Jaki rodzaj ćwiczeń jest najlepszy dla zdrowia psychicznego?
ZAPYTAJ BADACZA: „Czy powinienem wybierać określone formy ćwiczeń, jeśli chcę wzmocnić swoje zdrowie psychiczne?” - pyta czytelnik.
Spacery, jogging, crossfit i tenis, piłka nożna i ręczna, rower terenowy, joga, tajski boks. Możliwości poruszania się jest wiele, a to dobrze, bo ruch jest zdrowy nie tylko dla ciała, ale i dla umysłu. Badania faktycznie pokazują, że regularne ćwiczenia mogą zapobiegać kilku zaburzeniom psychicznym, takim jak depresja.
Jednak czy wszystkie formy ćwiczeń są równie dobre dla zdrowia psychicznego, czy też niektóre działają lepiej niż inne? Pyta Laurits, jeden z czytelników videnskab.dk.
„Ćwiczę, aby utrzymać moje ciało w ruchu, ale trening polega w równym stopniu na oczyszczeniu głowy i lepszym samopoczuciu. Zatem może być ciekawe dowiedzieć się, czy niektóre formy treningu są lepsze od innych”.
Aby uzyskać odpowiedź zadzwoniliśmy do Stefano De Dominicisa, który jest psychologiem sportowym i trenerem mentalnym na Uniwersytecie w Kopenhadze.
Dwa rodzaje treningu
Według Stefano De Dominicisa istnieją dwa rodzaje treningu, jeśli spojrzymy na efekt psychologiczny. Pierwszy typ to na przykład jazda na rowerze i bieganie, gdzie przemieszczasz się z punktu A do punktu B. Drugim typem są sporty takie jak tenis czy trening siłowy, gdzie nacisk kładzie się na technikę i motorykę.
Formy ćwiczeń, takie jak bieganie i jazda na rowerze, przeciwdziałają stresowi i wzmacniają koncentrację umysłową. Według Dominicisa mają działanie medytacyjne.
W każdym razie druga forma ćwiczeń jest szczególnie zdrowa dla mózgu. Zwłaszcza jeśli próbujesz nowych sportów.
„Kiedy uczysz się nowej umiejętności fizycznej - na przykład tenisa - rzucasz wyzwanie swojemu mózgowi. Wzmacniasz mózg i utrzymujesz go młodym”- mówi Dominicis. Podkreśla jednak, że jeden typ niekoniecznie jest lepszy od drugiego. Optymalne jest ich łączenie.
Na zewnątrz lepiej niż w pomieszczeniu
„Chociaż nie można powiedzieć, że jedna forma ćwiczeń sama w sobie jest lepsza od innych, istnieje wyraźna korzyść z aktywności na świeżym powietrzu - zwłaszcza w zielonym otoczeniu. Dlatego z mentalnego punktu widzenia zdecydowanie lepiej jest pobiegać w lesie niż na bieżni” – mówi Dominicis.
„Tereny zielone pomagają zredukować stres i wzmacniają koncentrację. Kiedy poruszasz się po otwartych przestrzeniach, ostrość widzenia poprawia się. To jeden z powodów, dla których biegacze mówią o „haju biegacza”. Mózg jest stymulowany na zewnątrz, co sprzyja kreatywnym pomysłom” – twierdzi psycholog.
Jak często i jak intensywnie?
Każde ćwiczenie i ruch są lepsze niż nic, ale jeśli naprawdę chcesz zrobić coś dla swojego zdrowia psychicznego, dobrym pomysłem mogą być regularne ćwiczenia.
„Regularne ćwiczenia mają takie samo działanie przeciwdepresyjne jak leki” - mówi Dominicis. Dlatego dobrym pomysłem może być trenowanie 3-4 razy w tygodniu. Zdaniem Dominicisa aktywność może działać zapobiegawczo w przypadku depresji i niektórych rodzajów lęków.
Ale jak intensywny powinien być trening?
„To bardzo różni się w zależności od osoby. Najważniejsze jest to, abyś po prostu rzucił sobie wyzwanie. Nie może być ono ani zbyt trudne, ani zbyt łatwe”- mówi Dominicis. Rzucając sobie wyzwanie, poruszasz się w „słodkim miejscu”, jak nazywa to Dominicis. Ponieważ przy odpowiednim stopniu wyzwania łatwiej stajesz się pochłonięty tym, co robisz.
Jest to również to, co znasz jako bycie w stanie przepływu, gdzie zapominasz o sobie podczas aktywności fizycznej. W związku z tym istnieje również większa szansa, że będziesz kontynuować ćwiczenia. W ten sposób, mówi Dominicis, ostatecznie staje się to zinternalizowaną częścią tego, kim jesteś.
Najlepszym treningiem jest ten, który sprawia Ci najwięcej frajdy
Jeśli chodzi o to, czy niektóre formy ćwiczeń są lepsze dla zdrowia psychicznego, odpowiedź brzmi zarówno tak, jak i nie. Nauka nie może wskazać jednej lub więcej form ćwiczeń, które są po prostu lepsze.
Zależy to między innymi od tego, jakie podejmiesz wyzwania psychiczne. Jeśli chcesz się odstresować po intensywnym dniu w pracy, jogging w lesie może być lepszy niż crossfit. Ale jeśli problemem jest samotność, to prawdopodobnie będzie na odwrót. Jeśli chcesz zainwestować w zdrowie psychiczne, najważniejsze jest, aby znaleźć taką formę ćwiczeń, jaka Ci odpowiada.
„Kiedy wygłaszam prelekcje lub wykłady, zawsze mówię: Zdrowe i aktywne życie to trzy rzeczy” - mówi Dominicis.
Chodzi o robienie czegoś fajnego z ludźmi, których kochasz, w otoczeniu, które lubisz, bo wtedy jest większa szansa, że będziesz chciał to powtórzyć. W końcu to powtarzanie czynności poprawi Ci nastrój.