Źródło: Getty Images
„Straciliśmy lidera i rodaka, który służył naszemu narodowi jako aktywista, innowator polityki gospodarczej i orędownik praw pracowniczych” – powiedział prezydent Cyril Ramaphosa.
Rodzina Mboweniego oświadczyła, że są „zdruzgotani" i poinformowała, że zmarł w szpitalu w Johannesburgu, otoczony przez najbliższych.
Były działacz przeciwko apartheidowi, Mboweni spędził prawie dekadę na wygnaniu w Lesotho, gdzie studiował na uniwersytecie.
Później uzyskał tytuł magistra na Uniwersytecie Wschodniej Anglii w Wielkiej Brytanii.
„Kiedyś mówiłem, że można nazwać mnie dzieckiem wygnania, międzynarodowym dzieckiem urodzonym w Południowej Afryce" – wspominał później.
„Jednak mój dom to RPA, Lesotho, Mozambik, Wielka Brytania, Zambia, Angola, Tanzania, Suazi, USA, Szwajcaria i wszystkie miejsca, w których mieszkałem jako młody człowiek. Nienawidzę wąskiego nacjonalizmu – nie mogę tego znieść. Nienawidzę ksenofobii."
Wrócił do RPA w 1990 roku i został pierwszym ministrem pracy w rządzie prezydenta Nelsona Mandeli. Odegrał kluczową rolę w kształtowaniu przepisów dotyczących praw pracowniczych w erze postapartheidowej. Przepisy te stworzyły fundamenty dla układów zbiorowych i sądów pracy, które miały chronić prawa pracowników.
Według portalu News24, Mboweni był znany z tego, że miał zasady i otwarcie debatował na różne tematy. Jego skromne ubrania i stare, znoszone buty tylko wzmacniały jego szczery, publiczny wizerunek.
W ciągu 10 lat pełnienia funkcji gubernatora banku centralnego, Mboweni zdobył wiele pochwał, a magazyn finansowy Euromoney uznał go za gubernatora banku centralnego roku, podkreślając, że „jego największym osiągnięciem było opanowanie inflacji".
Po tym okresie pracował w sektorze prywatnym, m.in. jako międzynarodowy doradca globalnego banku inwestycyjnego Goldman Sachs. W ostatnich latach, będąc ministrem finansów w rządzie prezydenta Ramaphosy w latach 2018–2021, Mboweni przyczynił się do stabilizacji gospodarki.
Objął to stanowisko, mimo że kilka miesięcy wcześniej sugerował, iż już czas na młodsze pokolenie. „Przeciwko radom mojego zespołu, proszę im tego nie mówić, to między nami – nie jestem dostępny na stanowisko ministra finansów. Nie można wciąż recyklingować tych samych osób. To czas dla młodych. Jesteśmy dostępni w rolach doradczych, ale nie w rządzie. Już to robiliśmy" – napisał na X (dawniej Twitterze).
W późniejszych latach zyskał sympatię mieszkańców RPA dzięki swojemu luźnemu stylowi życia i humorystycznym postom o gotowaniu, w których dzielił się przepisami i wchodził w interakcje z obserwującymi w mediach społecznościowych.