzą się wypoczęte.
Co pogarsza jakość snu u kobiet?
Dlaczego kobiety śpią gorzej niż mężczyźni? Naukowcy nie mają jednoznacznej odpowiedzi, ale istnieje kilka teorii.
„Hormon progesteron jest związany z lepszą jakością snu, a jego poziom spada tuż przed miesiączką, co może pogarszać sen” – mówi Shelby Harris, psycholożka kliniczna z Nowego Jorku specjalizująca się w zaburzeniach snu. Wiele kobiet skarży się również na problemy ze snem w okresie menopauzy i po jej zakończeniu, gdy poziom hormonów ulega znacznym zmianom.
W porównaniu do mężczyzn kobiety częściej zajmują się opieką nad innymi i wykonują więcej obowiązków domowych, co może utrudniać zarówno zasypianie, jak i utrzymanie snu. Pamiętanie o odbiorze ubrań z pralni, kontakcie z rodziną, odwożeniu dzieci do szkoły czy umawianiu wizyt lekarskich – „wszystkie te drobne rzeczy mogą prowadzić do zmartwień, a stres i niepokój to jedne z głównych czynników zakłócających sen” – wyjaśnia dr Robbins.
Ponadto wraz z wiekiem u kobiet częściej rozwijają się zaburzenia snu, takie jak bezsenność, bezdech senny czy zespół niespokojnych nóg. Bezdech senny u kobiet jest często nierozpoznawany, ponieważ ich objawy różnią się od typowych u mężczyzn – rzadziej występuje u nich chrapanie czy nagłe wybudzenia z uczuciem duszności, co sprawia, że trudniej jest postawić właściwą diagnozę – mówi dr Rachel Salas, neurolog i specjalistka ds. medycyny snu z Johns Hopkins Medicine.
Jak sprawdzić, czy śpisz wystarczająco długo?
Czas trwania snu i jego jakość nie zawsze są dobrym wskaźnikiem tego, ile snu faktycznie potrzebujemy. – To niekoniecznie to samo – podkreśla dr Robbins.
Narodowa Fundacja Snu (National Sleep Foundation) zaleca, aby dorośli spali od 7 do 9 godzin każdej nocy. Jednak dokładna ilość potrzebnego snu różni się w zależności od osoby – zaznacza dr Harris. – Nie ma jednej „magicznej” liczby godzin – dodaje.
Dr Robbins sugeruje, że pomocne może być monitorowanie snu za pomocą smartwatcha lub innego urządzenia śledzącego, aby upewnić się, że przesypiamy co najmniej 7 godzin na dobę. Jednak najlepszym sposobem na ocenę, czy dostarczamy organizmowi wystarczającej ilości snu, jest zwrócenie uwagi na samopoczucie w ciągu dnia. Jeśli regularnie odczuwasz zmęczenie, może to oznaczać, że nie śpisz wystarczająco długo lub masz zaburzenia snu.
„Jeśli masz wrażenie, że śpisz wystarczająco, ale mimo to wciąż czujesz się zmęczona lub masz trudności z pozostaniem w stanie czuwania” – mówi dr Salas – to powód, by skonsultować się z lekarzem.