Zdjęcie: Susanne Walström/imagebank.sweden.se
Fettisdagen (szwedzki odpowiednik Tłustego Czwartku)
Fettisdagen (dosłownie tłumacząc - Dzień Tłustości) to święto ruchome, które wypada 47 dni przed Wielkanocą i może przypadać najwcześniej 3 lutego, a najpóźniej 9 marca.
W czasie Dnia Tłustości możesz zjeść tyle słodkich szwedzkich bułek, ile tylko zapragniesz.
Lepiej jednak uniknąć losu Adolfa Fredrika z końca XVIII wieku.
Niektóre źródła twierdzą, że szwedzki król Adolf Fredrik zmarł ,,słodką” śmiercią z powodu zjedzenia zbyt wielu semli (hetväggar - starszej wersji semli)
w Fettisdagen, 12 lutego 1771 roku.
Oto wspaniały przepis na semle -
Składniki na 20 porcji:
(miarą jest kubek o pojemności 200ml)
⅘ kubka mąki pszennej
¾ kubka cukru
125 g masła o temperaturze pokojowej
50 g drożdży
2 łyżeczki sypkiego kardamonu
1 jajko
2,5 kubka mleka
Do posmarowania:
2 żółtka
1-2 łyżki mleka
Nadzienie:
100 g sparzonych migdałów
okruszki z przekrojonych bułek
60ml mleka
250 g masy migdałowej
Do dekoracji:
400-500 ml bitej śmietany
cukier puder
Sposób wykonania:
Do miski lub do robota kuchennego wsyp większość mąki, cukier, pokrojone masło, pokruszone drożdże, kardamon.
Mleko podgrzej, żeby było ciepłe (37 stopni). Wyrabiaj ciasto energicznie przez około 10 minut. Pozostaw do wyrośnięcia na około 30-40 minut.
Następnie przełóż ciasto na posypaną mąką stolnicę i lekko zagnieć. Podziel ciasto na 20 lub 40 kawałków i uformuj okrągłe bułeczki. Ułóż na blaszy wyłożonej papierem do pieczenia.
Pozostaw do wyrośnięcia pod ściereczką na 30-40 minut. Rozgrzej piekarnik do 225 stopni.
Roztrzep żółtka z odrobiną mleka i delikatnie posmaruj bułeczki. Piecz w piekarniku przez 7-10 minut. Pozostaw bułeczki do ostygnięcia na kratce.
Nadzienie:
Rozgrzej piekarnik do 175 stopni.
Lekko opiecz sparzone migdały przez 10-15 minut w piekarniku. Powinny nabrać tylko trochę złotego koloru. Pozostaw je do ostygnięcia i grubo posiekaj.
Odetnij wierzchołki bułek i z każdego wyskrob trochę okruchów. Roztrzep okruchy z mlekiem trzepaczką elektryczną lub robotem kuchennym.
Rozetrzyj na gładką masę pastę migdałową. Na koniec dodaj posiekane migdały.
Do wnętrza przeciętych bułeczek: Nałóż masę migdałową z kawałkami migdałów oraz bitą śmietanę. Wierzch bułeczki posyp cukrem pudrem.
Historia semli
Słowo semla pochodzi od niemieckiego „semel” i łacińskiego „simila”, co oznacza drobną mąkę pszenną. Jednym z powodów, dla których współczesna semla nie była pieczona i spożywana poza wyjątkowymi okolicznościami, był fakt, że biała mąka była niezwykle rzadka w społeczeństwie chłopskim, podobnie jak cukier i bita śmietana. Od połowy XIX wieku najczęstszymi nazwami semli były „hetvägg”, »fettisdagsbulle«lub „fastlagsbulle”.
Semla była wypiekana z białej mąki z dodatkiem bitej śmietany i pasty migdałowej. Deser ten stał się powszechny dopiero na początku XX wieku. Cóż za cudowny wynalazek, nieprawdaż?
Dlaczego nazywa się to ,,hetvägg”?
Nazwa hetvägg pochodzi od niemieckiego "heisse wecke" oznaczające dosłownie ,,gorące przebudzenie”. Właściwie jest to całkiem logiczne, biorąc pod uwagę, że semla znajduje się na talerzu i wchłania gorące mleko. Mniam, myśli wiele osób!
Jak świętuje się ten dzień w innych krajach:
Francja (Mardi Gras)
Po francusku dzień ten nazywa się Mardi Gras (co oznacza również „tłusty wtorek”) i stąd pochodzi nazwa karnawału Mardi Gras w Nowym Orleanie.
Litwa (Užgavėnės)
Na Litwie święto to nazywa się Užgavėnės i wiąże się z jedzeniem naleśników lub spurgos (litewskich pączków).
Wielka Brytania (Shrove Tuesday)
W Anglii i wielu innych krajach anglojęzycznych dzień ten znany jest jako „Shrove Tuesday” lub „Pancake Day”, dzień, w którym ludzie jedzą naleśniki na kolację.
Niemcy i Austria (Faschingsdienstag)
W Austrii i Niemczech dzień ten nazywany jest „Faschingsdienstag” (niemieckie ostatki) i obchodzony jest w ostatni wtorek karnawału.