fot. MedicAlert UK/Unsplash
Doświadczenie bólu jest wielopoziomowe i mają na nie wpływ zarówno czynniki fizjologiczne, psychologiczne oraz społeczne. Szerszy kontekst dostarczają nowe wyniki badań w pracy magisterskiej z Uniwersytetu w Lund.
Mniejszy ból u mężczyzn, kiedy pyta o niego kobieta
Pierwsze badanie w ramach pracy magisterskiej obejmowało zdrowych ochotników, którzy otrzymali krótki impuls laserowy w łuku stopy. Wyłonił się obraz, który zaskoczył badaczy: wymagana była większa stymulacja bólu, zanim mężczyźni powiedzieli kobiecie badającej, że "to boli". Wyniki zainspirowały kolejne badanie. Tym razem badani trzymali w dłoniach małe pudełko, które po naciśnięciu przycisku emitowało słaby prąd elektryczny. Uczestnicy musieli zwolnić przycisk, gdy poczuli ból. Testy przeprowadzono dwukrotnie, raz z kobietą badającą i raz z mężczyzną. Oboje byli neutralnie ubrani w odzież medyczną i trzymali się scenariusza, aby uniknąć innych interakcji, które mogłyby wpłynąć na sytuację.
Obserwacja powtórzyła się wśród kobiet
Podobnie jak w pierwszym badaniu, intensywniejsza stymulacja była wymagana do wywołania tego samego ocenianego bólu u kobiety badającej niż u mężczyzny. Co ciekawe, zaobserwowano to u obu płci. Oznacza to, że zarówno mężczyźni, jak i kobiety zgłaszali mniejszy ból, jeśli to kobieta ich o niego pytała.
W trzecim badaniu przebadano 245 nowo operowanych osób w Szpitalu Uniwersyteckim Skåne w Malmö. Badacz płci żeńskiej i męskiej pytał pacjentów o ich ból wkrótce po operacji. Pomiędzy wywiadami upłynęło około kwadransa z równomiernym podziałem na to, który badacz zaczynał.
„Również w tym przypadku mogliśmy częściowo potwierdzić nasze poprzednie wyniki. Mężczyźni, ale nie kobiety, odczuwali mniejszy ból, gdy byli pytani przez kobietę" mówi Anna Sellgren Engskov, autorka pracy i specjalistka w dziedzinie anestezjologii i intensywnej terapii.
"Różnice były dość niewielkie i jest mało prawdopodobne, aby były znaczące na poziomie grupy. Ale dla poszczególnych pacjentów może to mieć znaczenie, zwłaszcza biorąc pod uwagę, że różnice w bólu były największe, gdy ból był tak silny, że pacjenci zaczęli prosić o ulgę w bólu." kontynuuje Anna Sellgren Engskov.
Empatia u kobiet może odgrywać ważną rolę
Istnieją międzynarodowe badania nad wyższą zdolnością empatyczną kobiet w kontekście bólu. Może to być związane z cichą komunikacją, z większą liczbą uśmiechów i bardziej bezpośrednim kontaktem wzrokowym. Według Anny Sellgren Engskov może to być jeden z czynników wyjaśniających różnice.
Czy chodzi tu o rzeczywiste empatyczne zachowanie kobiet podczas badania, czy to, że ludzie oczekują większej empatii u kobiet?
„Moje rozumowanie jest takie, że kobiety faktycznie mają wyższy poziom zachowań empatycznych, które można wyrazić zwłaszcza w spokojnym otoczeniu i promować komunikację niewerbalną w postaci większej liczby uśmiechów i bardziej bezpośredniego kontaktu wzrokowego, co ma pozytywny wpływ na odczuwanie bólu. Ale może to również dotyczyć oczekiwań społecznych opartych na postrzeganiu płci" mówi Anna Sellgren Engskov.
„Można spekulować, że mężczyźni generalnie nie chcą wydawać się słabi przed ankieterką. W jednym z badań tylko mężczyźni zgłaszali mniejszy ból w stosunku do ankieterek. Z drugiej strony staraliśmy się wyeliminować rzeczy, które mogłyby podkreślać tradycyjne role płciowe, ubierając badaczy w neutralne pod względem płci szpitalne fartuchy i odczytując instrukcje ze skryptu.” podsumowuje Sellgren.