Zdjęcie: iStock/pandemic-brainfog
Pewnego dnia moja przyjaciółka Kristina powiedziała mi, że pewnego wieczoru niechcący zamknęła swojego męża w dolnej części domu. Wiedziała, że tam jest, ale rozpraszając się zamykaniem drzwi na noc, zupełnie o tym zapomniała. Zorientowała się dopiero następnego ranka, kiedy zobaczyła wiadomości od męża z prośbami, by go uwolniła.
„Nie mogłam uwierzyć, że mu to zrobiłam” — powiedziała. „Byłam oszołomiona i zaniepokojona tym, że w tamtej chwili ani później nie miałam świadomości tego, co zrobiłam”.
Historia Kristiny jest jedną z wielu, które ostatnio usłyszałam od osób twierdzących, że mają trudności z koncentracją, podejmowaniem decyzji i zapamiętywaniem. Sama tego doświadczyłam - gubiąc klucze, zapominając o spotkaniach i zostawiając zapalone światło w pustym pomieszczeniu. Jeśli chodzi o pracę, jestem mniej skupiona i mam problemy z wykonywaniem zadań.
Być może dlatego, że spędzam tak dużo czasu online, czytając wiadomości, robiąc zakupy, pracując, a nawet komunikując się przez Zoom. Kiedy nieustannie wpatrujesz się w ekran - zwłaszcza jeśli śledzisz wydarzenia na Ukrainie — na pewno doświadczysz stresu i zaburzeń koncentracji uwagi z powodu nadmiaru informacji.
Emocjonalne koszty pandemii też nie pomagają. Oczywiste jest, że koronawirus wpłynął na poziom stresu, sen i zdrowie psychiczne ludzi zwłaszcza tych, którzy nie radzą sobie z niestabilnymi sytuacjami. To z kolei wpłynęło na nasze samopoczucie poznawcze, prowadząc do gorszej wydajności w zadaniach wymagających koncentracji, pamięci lub podejmowania decyzji.
Chociaż najgorszy okres pandemii mógł minąć - liczba zachorowań i zgonów spada, i nie ma bezpośredniego zagrożenia kolejnym lockdown-em - wielu z nas nadal ponosi koszt w postaci mgły mózgowej. Naukowcy zauważyli, że życie w czasie pandemii negatywnie wpływa na zdolności poznawcze ludzi - ich skupienie, koncentrację, zdolność do planowania i nie tylko. Chociaż osoby starsze mogą być szczególnie narażone, wielu z nas, w pewnym stopniu może cierpieć na mgłę z powodu po ostatnich wydarzeń. Oto kilka kroków, które możesz podjąć, aby pozbyć się mgły mózgowej.
Bądź bardziej świadomy konsumowania wiadomości.
Bez względu na to, czy próbujemy planować i nie udaje nam się to, nadążamy za ciągle zmieniającymi się zaleceniami dotyczącymi COVID, czy też przewijamy informacje o zmianach klimatu lub wojnie na Ukrainie, trudno jest uniknąć niepokoju lub katastrofizowania na temat przyszłości. To wpłynie na nasz mózg.
Niestety gazety, telewizyjne programy informacyjne i wiele serwisów społecznościowych zarabiają na przyciąganiu uwagi - i nic nie przyciąga jej lepiej niż negatywne wiadomości. Tymczasem częsty kontakt z sytuacjami kryzysowymi sieje spustoszenie w naszym samopoczuciu i może prowadzić do podejmowania złych decyzji.
Jeśli chcemy zmniejszyć stres i zachować witalność, istnieją sposoby na ograniczenie konsumpcji mediów i bardziej świadome podejście do sposobu, w jaki odbieramy wiadomości. Na przykład, po przeczytaniu aktualnych informacji na temat tego, co dzieje się za granicą na Ukrainie, możemy pominąć oglądanie całodobowych wiadomości telewizyjnych, w których to samo jest powtarzane do znudzenia. Możemy ograniczyć korzystanie z mediów społecznościowych, ponieważ może to pomóc poczuć się mniej samotnym, przygnębionym i niespokojnym. W rzeczywistości robienie sobie przerw od technologii może pomóc w skupieniu się na pracy i poza nią.
Regularnie ćwicz — na świeżym powietrzu, jeśli to możliwe
Jednym z najlepszych narzędzi do radzenia sobie ze stresem lub walki z depresją są ćwiczenia fizyczne. Ale jest to również ważne, aby poprawić jasność myślenia.
Kiedy ćwiczymy, pobudzamy przepływ krwi do ciała i mózgu, który potrzebuje dotlenienia, aby działać jak najlepiej. Długotrwałe siedzenie bez przerw na ruch jest związane ze zmianami w mózgu związanymi z demencją, a także z gorszym funkcjonowaniem poznawczym. Z drugiej strony, wykonywanie ćwiczeń wiąże się z lepszym rozumowaniem - a nawet umiarkowane ćwiczenia mogą pomóc nam lepiej myśleć i osiągać lepsze wyniki w zadaniach wymagających skupienia.
Jeśli w pobliżu znajduje się park lub otwarta przestrzeń, spróbuj spędzić trochę aktywnego czasu na zielonym terenie (zwłaszcza wśród drzew). Badania potwierdzają, że przebywanie w naturalnym otoczeniu pozytywnie wpływa na nasze samopoczucie i ma korzystniejszy wpływ na nasze funkcje poznawcze niż same ćwiczenia fizyczne.
Pozostań w kontakcie z innymi
Brak kontaktów towarzyskich podczas pandemii COVID-19 mógł mieć znaczący wpływ na procesy poznawcze. W jednym z badań w Szkocji, naukowcy przetestowali funkcjonowanie poznawcze 342 dorosłych w wieku 18-72 lat. Zaczęli od okresu, w którym obowiązywały surowe obostrzenia związane z lockdownem, a z czasem uległy złagodzeniu. Uczestnicy wykonywali zadania online, które testowały ich koncentrację, pamięć, podejmowanie decyzji, szacowanie czasu i umiejętności uczenia się; naukowcy mierzyli również, ich poziom odizolowania. Porównując wyniki badań do poziomu izolacji, której doświadczali, badacze stwierdzili, że zdolności poznawcze poprawiły się, gdy uczestnicy byli mniej odizolowani i mieli możliwość większego kontaktu społecznego.
Chociaż wpływ na to mogły mieć inne czynniki, takie jak brak ćwiczeń. Ostatni przegląd wielu badań (przed pandemią) potwierdza, że kontakty towarzyskie są ważne dla utrzymania sprawności poznawczej. Stwierdzono również, że samotność zwiększa podatność ludzi na pogorszenie się funkcji poznawczych, zwłaszcza wśród osób starszych. Dlatego dobrym pomysłem jest znalezienie sposobów na przebywanie z innymi - oczywiście w sposób bezpieczny aby utrzymać sprawne funkcjonowanie mózgu.
Spróbuj nowych wyzwań
Podczas gdy wielu z nas w ciągu ostatnich kilku lat było u kresu sił, możemy zrobić coś dla naszego mózgu, co jest zawsze korzystne dla funkcji poznawczych: nauczyć się czegoś nowego. W czasie pandemii zaczęłam uczyć się greckiego, podczas oczekiwania na swoją podróż do tego kraju. Z pewnością było to wyzwanie poznawcze - takie, które było przyjemne i, miejmy nadzieję, pomoże powstrzymać demencję (która zdarza się w mojej rodzinie). Prawdopodobnie znasz ludzi, którzy wykorzystali lockdown jako okazję do nauki gry na nowym instrumencie, pisania wierszy lub opowiadań, nauki historii lub budowania mebli.
Niezależnie od tego, czy trwa pandemia, czy nie, korzystanie z mózgu w nowy, wymagający sposób jest dobre dla zdrowia neuronów i pomoże mózgowi pozostać zdrowym. Oczywiście nie powinieneś brać na siebie więcej obowiązków, jeśli już jest trudno nadążyć za podstawowymi sprawami. Ale zwrócenie uwagi na okazję do włączenia nowych rzeczy do codziennej rutyny — nawet wybranie nowej trasy na spacerze lub wypróbowanie nowego przepisu — może zapewnić mózgowi ciekawy trening bez dodawania kolejnych zadań do wykonania.
Bądź dla siebie dobry
Jeśli już próbujesz uniknąć mgły mózgowej, ale wciąż ją odczuwasz, nie obwiniaj się z tego powodu. Żyjemy w wyjątkowym czasie, więc musimy nauczyć się dawać nieco współczucia dla samych siebie. Może to oznaczać wszystko, od zwykłego wybaczenia sobie wpadek (takich jak zgubienie kluczy po raz n-ty) po dążenie do ograniczenia liczby zadań do wykonania (aby zyskać trochę wytchnienia od nieefektywności).
Jeśli cierpisz na skrajny lęk lub depresję, możesz szukać profesjonalnej pomocy, ponieważ szukanie leczenia jest kluczowym sposobem na bycie miłym dla siebie. Rozmowa z zaufanym terapeutą może pomóc w lepszym radzeniu sobie z przewlekłymi problemami emocjonalnymi, dzięki czemu możesz zmniejszyć objawy mgły mózgowej. (Terapia jest kosztowna, ale możesz znaleźć w swojej okolicy agencje, które zapewniają ją na ruchomą skalę).
Ważne jest, aby zaakceptować to, że mamy prawo nie być teraz najlepszymi wersjami siebie i że może to być nieco poza naszą kontrolą. Ale jeśli zapamiętamy, co zasila nasz mózg w nadchodzących tygodniach, może to pomóc nam odzyskać jasność umysłu podczas negocjacji nadchodzących wyzwań.