Norma Kamali w 2018 roku. Projektantka mody współpracuje ze sztuczną inteligencją, aby by ta mogła przejąć jej kreatywną wizję, gdy Kamali zdecyduje się przestać pracować. Zdjęcie: Amy Lombard/The New York Times/Redux
Uwaga redaktora: Ten artykuł został pierwotnie opublikowany przez The Business of Fashion, partnera redakcyjnego CNN
Zazwyczaj tego rodzaju planowanie sukcesji wiąże się z przygotowaniem odpowiedniego przywództwa, które przejmie kreatywny nadzór nad biznesem i poprowadzi go dalej. Plan Kamali polega na opracowaniu własnej wersji AI, która będzie owe przywództwo wspierać.
Od miesięcy współpracuje z agencją Maison Meta zajmującą się sztuczną inteligencją, aby zbudować niestandardowe narzędzie, które może generować nowe projekty w oparciu o jej kreatywne DNA na podstawie podpowiedzi tekstowych. Do modelu wprowadzono tysiące zdjęć z archiwum marki, ucząc go esencji jej stylu.
Norma Kamali stylizuje modelkę w swoim nowojorskim butiku w 1977 roku. Archiwum marki stanowi kluczową część jej planów wykorzystania sztucznej inteligencji. Zdjęcie: Lynn Karlin/Penske Media/Getty Images
Nie chodzi o to, by maszyna zastąpiła ludzkich projektantów. Kamali uważa, że sztuczna inteligencja ma swoje ograniczenia i będzie wymagać ludzi z oryginalnymi pomysłami, aby jak najlepiej ją wykorzystać. Zamiast tego ma nadzieję, że kiedy nadejdzie dzień, w którym jej już nie będzie, jej zespół nadal będzie mógł czerpać z jej kreatywności tak, jakby wciąż z nimi była.
„Model zacznie być naprawdę zaangażowany w pobieranie mojego mózgu, więc kiedy będę szkolić innych ludzi tutaj, aby podążali za tym, co zrobiłam, dziedzictwo firmy może dosłownie trwać i trwać” - powiedziała. „Mam tę przewagę, ponieważ to 56 lat zawartości i był tylko jeden projektant. Nie bylo różnych tożsamości. Nie było takiej mieszanki. To bardzo ekscytujące. W ten sposób moja firma zyskuje naprawdę dużą wartość - w sposób, o którym nikt wcześniej nie pomyślał”.
Kamali nie tylko podąża za najnowszymi trendami w branży technologicznej. Jej entuzjazm dla technologii sięga lat 60-tych, kiedy pracowała na wczesnym komputerze - Univac - jako pracownik Northwest Airlines. Od tego czasu interesowała się technologią i znajdowała sposoby na wykorzystanie jej w swojej działalności. Kilka lat temu zaczęła myśleć o sztucznej inteligencji po pracy nad grą modową związaną z linią, którą zaprojektowała dla Walmart. Teraz generatywna sztuczna inteligencja oferuje nowe możliwości.
Pojawienie się tej technologii na scenie modowej wywołało pośpiech wśród marek i sprzedawców detalicznych, aby znaleźć dla niej zastosowanie. Eksperymentują ze sztuczną inteligencją do pisania opisów produktów i zasilania chatbotów, podczas gdy projektanci, tacy jak dyrektor kreatywny Collina Strada Hillary Taymour i Julius Juul z duńskiej marki Heliot Emil, zwracają się do sztucznej inteligencji generującej obrazy, aby przesunąć swoje kreatywne granice. Aby upewnić się, że zachowuje ich estetyczne sygnatury, a nie tylko wypluwa ogólne projekty, trenują sztuczną inteligencję na poprzednich kolekcjach. Kamali może być pierwszą, która zrobiła to tak szeroko i w celu kontynuowania swojego dziedzictwa.
Laverne Cox nosi spódnicę Kamali w stylu vintage w 2023 roku. Zdjęcie: MEGA/GC Images/Getty Images
Jennifer Lopez również wybrała Kamali, aby pojawić się w The Tonight Show w 2022 roku. Zdjęcie: Jamie McCarthy/NBC/Getty Images
W przypadku marki prowadzonej przez założyciela, takiej jak jej, sukcesja jest istotną kwestią. Wiele firm zdefiniowanych przez ich twórców, takich jak Helmut Lang i Ann Demeulemeester, zmagało się z trudnościami po ich odejściu.
Sztuczna inteligencja oferuje nowe, choć niekonwencjonalne, środki, aby to zrobić - lub przynajmniej spróbować. Jak dobrze to działa i czy w ogóle może działać, wciąż pozostaje do ustalenia.
„Ograniczeniem sztucznej inteligencji jest to, że potrafi przetwarzać dane, ale czy potrafi marzyć?” - powiedziała Alice Bouleau, partnerka w Sterling International, firmie zajmującej się rekrutacją kadry kierowniczej w branży mody i luksusu. „Tak, oczywiście, możesz zachować archiwum i możesz mieć miliard alternatyw dla rzeczy, które robiłeś wcześniej. Ale czy potrafisz zgadnąć, co powinieneś zrobić dalej dla marki? Tutaj jestem bardziej sceptyczna”.
„Mimo to, niektóre marki mogą chcieć rozważyć tę opcję”, powiedziała Bouleau, „jeśli ich celem jest utrzymanie obecnego kursu przy niewielkich zmianach”.
Zabezpieczenie na przyszłość
Kiedy Bouleau pomaga markom przygotować się do życia po śmierci założyciela, poszukiwanie talentów na następcę rozpoczyna się z dużym wyprzedzeniem. W najlepszym przypadku „przyszły spadkobierca”, jak mówi Bouleau, jest w stanie pracować ramię w ramię przez rok lub dwa, przygotowując się do przejęcia władzy.
Przygotowanie systemu AI przebiega nieco inaczej.
Maison Meta współpracuje z zespołem archiwalnym Kamali w celu zebrania i przygotowania zdjęć potrzebnych do szkolenia sztucznej inteligencji, która według Maison Meta wykorzystuje model open-source Stable Diffusion XL jako podstawę w połączeniu z innym narzędziem open-source o nazwie Fooocus, które zostało dostosowane do tego zadania. Ponieważ jest tak wiele zdjęć, idą według kategorii, zaczynając od strojów kąpielowych, jednej ze specjalności Kamali.
W ramach procesu Maison Meta rozmawiała z Kamali o jej przepływie pracy i sposobie, w jaki chciałaby komunikować się ze sztuczną inteligencją. Obrazy muszą być oznaczone słowami kluczowymi, takimi jak rodzaj cięcia, tkanina i wszelkie inne ważne szczegóły, aby gdy Kamali później wprowadzi monit tekstowy, zrozumie, o co prosi i może stworzyć odpowiedni obraz. Oznaczone obrazy są wprowadzane do modelu sztucznej inteligencji, aby go wytrenować. W przypadku samych strojów kąpielowych Kamali było około 10 000 obrazów.
„Zajęło nam około miesiąca, aby osiągnąć właściwy punkt” - powiedział Cyril Foiret, założyciel i dyrektor kreatywny Maison Meta. „Samo szkolenie jest dość ciężkie, ponieważ potrzebne są duże maszyny. Aby wykonać partie 1500 (lub) 2000 obrazów, potrzeba około siedmiu godzin treningu. Następnie trzeba przeprowadzić testy. Sprawdzamy, jakie są wyniki. A potem przechodzi się do następnego”.
Modelka Iman i Norma Kamali w 1985 roku. Projektantka interesuje się technologią od lat 60-tych, kiedy po raz pierwszy pracowała na komputerze podczas pracy dla Northwest Airlines. Zdjęcie: Nick Elgar/Corbis Historical/Corbis/VCG via Getty Images
Kamali miała również pewne wymagania, które stanowiły wyzwanie. Na przykład, chciała mieć jednego spójnego awatara, na którym pojawiałyby się jej wygenerowane projekty strojów kąpielowych, zamiast mieć innego awatara z innym ciałem za każdym razem, gdy wprowadzała monit. Foiret powiedział, że zasadniczo musieli opracować mini model AI tylko w tym celu.
„Nie było to zbyt łatwe” - powiedział. „Zajęło to również około miesiąca”.
Po zakończeniu szkolenia sztucznej inteligencji w zakresie wszystkich różnych kategorii produktów, połączą wszystko w model główny. Cały system działa na komputerze zainstalowanym przez Foiret w biurze Kamali, dzięki czemu jest bezpieczny, zamiast działać w chmurze.
Kamali chce najpierw wykorzystać sztuczną inteligencję do zaprojektowania kolekcji strojów kąpielowych. Ale to wciąż praca w toku – „szorstka i surowa”, jak to nazwała - i stara się zrozumieć, jak będzie pasować do firmy. Jest przekonana, że ostatecznie zmieni to sposób jej działania.
„Myślę o tym jak o dziecku, które uczy się chodzić, ale jednocześnie jest geniuszem” - powiedziała Kamali. „Podążam za tym. Uczę się i eksperymentuję, a każdego dnia będę zastanawiać się, jak zintegrować ją z przyszłością firmy”.
Dokąd zmierza sztuczna inteligencja
Kamali po raz pierwszy rozważyła szkolenie własnej sztucznej inteligencji po skrzyżowaniu ścieżek z firmą e-commerce, która chciała, aby sztuczna inteligencja wykonała cały projekt. Jak to ujęła Kamali, chciała pobrać jej mózg. Odmówiła, ale myśl o zrobieniu czegoś podobnego dla własnej firmy została z nią. W zeszłym roku skontaktowała się z Maison Meta, która tworzyła markę dla siebie dzięki projektom takim jak organizacja pierwszego Tygodnia Mody AI z Revolve.
Maison Meta już wtedy pracowała nad koncepcją, którą nazwała „future vintage”, według Nimy Abbasi, partnerki w firmie. Co by było, gdyby można było wziąć całą pracę projektantki, takiej jak Vivienne Westwood, która zmarła w 2022 roku, i wykorzystać ją do zbudowania zestawu danych, który pozwoliłby na nowe kreacje w jej duchu? Mogą być też inne zastosowania.
Norma Kamali w swoim showroomie w Nowym Jorku około 1995 roku. Projektantka chce wykorzystać technologię AI do projektowania strojów kąpielowych w pierwszej kolejności. Zdjęcie: Francesco Da Vinci/Archive Photos/Getty Images
„Firma private equity lub inwestor, który chce kupić uśpioną markę ... i chce ją wymyślić na nowo bez płacenia projektantowi za zaprojektowanie ubrań, możemy pomóc im zobaczyć przyszłość marki z perspektywy projektowania bez konieczności dokonywania inwestycji” - powiedział Abbasi.
Oczywiście istnieją cechy oferowane przez założyciela, których nie można odtworzyć za pomocą sztucznej inteligencji. Wyznaczają oni kulturę swojej firmy i dają poczucie celu swoim pracownikom i produktowi, zauważył Bouleau ze Sterling International. Kiedy odejdą, firma nadal będzie potrzebować strategicznego myśliciela, który może to zapewnić.
„Sztuczna inteligencja nie powie ci, dlaczego ta marka jest tą marką. Jaki jest powód tego produktu?” - powiedziała.
Projektanci również ewoluują w czasie, dodała. Firma może popaść w stagnację, jeśli zbytnio skupi się na przeszłości.
Kamali powiedziała, że jeśli jej firma zamierza korzystać ze sztucznej inteligencji, musi tworzyć pomysły, które łączą to, co robiła w przeszłości, w coś wyjątkowego i innowacyjnego. Ma własne zastrzeżenia co do możliwości AI.
„Kiedy projektant projektuje kolekcję, musi ona mieć duszę” - powiedziała. „Czasami mam wrażenie, że projekty AI są bezduszne”.
Kamali, która jest twórczynią wzorów, uważa, że każdy projekt musi mieć silne połączenie ze wzorem. W tej chwili nie jest pewna, w jaki sposób osiągną to dzięki projektom AI i wciąż określa, które części firmy zostaną przeszkolone w zakresie korzystania z jej systemu AI. Może to być nie tylko zespół projektantów. (Istnieją firmy pracujące nad narzędziami sztucznej inteligencji, które mogą generować wzory, ale nie są one open-source, a integracja technologii z niestandardową sztuczną inteligencją Maison Meta byłaby zupełnie nowym wyzwaniem).
Bez względu na wszystko, Kamali wierzy, że ludzka kreatywność pozostanie niezbędna. Podkreśliła, że ludzka oryginalność różni się od sztucznej inteligencji.
„Są rzeczy, których sztuczna inteligencja nie zastąpi”- powiedziała. „Ale sztuczna inteligencja zapewni nowe możliwości, którym nie będziemy mogli się oprzeć”.