Zdjęcie: Yuri A/Shutterstock
Jak wykazało przeprowadzone w czwartek na dużą skalę badanie, leki na bazie metylofenidatu (Ritalin i leki generyczne) stosowane w leczeniu zespołu nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi (ADHD) są częściej przepisywane dzieciom urodzonym pod koniec roku niż ich kolegom z klasy, którzy przyszli na świat na początku roku. Taką samą rozbieżność zaobserwowano w przypadku sesji logopedycznych. Różnica wieku wynosząca zaledwie kilka miesięcy ma znaczący wpływ na częstotliwość rozpoczynania terapii metylofenidatem, a także na terapię logopedyczną. Tak wynika z badania przeprowadzonego przez konsorcjum Epi-Phare, które zrzesza Francuską Agencję Leków (ANSM) i Francuskie Narodowe Ubezpieczenie Zdrowotne. Aby uzyskać te wyniki, naukowcy obserwowali ponad 4 miliony dzieci w wieku od 5 do 10 lat, urodzonych w latach 2010-2016.
Bardzo wyraźny trend
Ogólnie rzecz biorąc, wśród dzieci w tym samym wieku szkolnym, dzieci urodzone w grudniu mają o 55% większe ryzyko rozpoczęcia leczenia metylofenidatem i o 64% większe ryzyko skierowania na sesje logopedyczne niż dzieci urodzone w styczniu tego samego roku. Ryzyko to stale rośnie wraz z różnicą wieku: na tym samym poziomie edukacji, w porównaniu z dziećmi urodzonymi w styczniu, dzieci z lutego mają o 7% większe ryzyko przepisania metylofenidatu, z kwietnia o 9%, z lipca o 29%, a z października o 46%. Te same tendencje zaobserwowano w przypadku sesji logopedycznych, ze wzrostem o 3% w przypadku dzieci urodzonych w lutym, 12%w kwietniu, 30% w lipcu i 49% w październiku.
Oczekiwania edukacyjne mogą być zbyt wysokie
Aby wyjaśnić te rozbieżności, autorzy wysunęli kilka hipotez. Najmłodsze dzieci w klasie mogą być konfrontowane z wymaganiami, które są zbyt wysokie dla ich wieku, szczególnie w pierwszych latach szkoły. Młodsze dzieci byłyby wtedy bardziej narażone na błędną diagnozę ADHD lub trudności w uczeniu się, nawet jeśli nie byłoby to nic nieprawidłowego. I odwrotnie, być może zbyt rzadko diagnozujemy problemy starszych uczniów, którym udaje się je „wyrównać” dzięki większej dojrzałości, argumentuje Alain Weill, lekarz zdrowia publicznego i zastępca dyrektora grupy EPI-PHARE. Jego zdaniem wyniki te powinny prowadzić do szeregu zaleceń: niekoniecznie należy mówić, że dziecko w pierwszej klasie powinno umieć czytać do Bożego Narodzenia lub kierować się miesiącem urodzenia przy przepisywaniu Ritalinu lub terapii logopedycznej, dodaje dr Weill. Podkreśla również, że praca ta zostanie przeanalizowana przez francuski Krajowy Urząd ds. Zdrowia, który w najbliższej przyszłości ma wydać nowe zalecenia dotyczące postępowania w przypadku ADHD.