Urok faszyzmu: dlaczego mniejszości dołączają do skrajnej prawicy?

Członkowie skrajnie prawicowej grupy Patriot Front maszerują w Waszyngtonie 13 maja 2023 r. Zdjęcie: Nathan Posner/Shutterstock

Podczas gdy śledczy szukają motywu zabójstwa ośmiu osób w centrum handlowym w pobliżu Dallas, które miało miejsce na początku miesiąca, zarówno śledczy, jak i grupy takie jak Anti-Defamation League uważają, że odkryli posty w mediach społecznościowych, w których sprawca wypluwał z siebie retorykę pełną białej supremacji, mizoginii i antysemityzmu.

Eksperci twierdzą, że wyrażanie przez Mauricio Garcię treści przepełnionych nienawiścią wpisuje się w skromny, ale coraz bardziej niepokojący schemat przyciągania głównie mężczyzn o innym kolorze do skrajnie prawicowych społeczności. Mówią oni, że od czasu wyboru Donalda Trumpa coraz więcej takich mężczyzn przejmuje role przywódcze w skrajnie prawicowych i paramilitarnych grupach oraz uczestniczy, a w niektórych przypadkach przewodzi, gwałtownym protestom, z których najgłośniejszy miał miejsce 6 stycznia na Kapitolu Stanów Zjednoczonych.

Dla osób pochodzenia latynoskiego, takich jak Garcia, który sam określił się jako Latynos, urok prawicowej polityki protofaszystowskiej wynika ze złożonego i sprzecznego koktajlu dezinformacji jaki znaleźć można wewnątrz społeczności latynoskich, obecności autorytarnych wpływów z ich krajów pochodzenia oraz panującego w USA społecznego fenomenu „białości”, która opiera się bardziej na dominacji nad ludźmi niż na kolorze skóry. W tym świecie przemoc jest trafną reakcją polityczną na zagrożenia dla takiej dominacji.

„Częścią tego, co widzimy, nie tylko w grupach paramilitarnych, ale w całym kraju, w tym wyraźny wzrost liczby osób o innym kolorze skóry głosujących na partię republikańską, jest to, że nie ma koniecznego związku między tożsamością rasową a przekonaniami” - mówi Daniel HoSang, profesor studiów amerykańskich zajmujący się problematyką tożsamości etnicznej, rasy i migracji na Uniwersytecie Yale.

Dodał: „To skomplikowane. Oznacza rozdzielenie założeń dotyczących rasy i tożsamości politycznej. Mieliśmy cały ruch na rzecz praw obywatelskich, który opierał się na zwalczaniu przepisów segregujących rasowo. Teraz jesteśmy w momencie, w którym jest to nieco bardziej zagmatwane i wymaga bardziej zniuansowanego podejścia".

Garcia, który został zabity przez policję, nosił na piersi naszywkę z napisem RWDS, co jest skrótem od „Right Wing Death Squad” [Prawicowy Szwadron Śmierci], ukłonem w stronę gloryfikacji przemocy i aluzją popularną wśród skrajnie prawicowych i ekstremistycznych grup do przemocy stosowanej przez środkowo- i południowoamerykańskie grupy paramilitarne wobec komunistów i tego, co postrzegali jako lewicowe już w latach 70-tych XX wieku, donosi Associated Press.

Anti-Defamation League znalazła w rosyjskich mediach społecznościowych posty Garcii z neonazistowskimi tatuażami i mizoginistycznym językiem, używanym przez „inceli”, subkulturę mężczyzn, którzy obwiniają kobiety i społeczeństwo za swoją niezdolność do tworzenia romantycznych związków, zjawisko, które federalne organy ścigania postrzegają jako rosnące zagrożenie, które może eskalować do przemocy, często wobec kobiet.

„Biała supremacja sama w sobie nie dotyczy tylko przynależności, tego, kto jest, a kto nie jest biały” - mówi HoSang, współautor wydanej w 2019 roku książki Producers, Parasites, Patriots: Race and the New Right-Wing Politics of Precarity. „Wiąże się to z polityką i ideologią podziału... To także ich przekonania na temat narodu i roli przemocy w egzekwowaniu tej hierarchii”.

W przeciwieństwie do białych suprematystów, którzy wywołali zamieszki w Charlottesville w 2017 r., mężczyźni o innym kolorze skóry przyciągnięci ideologią białej supremacji mniej wierzą w biały etnostan, a bardziej w to, że państwo zawiodło ich w przeszłości i potrzeba przemocy, aby stłumić zagrożenia i przywrócić to, co postrzegają oni jako porządek, mówi HoSang. Naukowcy opisali ich związek z ekstremistami jako „wielorasową skrajną prawicę”.

Skrajnie prawicowi demonstranci w centrum Charlottesville w stanie Wirginia na wiecu Unite the Right w sierpniu 2017 r. Zdjęcie: Pacific Press/LightRocket/Getty Images

Cecilia Márquez, profesor historii na Duke University, była mniej zaskoczona niż inni, gdy ujawniono, że sprawca strzelaniny w Teksasie był Latynosem i wyznawał poglądy białej supremacji. Śledziła ona obecność Latynosów na stronie internetowej białych nacjonalistów Stormfront, szczególnie od czasu zabicia Trayvona Martina przez George'a Zimmermana, którego matka była Peruwianką.

Márquez zaobserwowała, że niewielka, ale rosnąca liczba Latynosów i mężczyzn o innym kolorze skóry została wciągnięta na fora białych nacjonalistów i zradykalizowała się. Márquez, której badania wykazały obecność Latynosów w grupach białych suprematystów już w latach 80-tych, opisała, w jaki sposób Latynosi identyfikowali się jako spadkobiercy hiszpańskiej konkwisty w podobny sposób, w jaki biali suprematyści odnosili się do mitologii nordyckiej lub wikingów.

Dodała, że Internet „umożliwił białym suprematystom w całej Ameryce komunikację” w sposób, który wcześniej nie był możliwy, zauważając, że komunikacja za pośrednictwem aplikacji do przesyłania wiadomości, takich jak WhatsApp, „przyspieszyła” nie tylko rozprzestrzenianie się dezinformacji, ale także „informacji mających na celu radykalizację ludzi”.

„To było naprawdę przerażające”, powiedziała Márquez. Dodała, że strzelec z Teksasu „nie był pojedynczym aktorem. Nie jest sam. Jest częścią rosnącej społeczności ludzi, którzy są zaangażowani w tego rodzaju myślenie i, coraz częściej, w tego rodzaju przemoc”.

Podkreśliła jednak, że poglądy Garcii stanowią ułamek w tej niewielkiej populacji, a skupianie się na nim pomija szerszą historię tego, jak Latynosi w USA w dużej mierze skonsolidowali się wokół demokratycznych poglądów politycznych. Eksperci twierdzą jednak, że Garcia reprezentuje paradoks pogodzenia tożsamości rasowej z tożsamością polityczną.

Podobnie jak inni, Cristina Beltrán, adiunkt, która bada rasę i prawicę na Uniwersytecie Nowojorskim, podkreśliła, że doświadczenia i poglądy społeczności latynoskich w USA nie są monolitem, a bycie Latynosem jest tylko częścią tożsamości danej osoby.

„Wiemy, że samo doświadczenie nie tworzy tożsamości. To sposób, w jaki interpretujesz swoje doświadczenia” - mówi Beltrán.

To, co może przyciągać mężczyzn o innym kolorze skóry do skrajnej prawicy, wykracza poza obserwowane poglądy wyższości rasowej. Beltrán argumentowała, że może ich również przyciągać praktyka „dominacji”, która jest związana z amerykańską historią i podporządkowaniem sobie innych grup, takich jak kobiety, zauważając, że jest to część „historii, w której możesz czuć się wolny, ponieważ niektóre grupy są poniżej ciebie”.

W felietonie opublikowanym na łamach „Washington Post” Beltrán, autorka książki Cruelty as Citizenship: How Migrant Suffering Sustains White Democracy, napisała również, że dojście do władzy Donalda Trumpa zaoferowało formę tego, co nazwała „wielorasową bielą” skrajnie prawicowym nie-białym mężczyznom, takim jak Enrique Tarrio, afro-kubański były lider Proud Boys, który został niedawno uznany za winnego wywrotowego spisku w związku z wydarzeniami z 6 stycznia. Zarówno Márquez, jak i Beltrán kwestionowały, czy te poglądy otwierają mężczyznom o innym kolorze skóry drogę do bardziej ekstremistycznej ideologii.

Co więcej, Beltrán argumentuje, że wzrost ilości miejsc pracy w amerykańskiej służbie bezpieczeństwa i więziennictwie w ciągu ostatnich kilku dekad zarówno zainspirowała ruchy mające na celu likwidację tych systemów, jak i wzmocniła obraz Stanów Zjednoczonych jako zagrożonego narodu, ponieważ ludzie ze społeczności osób o innym kolorze skóry zarówno wypełniają te miejsca pracy, jak i są nieproporcjonalnie dotknięci przez system więziennictwa.

Dodała, że społeczności te mają określone poglądy na temat rozwiązywania problemów i są nastawione konserwatywnie.

Były lider Proud Boys, Enrique Tarrio, w koszulce głoszącej poparcie dla Dereka Chauvina, policjanta z Minneapolis skazanego za zabójstwo George'a Floyda. Zdjęcie: Chandan Khanna/AFP/Getty Images

„W Teksasie mamy wielu migrantów, którzy są brutalnie traktowani przez naszą naprawdę okropną politykę imigracyjną i graniczną. Ale ponad połowa patrolu granicznego to Latynosi” - mówi Beltrán. „Są zatrudniani i socjalizowani w brutalnym reżimie, który odczłowiecza migrantów”.

W historii ich krajów pochodzenia są okresy nastrojów skierowanych przeciwko ludności czarnej i rdzennej, a także reakcyjna polityka, która doprowadziła do brutalnego stłumienia postępowych poglądów przez dyktatorów.

Beltrán mówi, że w Teksasie, gdzie miała miejsce strzelanina, Latynosi, a zwłaszcza osoby pochodzenia meksykańskiego, mają skomplikowaną historię, ponieważ są zarówno blisko białych, jak i narażeni są na lincze i brutalizację przez teksańskich strażników.

„Latynosi zawsze istnieli jako populacja, która była zarówno atakowana, jak i wprowadzana w praktyki dominacji rasowej” - mówi Beltrán.

Márquez dostrzegła w Garcii sprzeczność: przepełnione nienawiścią poglądy Garcii znajdują się na skrajnym końcu spektrum konserwatyzmu, które oddziela tożsamość rasową i etniczną od poglądów politycznych. Dodała, że jego nienawistne poglądy, podzielane przez coraz bardziej widoczną mniejszość, nie są reprezentatywne dla społeczności latynoskiej, ale też nie należy ich lekceważyć.

Eksperci wskazali na latynoskich republikanów, którzy otwarcie mówili o swojej tożsamości podczas kampanii wspierającej antyimigracyjną politykę byłego prezydenta Donalda Trumpa.

„Może nie każdy ma swastykę na ciele. Ale wielu z nas ma ciotki i wujków, którzy mówią przy stole nieodpowiednie rzeczy, albo kogoś, kto głosował na Trumpa lub nie chce żyć w społeczności z innymi ludźmi” - mówi Márquez.

„Postrzeganie [Garcii] jako części tego spektrum jest ważne. Tak, odbiega on od normy na wiele sposobów. Ale odwracanie od niego wzroku i unikanie jego tematu zwalnia nas z odpowiedzialności, ponieważ w naszej społeczności jest wiele rasizmu, nastrojów skierowanych przeciwko ludności czarnej i rdzennej, z którymi musimy się liczyć”.