Recenzja książki: Louise Erdrich pisze o miłości i stracie w Dakocie Północnej w „The Mighty Red”

Okładka książki Louise Erdrich The Mighty Red opublikowana przez wydawnictwo Harper. Zdjęcie: Harper/Associated Press

Niespieszne odkrywanie tego sekretu stanowi znaczną część książki, która opowiada historię Kismet Poe, nastolatki znajdującej się w miłosnym trójkącie z najbogatszym mieszkańcem miasta (ma odziedziczyć dwie lukratywne uprawy buraka cukrowego) oraz nauczanym w domu romantyku, który pracuje w księgarni swojej mamy. Na 15 stronie, 18-letni Gary Geist oświadcza się Kismet, która później powie matce: „faktycznie, myślę, że go kocham”. Później czytelnicy spotykają Hugo, którego Kismet uważa za mniej dojrzałego, zbudował on jednak własny komputer i ma w planach zarobić dużo pieniędzy z terenów bogatych w ropę, kupić samochód i wygrać dozgonną sympatię Kismet.

Proza Erdrich jest czarująca w takich właśnie momentach, kiedy Kismet oraz przyjaciel Gary'ego, Eric, oglądają pożywiające się ptaki na prerii: „Wylatywały przed swoje cienie, skręcały tak szybko oraz z tak dużą prędkością, że wydawać by się mogło, że się zderzą, lecz tylko ich cienie łączyły się i rozdzielały”.

Emocjonalna część książki ma swoje źródło w kontraście, jaki zastosowała Erdrich, pomiędzy społeczeństwem ekonomicznie przywiązanym do upraw, które niszczą ziemię i jej mieszkańców. „Cukier jest substancją bezużyteczną, a nawet szkodliwą”, myśli Hugo w chwili dumania, „i, pomimo że ten nieodżywczy, biały zabójca wyczerpuje najlepsze ziemskie tereny uprawne, zapomina się o tym po pierwszym gryzie deseru jagodowego z kruszonką”.

Erdrich wplata również wątek poboczny z mamą Kismet, Crystal, oraz jej mężem, Martinem, który pracuje jako podróżujący nauczyciel sztuki aktorskiej w Dakocie Północnej. Znika pewnego dnia w czasie kryzysu ekonomicznego roku 2008, łącznie ze środkami kościelnego funduszu inwestycyjnego, którymi zarządzał. Historia od tego momentu przybiera postać bardziej komediową, lecz Erdrich ma coś do powiedzenia w kwestii tego, jak pogarszająca się sytuacja materialna wpływa na osoby takie jak Crystal i Kismet, lub, jak pisze: „prawdziwych Amerykanów — zirytowanych, zmęczonych, zawsze zadłużonych”.

Jest tutaj o wiele więcej na temat miłości i straty oraz rzeczy, które ludzie robią, doświadczając wzlotów i upadków. W kulminacyjnym momencie książki poznajemy więcej historii sprzed lat, kiedy Eric oraz, później, Gary opowiadają Kismet historię o tym, co się stało pewnej zimowej nocy. Razem z przyjaciółmi ze szkolnej drużyny piłkarskiej przejechali się pod wpływem alkoholu skuterem śnieżnym po zamarzniętej Red River (tłum. Rzeka Czerwona). Erdrich przepowiada ten moment od samego początku książki — mama Gary'ego zastanawia się, czy jej syn ma anioła stróża — lecz gdy w końcu poznajemy prawdę, jest to moment wpływowy, oraz taki, który kładzie podwaliny pod, jeśli nie przebaczenie, to jakąś miarę spokoju.