Chociaż osoby starsze zawsze były dyskryminowane, ich obrońcy twierdzą, że pandemia jeszcze bardziej utrudniła im życie. Zdjęcie: PeopleImages/iStockphoto/Getty Images
Liczba ofiar śmiertelnych była szokująca, podobnie jak doniesienia o chaosie w domach opieki i seniorach cierpiących z powodu izolacji, depresji, nieleczonych chorób i zaniedbań. Do tej pory na Covid-19 zmarło około 900 000 osób starszych, co stanowi 3 na 4 Amerykanów, którzy zginęli w wyniku pandemii.
Jednak zdecydowane działania, na które liczyli zwolennicy, nie doszły do skutku. Obecnie wydaje się, że większość ludzi – i urzędników rządowych – akceptuje Covida jako część zwyczajnego życia. Wielu seniorów z grupy wysokiego ryzyka nie otrzymuje terapii przeciwwirusowych na Covida, a większość starszych osób przebywających w domach opieki nie otrzymuje aktualnych szczepionek. Wysiłki mające na celu poprawę jakości opieki w domach opieki i ośrodkach opieki utknęły w martwym punkcie ze względu na debatę na temat kosztów i dostępności personelu. I tylko niewielki procent ludzi maskuje się lub podejmuje inne środki ostrożności w miejscach publicznych, pomimo nowej fali infekcji wirusem covid, grypy i syncytialnego wirusa oddechowego, które hospitalizują i zabijają seniorów.
Według danych dostarczonych przez CDC tylko w ostatnim tygodniu 2023 r. i pierwszych dwóch tygodniach 2024 r. z powodu Covida życie straciło 4810 osób w wieku 65 lat i starszych – grupa, która wypełniłaby ponad 10 dużych samolotów pasażerskich. Jednak alarm, który towarzyszyłby katastrofom lotniczym, jest szczególnie nieobecny. (W tym samym okresie grypa zabiła dodatkowo 1201 seniorów, a wirus RSV – 126).
„Nie mogę uwierzyć, że nie ma większego oburzenia” – stwierdziła Alice Bonner, lat 66, starszy doradca ds. starzenia się w Instytucie Poprawy Opieki Zdrowotnej. „Jestem w miejscu, w którym chcę powiedzieć: «Co do cholery? Dlaczego ludzie nie reagują i nie robią więcej dla osób starszych?”
To dobre pytanie. Czy po prostu jest nam to obojętne?
To ogólne pytanie, które rzadko jest zadawane w debatach na temat budżetów i polityk, kieruję do pracowników służby zdrowia, badaczy i decydentów, którzy sami są starsi i spędzili wiele lat pracując w dziedzinie starzenia się. Oto niektóre z ich odpowiedzi.
Pandemia pogorszyła sytuację
Uprzedzenia wobec osób starszych nie są niczym nowym, ale „wydaje się je teraz bardziej intensywne i wrogie” niż wcześniej, powiedział Karl Pillemer, lat 69, profesor psychologii i gerontologii na Uniwersytecie Cornell.
„Myślę, że pandemia pomogła utrwalić wizerunek osób starszych jako chorych, słabych i odizolowanych – jako ludzi innych niż reszta z nas” – powiedział. „A natura ludzka jest taka, jaka jest, lubimy ludzi, którzy są do nas podobni, a jesteśmy mniej przychylnie nastawieni do „innych”.
„Wielu z nas czuło się odizolowanych i zagrożonych podczas pandemii. To sprawiło, że siedzieliśmy i myśleliśmy: „Naprawdę zależy mi na ochronie siebie, mojej żony, mojego brata, moich dzieci i pieprzą mnie wszyscy inni” – powiedział W. Andrew Achenbaum, lat 76, autor dziewięciu książek na temat starzenia się i emerytowany profesor Texas Medical Center w Houston.
W środowisku „my przeciwko nim”, gdzie każdy chce kogoś obwiniać, kontynuował Achenbaum, „kto jest zbędny? Starsi ludzie, których nie uważa się za produktywnych, zużywających zasoby, których uważa się za deficytowe. Naprawdę trudno jest oddać staruszkom to, co im się należy, kiedy boi się o własne istnienie.
Chociaż Covid w dalszym ciągu krąży, nieproporcjonalnie dotykając starszych osób, „ludzie myślą teraz, że kryzys się skończył i bardzo pragniemy powrotu do normalności” – powiedział Edwin Walker (67 l.), który kieruje Administracją ds. Starzenia się w Departamencie Zdrowia i Usługi człowieka. Mówił jako osoba fizyczna, a nie przedstawiciel rządu.
Skutek jest taki, że „nie wyciągnęliśmy wniosków, które powinniśmy wyciągnąć”, a dyskryminacja ze względu na wiek, która ujawniła się podczas pandemii, nie ustąpiła – zauważył.
Ageizm jest wszechobecny
„Każdy kocha swoich rodziców. Ale jako społeczeństwo nie cenimy osób starszych ani osób, które się nimi opiekują” – powiedział Robert Kramer, 74 lata, współzałożyciel i doradca strategiczny w Narodowym Centrum Inwestycji Mieszkalnictwa i Opieki nad Seniorami.
Kramer uważa, że przedstawiciele wyżu demograficznego zbierają to, co mają. „Goniliśmy za młodzieżą i gloryfikowaliśmy młodość. Kiedy wydajesz miliardy dolarów, próbując zachować młodość, wyglądać młodo i zachowywać się młodo, automatycznie budujesz strach i uprzedzenia do czegoś przeciwnego”.
Połącz strach przed osłabieniem, upadkiem i śmiercią, które mogą towarzyszyć starzeniu się, z traumą i strachem, które pojawiły się podczas pandemii, i „Myślę, że Covid cofnął nas w jakimkolwiek postępie, jaki osiągnęliśmy w zaspokajaniu potrzeb naszego szybko starzejącego się społeczeństwa. To jeszcze bardziej napiętnowało starzenie się” – powiedział 79-letni John Rowe, profesor polityki zdrowotnej i starzenia się w Mailman School of Public Health na Uniwersytecie Columbia.
„Przesłanie do starszych osób jest następujące: «Twój czas minął, odstąp miejsce przy stole, przestań zużywać zasoby, dostosuj się»” – powiedziała Anne Montgomery, lat 65, ekspert ds. polityki zdrowotnej w Krajowym Komitecie ds. Ochrony Ubezpieczeń Społecznych i Medicare. Wierzy jednak, że pokolenie wyżu demograficznego może „przepisać i odwrócić ten scenariusz, jeśli chcemy i jeśli będziemy pracować nad zmianą systemów ucieleśniających wartości społeczeństwa głęboko postarzającego”.
Potrzebna jest integracja, a nie separacja
Najlepszym sposobem na przezwyciężenie piętna jest „poznanie osób, które się piętnuje” – powiedział G. Allen Power, lat 70, geriatra i kierownik ds. innowacji w zakresie starzenia się i demencji w Instytucie Badawczym ds. Starzenia się Schlegel na Uniwersytecie Waterloo w Kanadzie . „Ale oddzielamy się od osób starszych, więc nie musimy myśleć o własnym starzeniu się i własnej śmiertelności”.
Rozwiązanie: „Musimy znaleźć sposoby na lepszą integrację osób starszych ze społecznością, zamiast przenosić ich do kampusów, gdzie są z dala od reszty z nas” – stwierdził Power. „Musimy przestać patrzeć na osoby starsze jedynie przez pryzmat usług, których mogą potrzebować, i zamiast tego zacząć myśleć, co mają do zaoferowania społeczeństwu”.
Punkt ten stanowi główne założenie raportu Narodowej Akademii Medycznej z 2022 r. Globalny plan działania na rzecz zdrowej długowieczności. Osoby starsze stanowią „zasoby naturalne”, które „wnoszą znaczący wkład w życie swoich rodzin i społeczności” – piszą autorzy raportu, przedstawiając swoje ustalenia.
Wkłady te obejmują między innymi wsparcie finansowe dla rodzin, pomoc w opiece, wolontariat i stałe uczestnictwo w rynku pracy.
„Kiedy osoby starsze prosperują, dobrze się rozwijają wszyscy” – podsumowuje raport.
Przyszłe pokolenia będą miały swoją kolej
Takie przesłanie Kramer przekazuje na zajęciach, które prowadzi na Uniwersytecie Południowej Kalifornii w Cornell i innych instytucjach. „W kwestii zmiany sposobu, w jaki podchodzimy do starzenia się, macie o wiele większą stawkę niż ja” – mówi swoim uczniom. „Statystyki są o wiele bardziej prawdopodobne, że dożyjesz setki niż ja. Jeśli nie zmienisz podejścia społeczeństwa do starzenia się, będziesz skazany na spędzenie ostatniej trzeciej swojego życia bez znaczenia społecznego, gospodarczego i kulturowego”.
Jeśli chodzi o niego samego i pokolenie wyżu demograficznego, Kramer uważa, że jest „za późno”, aby wprowadzić znaczące zmiany, które, jak ma nadzieję, przyniesie przyszłość.
„Podejrzewam, że sytuacja ludzi z mojego pokolenia może się znacznie pogorszyć w nadchodzących latach” – powiedział Pillemer. „Ludzie bardzo nie doceniają kosztów opieki nad starszą populacją w ciągu najbliższych 10–20 lat, co moim zdaniem spowoduje nasilenie konfliktów”.