Po tym, jak czołowe egzemplarze - czasami należące wcześniej do celebrytów lub występujące w telewizji - sprzedają się za hity cenowe, mogą trafić praktycznie wszędzie, od muzeów po szafy kolekcjonerów. Cindy Ord/MG22/Getty Images
Uwaga redaktora: Ten artykuł został pierwotnie opublikowany przez The Business of Fashion, partnera redakcyjnego CNN Style.
W 2022 roku para okularów przeciwsłonecznych Celine należących do Joan Didion została sprzedana za 27 000 dolarów; w 2023 roku Levi's noszone niegdyś przez frontmana Nirvany Kurta Cobaina przyniosły 412 750 dolarów. W zeszłym miesiącu wysadzany diamentami Rolex z nadrukiem lamparta posiadany przez Eltona Johna został sprzedany za 176 400 dolarów. Kwoty te są jednak marne w porównaniu ze sprzedażą swetra księżnej Diany z czarną owcą, który w zeszłym roku osiągnął cenę 1,14 miliona dolarów.
Przedmioty modowe z planów telewizyjnych, filmowych, a nawet reklamowych również mogą osiągać wysokie ceny. Tylko w tym roku tak zwana „absurdalnie pojemna” torba Burberry z filmu „Sukcesja” została sprzedana za 18 750 dolarów; garnitur Nicole Kidman w jej viralowej reklamie AMC Theatres poszedł za 9 525 dolarów. Aukcja kostiumów i rekwizytów z „The Crown” przyniosła łącznie 2,1 miliona dolarów.
W ciągu ostatniej dekady moda stała się priorytetem dla czołowych domów aukcyjnych, takich jak Sotheby's, Bonhams i Christie's, odgrywając kluczową rolę w ich strategii przyciągania nowego pokolenia klientów, którzy mogą składać oferty online. „Teraz, jeśli tylko masz pieniądze - a musisz je mieć - każdy może wziąć udział w aukcji” - powiedziała Lucy Bishop, specjalistka ds. torebek i mody w Sotheby's.
Kultowy sweter księżnej Diany z czarną owcą na wystawie w Sotheby's w Londynie 17 lipca 2023 r. Frank Augstein/AP
Podczas gdy ceny sprzedaży są szeroko publikowane, domy aukcyjne utrzymują coś w rodzaju tajemnicy adwokackiej, jeśli chodzi o tożsamość oferentów. Nabywcy ci zazwyczaj dzielą się na kilka grup: muzea i instytucje, prywatni kolekcjonerzy, sprzedawcy vintage i super fani. Niektórzy dokonują zakupów z nadzieją na znaczny zwrot z inwestycji, dla innych taka możliwość jest tylko bonusem. Większość z nich wiąże swoje pragnienie posiadania danego egzemplarza z długoletnią pasją - rzadki przedmiot to tylko część uroku.
Im bardziej znaczący przedmiot, tym bardziej zmniejsza się pula potencjalnych nabywców. „Ten świat jest bardzo ekskluzywnym klubem, w którym ci, którzy wiedzą, naprawdę wiedzą” - powiedział Bishop. Najbardziej historycznie ważne egzemplarze - czy to ze względu na ich powiązanie z konkretnym projektantem, epoką w historii mody, czy też dlatego, że były noszone przez takie postacie jak Audrey Hepburn czy księżna Diana - są zwykle zbierane przez instytucje takie jak londyńskie Victoria & Albert Museum lub nowojorskie Metropolitan Museum of Art. Nawet jeśli są kupowane przez prywatnych kolekcjonerów, mogą trafić na wystawę muzealną - na zasadzie wypożyczenia.
Laverne Cox, ubrana w klasyczną kolekcję Mugler, pozuje na czerwonym dywanie podczas rozdania nagród People's Choice Awards 2024 18 lutego. Jordan Strauss/Invision/AP
„Aukcje modowe były najlepiej strzeżonym sekretem hollywoodzkich stylistów przez kilka dekad, ale teraz ten sekret zdecydowanie wyszedł na jaw” - powiedział Bishop. Ludzie, którzy szukają kultowych przedmiotów - należących do celebrytów lub nie - robią to z pasji. „Wszystko, czego potrzeba, to pewne przywiązanie do konkretnego projektanta” - powiedziała Shannon Hoey, dealerka mody vintage, której rozległe archiwum zostało w dużej mierze nabyte na aukcjach. Hoey współpracuje z projektantami nad referencjami do ich kolekcji i stylistami, aby umieścić elementy na czerwonym dywanie, w artykułach redakcyjnych i na dużym ekranie.
Dla innych jest to powiązanie z wybitną postacią publiczną lub dobrem kultury. Ponieważ te przedmioty często sprzedają się z marżą - torebka Lady Dior z 2019 roku noszona przez Elizabeth Debicki jako księżna Diana w „The Crown” poszła za ponad 12 000 dolarów, a nie za typową cenę detaliczną 4000 dolarów - to fani, a nie puryści mody, zwykle dokonują zakupów, powiedziała Meg Randell, szefowa działu mody i torebek w Bonhams.
Leigh Anne Clark - mieszkająca w Dallas miłośniczka Valentino, Saint Laurent i Chanel - kupiła w zeszłym roku torebkę Birkin Andre Leona Talleya, wieloletniego redaktora „Vogue'a”. „Prawdopodobnie siedział obok Anny Wintour w samolocie lecącym w jakieś fajne miejsce na sesję, którą prawdopodobnie oglądałam w gazecie” - powiedziała Clark. „Czuję się tak, jakbym zrozumiała część (Talleya), lub gdyby mnie znał, zrozumiałby część mnie” Planuje wyeksponować ją w szafie, zamiast używać jej regularnie.
Spersonalizowana torebka Hermès Birkin z 1990 roku ze złotymi detalami, z kolekcji Andre Leona Talleya, zostanie wystawiona na wystawie Christie’s w Palm Beach na Florydzie 17 stycznia 2023 roku. Meghan McCarthy/USA Today Network
W międzyczasie Renae Plant, nauczycielka z Kalifornii, nabyła 89 sztuk księżnej Diany - w tym sukienkę Versace, która pojawiła się na okładce „Harper's Bazaar” z listopada 1997 roku, gdy magazyn złożył hołd Dianie po jej śmierci w Paryżu, którą nabyła w 2015 roku za 200 000 dolarów. Jej miłość do zmarłej królowej rozpoczęła się w dzieciństwie, kiedy uścisnęła dłoń Diany podczas wizyty królewskiej w Australii w 1983 roku.
Plant prowadzi obecnie stronę internetową prezentującą jej kolekcję, ale jej celem jest zorganizowanie dużej wystawy. Na razie ubrania są zamknięte w klimatyzowanym magazynie w Kalifornii. „Jej życie ma takie znaczenie, że chciałam opowiedzieć jej historię” - powiedziała Plant. „Chodzi o jej dobroć i zdolność sprawiania, że czujesz się tak, jakbyś znał ją od lat, mimo że dopiero dotknąłeś jej dłoni”.
Potencjał dużych zysków przyciągnął na aukcje nowy rodzaj nabywców mody - tych, którzy traktują tę kategorię jako inwestycję. Nabywcy ci są szczególnie zainteresowani przedmiotami związanymi z celebrytami, które przyciągają uwagę prasy, szerokie grono nabywców i często wyższą wycenę. Gdy przedmiot jest powiązany z hitowym filmem, zwykle ułatwia to jego sprzedaż. Hoey, na przykład, umieściła wypchanego ptaka, którego Carrie Bradshaw założyła na swój niedoszły ślub w filmie "Seks w wielkim mieście", a następnie sprzedała go w Sotheby's za 25 400 dolarów w 2023 roku.
Martin Nolan, dyrektor wykonawczy Julien's Auctions, nazywa jedną z kategorii nabywców aukcji modowych „menedżerami funduszy hedgingowych”. Ich zainteresowanie elementami inwestycyjnymi może również obejmować garderobę Carrie Bradshaw z „Seksu w wielkim mieście” (na zdjęciu powyżej). Craig Blankenhorn/HBO
W międzyczasie, na scenach i za kulisami nieustannie wybijane są kolejne rundy dużych przedmiotów. Szepty o tym, kto dostanie w swoje ręce modę z filmu „Barbie” już krążą, powiedział Martin Nolan, dyrektor wykonawczy Julien's Auctions, która koncentruje się na przedmiotach i pamiątkach należących do celebrytów. Kolejną dużą sprzedażą może być nawet przedmiot, który już przyniósł pokaźną sumę, ponieważ nowe okoliczności lub upływ czasu mogą zwiększyć jego wartość. Po tym, jak Kim Kardashian założyła na galę Met w 2022 roku sukienkę, w której Marilyn Monroe w 1962 zaśpiewała życzenia urodzinowe prezydentowi Johnowi F. Kennedy'emu, niektórzy mówili, że zagroziła prawości sukienki, podczas gdy inni twierdzili, że dodała nowej wagi ubraniu, którego wartość wzrosła już ponad trzykrotnie od sprzedaży za 1,27 miliona dolarów w 1999 roku do 4,8 miliona dolarów w 2016 roku. „Ta sukienka mogłaby teraz zostać sprzedana za 10 milionów dolarów ze względu na podwójne połączenie ze sławną osobą” - powiedział Nolan.