Zdjęcie: https://www.byrdie.com/ketoconazole-shampoo-hair-loss-7377210
Problemy ze skórą głowy są normalne i powszechne. Obfita ilość włosów, która zazwyczaj znajduje się na skórze głowy, tworzy idealne środowisko do gromadzenia się różnych substancji – sebum, bakterii, martwych komórek naskórka, resztek kosmetyków, drożdżaków i wielu innych. A to nawet nie uwzględnia czynników zewnętrznych, takich jak stres, dieta, warunki pogodowe oraz rzadkie mycie włosów. Mając to na uwadze, problemy ze skórą głowy nie są czymś, czego należy się wstydzić. Na szczęście obecnie istnieje wiele rozwiązań, a niektóre z nich zwalczają kilka problemów jednocześnie. Przykładem jest ketokonazol – lek przeciwgrzybiczy, który jest stosowany głównie w leczeniu łupieżu, ale może również wspomagać walkę z przerzedzaniem i wypadaniem włosów.
Czym jest ketokonazol?
Ketokonazol to lek przeciwgrzybiczy powszechnie stosowany na skórę głowy w leczeniu takich schorzeń jak łupież i łojotokowe zapalenie skóry. Jest dostępny bez recepty w formie szamponu o stężeniu 1% lub na receptę w postaci szamponu 2%, a także kremu lub pianki. Zeichner i Castilla podkreślają, że ketokonazol leczy skórę głowy, a nie same włosy. Według Longsworth ketokonazol jest również stosowany w leczeniu innych infekcji grzybiczych, takich jak grzybica stóp, grzybica skóry gładkiej, kandydoza skórna oraz łupież pstry.
Korzyści z stosowania ketokonazolu
Ketokonazol ma wiele zalet, które wykraczają poza jego właściwości przeciwgrzybicze. W przypadku stosowania na skórę głowy jego działanie obejmuje:
- Obniżenie poziomu drożdżaków na skórze głowy – według Longsworth ketokonazol leczy łupież i łojotokowe zapalenie skóry poprzez redukcję ilości drożdżaków na skórze głowy oraz zapobieganie ich dalszemu rozwojowi. Jest to jego główna zaleta, jednak dzięki temu może również rozwiązywać inne problemy, takie jak stan zapalny, zaczerwienienie, świąd i łuszczenie się skóry.
- Łagodzenie stanów zapalnych – poprzez zmniejszenie liczby drożdżaków ketokonazol redukuje również stan zapalny na skórze głowy, co wyjaśnia Zeichner.
- Zmniejszenie łuszczenia się i świądu – łagodzi stan zapalny, redukując jednocześnie łuszczenie się skóry oraz świąd, które są charakterystycznymi objawami łupieżu i łojotokowego zapalenia skóry.
- Redukcja zaczerwienienia – według Zeichnera zmniejszone zaczerwienienie idzie w parze z ustępującym stanem zapalnym.
- Pomoc w przerzedzaniu i wypadaniu włosów – ograniczone dane sugerują, że ketokonazol może również wspomagać walkę z przerzedzaniem włosów. Jak wyjaśnia Zeichner, przewlekły stan zapalny oraz problemy skórne spowodowane
- nadmiernym rozrostem drożdżaków mogą zaburzać prawidłowe funkcjonowanie mieszków włosowych, przyczyniając się do przerzedzania i wypadania włosów. Poprzez eliminację drożdżaków i redukcję stanów zapalnych ketokonazol może wspierać prawidłowe funkcjonowanie skóry głowy i mieszków włosowych.
Czy ketokonazol pomaga na wypadanie włosów?
Longsworth wskazuje również na ograniczone badania kliniczne sugerujące, że szampon z ketokonazolem, stosowany samodzielnie lub w połączeniu z innymi metodami leczenia, może w niektórych przypadkach pomagać w redukcji wypadania włosów. W rzeczywistości ketokonazol jest stosowany poza oficjalnymi wskazaniami do leczenia wypadania włosów oraz innych schorzeń hormonalnych.
Wskazuje na badanie z 1998 roku, opublikowane w szwajcarskim czasopiśmie dermatologicznym, które wykazało, że szampon z 2% ketokonazolem stymulował wzrost włosów. Badanie porównywało skuteczność szamponu z 2% ketokonazolem (dostępnego na receptę) oraz placebo – samodzielnie lub w połączeniu z 2% minoksydylem. Wyniki pokazały, że zarówno ketokonazol 2%, jak i minoksydyl 2% zwiększały gęstość włosów, a także wielkość i liczbę mieszków włosowych w fazie anagenu cyklu wzrostu włosa. Longsworth podkreśla jednak, że ze względu na ograniczoną liczbę badań potrzebne są dalsze badania, aby uzyskać jednoznaczne dane.
Ostatecznie ketokonazol nie jest zatwierdzony przez FDA jako lek na wypadanie włosów, choć niektóre badania sugerują jego potencjalne korzyści. Sobel rekomenduje bardziej skuteczne metody leczenia wypadania włosów, takie jak Alma TED, minoksydyl, PRP oraz finasteryd.
Uwagi dotyczące różnych typów włosów
Szampon z ketokonazolem może mieć działanie wysuszające, a Zeichner zauważa, że może również powodować blaknięcie koloru włosów. Z tych powodów zaleca ograniczenie jego stosowania do samej skóry głowy i używanie standardowego szamponu do pielęgnacji włosów.
Alternatywnie pacjenci mogą stosować dwa różne szampony naprzemiennie co drugi dzień. Castilla często łączy szampon z ketokonazolem z szamponem zawierającym kwas salicylowy, który pomaga złuszczać skórę głowy, umożliwiając lepszą penetrację ketokonazolu. W przypadku silnego świądu spowodowanego łupieżem szampon z ketokonazolem można także stosować w połączeniu z miejscowymi sterydami na receptę.
Longsworth zauważa, że osoby z większą łamliwością kości, takie jak kobiety po menopauzie i osoby starsze, powinny stosować ketokonazol ostrożnie, aby uniknąć ryzyka złamań. Castilla twierdzi, że ketokonazol sprawdza się u pacjentów z łupieżem i łojotokowym zapaleniem skóry, ale nie jest konieczny w typowej rutynie pielęgnacyjnej włosów.
Jak stosować ketokonazol w pielęgnacji skóry głowy?
Ketokonazol jest dostępny bez recepty w formie szamponu o stężeniu 1% lub na receptę jako szampon 2%, pianka lub krem. Wśród dostępnych bez recepty opcji Zeichner poleca szampon Nizoral przeciwłupieżowy. Aby go użyć, należy dokładnie zmoczyć włosy, nałożyć szampon na skórę głowy, wmasować do uzyskania piany, spłukać i zakończyć pielęgnację nawilżającą odżywką.