Eksplozja kreatywności w paryskiej modzie

Modelka idzie po wybiegu podczas pokazu Comme des Garcons, jeden z najważniejszych wydarzeń modowych tego miesiąca. (Jonas Gustavsson dla Washington Post)

PARYŻ - Rei Kawakubo jest wściekła. 

Za kulisami szefowa Commes des Garçons powiedziała, że jest wściekła na świat, lecz również na siebie: ,,ponieważ czuję, że nie mogę już projektować’’ - powiedziała przez tłumacza, męża Adriana Joffe, który jest prezesem Comme des Garçons i dyrektorem generalnym Dover Street Market.

Jej usta ułożyły się w królewski wyraz twarzy. Czy jest coś, w co nadal wierzy? Powiedziała: ,,Nie’’. 

Kawakubo było jedną z jej najlepszych kolekcji w ostatnim czasie. Wykrój skurczył się, przylegając do ciała, lecz pozostając alternatywnie pomiędzy historyczną a ludową suknią, hartowaną antagonizmem: rękawy skórzanej kurtki stały się kuframi, góra wzburzonych wybrzuszeń wyglądała jak rękawice bokserskie, noszona na błyszczącej i kosmatej spódnicy, nakładająca się warstwami sukienka wyglądała jak mnóstwo odrzuconych pomysłów zebranych razem z modelką trzymającą ich parę, jakby przygotowywała się na ukłon w sądzie. Sukienka w kolorze czarno-oliwkowym byłaby idealnym strojem na Oskary dla naprawdę śmiałego geniusza.

Jej modelki szły nieregularnie: jedna zatrzymała się na środku wybiegu, aby zacisnąć pięści i tupać nogami, inne zatrzymały i pochyliły się groźnie do gości z pierwszego rzędu. Czy zastraszały rządzących? Pytając uczestników jaki mieli interes myśląc, że to moda? Niektóre zaczęły iść, następnie zawracając, aby powiedzieć: ,,Dlaczego w ogóle to robię?’’

Pokazy Comme są intelektualnym placem zabaw: Przychodzisz i twój umysł się włącza, proszony o podróżowanie i sondowanie. Myślałam o tym jak ludzie - w szczególności kobiety - są ich własnymi krytykami. Niektórzy żyją w swojej własnej rzeczywistości, co pobudza naszą wyobraźnię i nowe pomysły; powstrzymuje ich od zobaczenia tego, co widzą wszyscy inni. Może to być w szczególności bolesne, kiedy myślisz, że nie jesteś w swojej najlepszej formie. Mówisz mi, że to dobre, ale ja czuję coś całkowicie innego. Dysonans jest frustrujący. Oczywiście, że moc tego pokazu polega na tym, że możesz (i powinieneś) omówić widowisko z pięcioma innymi osobami, aby zyskać pięć innych interpretacji. To wynalazek w najlepszym wydaniu.

Kreatywność rośnie w Paryżu. ,,Mam dość tych zdatnych do noszenia ubrań dla kobiet’’ - dyrektor ds. mody praktycznie splunął, kiedy wychodziliśmy z Comme. Miał na myśli ,,wystrój garderoby’’ ubiegłego roku, który zdominował wybiegi, dając nam układne spodnie, sukienki dzienne i ładne płaszcze. Jeśli te rzeczy będą poza zasięgiem, o czym pisałem w Mediolanie, nie powinno to nas ogłuszać i ekscytować, dawać do myślenia? W dzisiejszej modzie możesz mieć pieniądze na zakup lub wiedzę do zrozumienia - konsumować ubrania, czy konsumować pomysły. (Kilka osób ma pieniądze i rozum. Szczęściarze! Szczęściarze!).

Biała stylizacja zakończyła cały wystrojony na czarno pokaz Comme des Garcons. Jest to wyraz nadziei czy poddania się? (Jonas Gustavsson dla Washington Post)

Od Comme: szalone peruki i nadruki stokrotek. (Scott A Garfitt/Invision/AP)

Wyrafinowana, ale szykowna wężowa spódnica od Balenciagi. (Victor Virgile/Getty Images)

Demna z Balenciagi ujął to najlepiej po swoim wspaniałym niedzielnym pokazie. ,,Myślę, że moda musi być radykalna’’ - powiedział. ,,Musi być na krawędzi. Inaczej jest oszustwem. Jest jak, gdybyśmy próbowali łapać ludzi w pułapki, aby kupowali portfele, a to nie jest to, co robię.’’

Jak kolekcja Demny (technicznie Winter 2024) zaprezentowała, że nie oznacza to niedorzeczności i eskapizmu. Tutaj oznaczało wyrafinowanie w osobliwym tańcu z przeszłością i sposobem, w jaki ludzie dzisiaj żyją. Rozpoczął rozmową z Cristóbalem Balenciaga, bystrym założycielem swojej firmy, z sukniami i sukienkami, które były celowo mocno zgniecione i pofałdowane. Były tam nawet garnitury spódnicowe, jak długa spódnica z kurtką dresową w wzór pythona oraz przeniesione bluzy z recyklingu, zamienione w sukienki dzienne i podszewki, jak wiotkie męskie garnitury. Sprawiło to, że ubrania od innych projektantów wyglądały elokwentnie - można się pozbierać, ale nie nudno burżuazyjnie. 

Ogólnie rzecz biorąc, ubrania były bardziej oficjalne. Cristóbal ,,kiedyś szył wiele dwuczęściowych zestawów, jak sukienka z bolerkiem. Pomyślałem: jak mogę to zrobić? Ponieważ prawdopodobnie nigdy w życiu nie uszyję bolerka. Więc doszedłem do wniosku: może dres to moje bolerko i zrobiłem je ze skóry pythona. Jest pewien szyk, który chciałem wprowadzić, ponieważ jest to w pewnym sensie kierunek, którym teraz podążam -’’ Zatrzymał się, być może chcąc zostawić miejsce na zmianę zdania. ,,Na razie. Myślę o przyszłości Balenciagi.’’

Demna nie wrócił do formy, ale skoczył do przodu. Ta kolekcja miała niewiele dresów i tenisówek, a jego poczucie szyku, jak to ujął - groteskowe i eleganckie, połączone z osobowością i inteligencją - jest bardzo współczesne. 

Pod tą nową kreatywnością kryje się obsesja na punkcie przedmiotów: jaką wartość mają przedmioty w cyfrowym świecie? Czym jest luksus - czy jest to emocjonalny związek z obiektami, rzemiosłem, czymkolwiek, co jest inteligentnie zaprojektowane? Demna wysłał swoim gościom dziwne znaleziska z eBaya jako zaproszenia - Redaktor Vogue’a’ otrzymał kopię okładki pierwszego amerykańskiego Vogue’a’ z Kate Moss, Rickie De Sole z Nordstroma - paryską kulę śnieżną, ja jako właściciel jamnika, dostałem jego figurkę - ponieważ często przeszukuje platformę aukcyjną. Uwielbia widzieć skarb w tym, co inni uważają za śmieci - jego finalna sukienka była uszyta z niezliczonych biustonoszy. Była bez ramiączek. (Ha-ha!) Zachichotałem, gdy modelka ruszyła na wybieg. Śmianie się z mody może naprawdę dać poczucie wyzwolenia.

Bardzo wspierana sukienka od Balenciagi. (Victor Virgile/Getty Images)

Nikt nie zgłębił kwestii przedmiotów i wartości z większym entuzjazmem niż Jonathan Anderson w piątek w Loewe. Wziął pozostałości życia w domu na wsi i pieszcząc, wyolbrzymił je: scrollwork z nogi krzesła Chippendale stał się ozdobą klapy, te psy, które ukazują się jako figurki lub na poduszkach z haftem, zostały koralikami na torebkach lub pojawiły się na bulwiastych sukienkach. Potem były tam szczupłe i dziwaczne suknie, wieczorowe garnitury z koralikami i długimi wężowymi żakietami, przesadne wersje wymaganych zestawów na wieczory ,,strojów na kolację’’ przy długich stołach, które wyglądają tak ozięble w filmach takich jak Gosford Park Roberta Altmana i adaptacje Jane Austen. Praktycznie mogłeś zobaczyć kobietę w sukni i drugą w żakiecie pokrytym koralikowym kawiorem, siedzących na dwóch końcach absurdalnie długiego stołu, siorbiących consommé i krzyczących ,,CO?’’ przez bezużytecznie rozległą, lśniącą przestrzeń. 

,,Wyobrażenie arystokraty jest teraz obce’’ - powiedział po pokazie. ,,Jest blisko nieistniejące.’’ Natomiast obsesja na punkcie smaku, statusu i przedmiotów nigdy nie była bardziej obecna. Tiktok jest przepełniony ludźmi non-stop opowiadającymi o tym, czym naprawdę zajmują się bogaci ludzie, a w części Internetu nawiązała się paraspołeczna relacja z filmem Emeralda Fennella Saltburn, opowiadający o kłamliwym studencie klasy średniej Oksfordu, mającym obsesję na punkcie kolegi z klasy, jego ekstrawaganckiej rodziny i domu, że zabija ich jednego po drugim, zanim przejmie w posiadanie ich rozległą posesję. To był głęboko przeciętny film, ale spodobał się publiczności Old Money Tiktok. Czy mogę zaryzykować mówiąc, że kolekcja Loewe jest jak gdyby Saltburn był dobry?

Jak Demma, Anderson opuścił poprzednią erę, gdzie przesłuchiwał, jakie ubrania mogą mieć czysty i niestylizowany wygląd, udając się w nowe miejsce. Zwycięsko.

Projektantka z Hermès Nadège Vanhee również znalazła nowe miejsce. Vanhee jest klasyczną paryską fajną kobietą - posągowa, ze skromnym sposobem bycia i talentem do noszenia czerwieni i pomarańczy. Jest nadzwyczajnie inteligentna i głęboko czuje - rzeczy, na które warto zwrócić uwagę w przeglądzie mody, ponieważ chcesz trochę jej osoby w ubraniach. Jej kolekcje czasami były świadomie fajne, nie do końca oddające istotę projektantki i jej domu mody - z czego ostatnia jest najbardziej nieświadomie genialną rzeczą w Paryżu, a może nawet na całym świecie. Każda marka chce być Hermès (nawet torba Demny, Rodeo, jest wizualną grą słów nawiązującą do Birkina), ale nikt nie jest w stanie odtworzyć ich szczególnego dowcipu ani atrakcyjności.

Niezwykle zmysłowy maślany żółty kolor od Hermès. (Jonas Gustavsson dla Washington Post)

Od Hermès (Jonas Gustavsson dla Washington Post)

Modelki Hermès spacerowały w deszczu w fajnym celu. (Jonas Gustavsson dla Washington Post)

Uwodzicielska czerwona szminka od Hermès. (Jonas Gustavsson dla Washington Post)

Czy płaszcz z szalowym kołnierzem może być ,,momentem upuszczenia mikrofonu’’? Od Hermès, tak. (Jonas Gustavsson dla Washington Post)

Te ubrania były fenomenalne, ponieważ na pierwszym planie podkreślały cechy - ciepło ducha i pożądanie. Deszczowy prysznic miał miejsce w połowie wybiegu, a modelki szły nonszalancko dookoła niego. Czym jest dla niej trochę deszczu? Natomiast ubrania - skóry w rozkosznych odcieniach masła, bordowych i czarnych z dużymi, szerokimi, szalowymi kołnierzami, noszone z dopasowanymi legginsami i spodniami, które były obcisłe w najgorętszy sposób. Ubrania były agresywne, ale całkowicie opanowane - zabójcza kombinacja.

Nie możesz mówić o kreatywności w Paryżu bez wspomnienia Ricka Owensa - jedynego projektanta, który odważa się być wrażliwy, a być może jest po prostu na tyle wrażliwy, aby być odważnym. Kolory jego pokazu były stateczne, smutne: ostre peleryny i body w kolorze ciemnoszarym i gliniastym brązie, suknie w wyblakłym różu, przypominającym kolor nieodwzajemnego pocałunku i dzianiny w najdelikatniejszym westchnieniu niebiesko-zielonego. Pokazał kolekcję w jego paryskim domu mody, świątyni zachowania i piękna rozkładu. Był to nadzwyczajny akt łaskawej intymności. Jest on, bez wątpienia, najlepszym żyjącym amerykańskim projektantem i jednym z najlepszych w Paryżu - Madame Vionnet, która z empatią pokazuje nam inny sposób życia, odnalezienia siebie, odczuwania.

Dzikie buty od Ricka Owensa. (Owenscorp)

Bulwiasty żółty model od Ricka Owensa, wrażliwy na mroczne i obce czasy, w których żyjemy. (Owenscorp)

Najjaśniejsza zieleń od Ricka Owensa. (Owenscorp)

Rick Owens pokazał w swoim domu swoją kolekcję pięknych stworzeń w wyjściowych ubraniach. (Owenscorp)