W badaniu, opublikowanym w JAMA Network Open, przebadano 1 858 kobiet w wieku od 40 do 76 lat w latach 2019-2020, które zgłosiły, że niedawno przeszły mammografię, nie miały historii raka piersi i słyszały o gęstości piersi.
Kobiety zostały poproszone o porównanie ryzyka gęstości piersi z pięcioma innymi czynnikami ryzyka raka piersi: posiadaniem krewnego pierwszego stopnia z rakiem piersi, nadwagą lub otyłością, piciem więcej niż jednego napoju alkoholowego dziennie, nigdy nie posiadaniem dzieci i wcześniejszą biopsją piersi.
„W porównaniu do innych znanych i być może bardziej znanych czynników ryzyka raka piersi, kobiety nie postrzegały gęstości piersi jako znaczącego ryzyka” – powiedziała Laura Beidler, autorka badania i badaczka w Dartmouth Institute for Health Policy and Clinical Practice.
Na przykład autorzy podają, że gęsta tkanka piersi wiąże się z 1,2 do 4 razy większym ryzykiem zachorowania na raka piersi w porównaniu z 2-krotnie większym ryzykiem związanym z posiadaniem krewnego pierwszego stopnia z rakiem piersi - ale 93% kobiet stwierdziło, że gęstość piersi jest mniejszym ryzykiem.
Gęstość piersi odnosi się do piersi, które składają się z większej ilości tkanki gruczołowej i włóknistej niż tkanki tłuszczowej. Jest to normalne i powszechne znalezisko obecne u około połowy kobiet poddawanych mammografii.
Naukowcy przeprowadzili również wywiady z 61 uczestniczkami, które zgłosiły, że zostały poinformowane o gęstości piersi i zapytali, co ich zdaniem przyczynia się do rozwoju raka piersi i jak mogą zmniejszyć swoje ryzyko. Podczas gdy większość kobiet prawidłowo zauważyła, że gęstość piersi może maskować guzy na mammogramach, niewiele kobiet uważało, że gęstość piersi może być czynnikiem ryzyka raka piersi.
Mniej więcej jedna trzecia kobiet uważała, że nic nie może zrobić, aby zmniejszyć ryzyko zachorowania na raka piersi, chociaż istnieje kilka sposobów na zmniejszenie ryzyka, w tym utrzymanie zdrowego, aktywnego stylu życia i zminimalizowanie spożycia alkoholu.
Gęsta tkanka piersi
Gęstość piersi zmienia się w ciągu całego życia kobiety i jest generalnie większa u kobiet, które są młodsze, mają niższą masę ciała, są w ciąży lub karmią piersią, albo stosują hormonalną terapię zastępczą.
Poziom ryzyka raka piersi wzrasta wraz ze stopniem gęstości piersi; eksperci nie są jednak pewni, dlaczego tak się dzieje.
„Jedną z hipotez było to, że kobiety, które mają bardziej gęstą tkankę piersi, mają również wyższy, większy poziom estrogenów, krążących estrogenów, co przyczynia się zarówno do gęstości piersi, jak i do ryzyka rozwoju raka piersi” – powiedział dr Harold Burstein, onkolog piersi w Dana-Farber Cancer Institute, który nie był zaangażowany w badanie. „Inna hipoteza jest taka, że jest coś w samej tkance, czyniąc ją bardziej gęstą, co w jakiś sposób predysponuje do rozwoju raka piersi. Tak naprawdę nie wiemy, która z nich wyjaśnia tę obserwację."
Trzydzieści osiem stanów obecnie nakazuje kobietom otrzymanie pisemnego powiadomienia o gęstości piersi i jej potencjalnym ryzyku raka piersi po mammografii; jednak badania wykazały, że wiele kobiet uważa te informacje za mylące.
„Nawet jeśli kobiety są informowane na piśmie, kiedy otrzymują raport po mammografii, który mówi: 'Masz zwiększoną gęstość piersi', jest to jakby schowane na dole raportu. Nie jestem pewna, czy ktokolwiek wyjaśnia im, na pewno osobiście lub ustnie, co to oznacza” – powiedziała dr Ruth Oratz, onkolog zajmująca się piersiami w NYU Langone's Perlmutter Cancer Center, która nie brała udziału w badaniu.
„Myślę, że to, czego nauczyliśmy się z tego badania, to fakt, że musimy wykonać lepszą pracę w zakresie edukacji nie tylko ogółu kobiet, ale ogółu dostawców usług medycznych, którzy wykonują podstawową opiekę, którzy zlecają te przesiewowe badania mammograficzne” - dodała.
„Badania przesiewowe nie są uniwersalnym zaleceniem”
Aktualne wytyczne dotyczące badań przesiewowych zalecają, aby kobiety o średnim ryzyku zachorowania na raka piersi poddawały się badaniom przesiewowym co jeden do dwóch lat w wieku od 50 do 74 lat, z możliwością rozpoczęcia ich w wieku 40 lat.
Ponieważ uważa się, że kobiety z gęstą tkanką piersiową mają wyższe niż przeciętne ryzyko zachorowania na raka, autorzy badania sugerują, że kobiety z dużą gęstością piersi mogą skorzystać z uzupełniających badań przesiewowych, takich jak rezonans magnetyczny piersi lub USG piersi, które mogą wykryć nowotwory pominięte podczas mammografii. Obecnie pokrycie dodatkowych badań przesiewowych po wstępnej mammografii różni się w zależności od stanu i polityki ubezpieczeniowej.
Autorzy ostrzegają, że „uzupełniające badania przesiewowe nie tylko mogą prowadzić do zwiększenia wskaźnika wykrywalności raka, ale także mogą powodować więcej wyników fałszywie dodatnich i wizyt kontrolnych.” Mówią, że klinicyści powinni korzystać z narzędzi oceny ryzyka podczas omawiania kompromisów związanych z uzupełniającymi badaniami przesiewowymi.
„Zazwyczaj jest to dyskusja pomiędzy pacjentem, zespołem klinicznym i radiologiem. Wpływ na to ma wcześniejszy wywiad, to, czy na mammogramie jest coś jeszcze niepokojącego, historia rodziny pacjentki. Są to więc rzeczy, które często omawiamy z pacjentkami znajdującymi się w takich sytuacjach” – powiedział Burstein.
Zalecenia dotyczące badań przesiewowych w kierunku raka piersi różnią się między organizacjami medycznymi, a eksperci twierdzą, że kobiety o podwyższonym ryzyku ze względu na gęstość piersi powinny omówić z lekarzem, jaka metoda i częstotliwość badań przesiewowych są najbardziej odpowiednie.
„Myślę, że jest to naprawdę, naprawdę ważne, że wszyscy rozumieją – i to są lekarze, pielęgniarki, same kobiety – że badania przesiewowe nie są zaleceniem jednego rozmiaru dla wszystkich. Nie możemy po prostu zrobić jedno ogólne zalecenie dla całej populacji, ponieważ poszczególne kobiety mają różne poziomy ryzyka rozwoju raka piersi” - powiedział Oratz.
Zmniejszenie ryzyka wystąpienia raka piersi
Dla prawie jednej trzeciej kobiet z gęstą tkanką piersi, które zgłosiły, że nic nie mogą zrobić, aby zapobiec rakowi piersi, eksperci mówią, że są pewne kroki, które możesz podjąć, aby zmniejszyć swoje ryzyko.
„Utrzymanie aktywnego, zdrowego stylu życia i minimalizacja spożycia alkoholu adresują kilka modyfikowalnych czynników. Karmienie piersią może zmniejszyć ryzyko. Z drugiej strony, stosowanie hormonalnej terapii zastępczej zwiększa ryzyko raka piersi” – powiedział dr Puneet Singh, chirurgiczny onkolog piersi w MD Anderson Cancer Center, który nie brał udziału w badaniu.
Badacze dodają, że istnieją zatwierdzone leki, takie jak tamoksyfen, które mogą być podane dla osób o znacznie zwiększonym ryzyku, które mogą zmniejszyć szanse na raka piersi o około połowę.
Wreszcie, lekarze raka piersi mówią, że oprócz odpowiednich badań przesiewowych, znając swoje czynniki ryzyka i opowiadając się za siebie, mogą być potężnymi narzędziami w zapobieganiu i wykrywaniu raka piersi.
„W każdym wieku, jeśli jakakolwiek kobieta czuje się nieswojo o czymś, co dzieje się w jej piersi, jeśli ma dyskomfort, zauważa zmianę w piersi, przynieść to do uwagi lekarza i upewnijmy się, że to zostanie ocenione i nie pozwólmy, aby ktoś po prostu szczotkować nas” - powiedział Oratz.