Według ekspertów, kluczem jest wykorzystanie gniewu jako potencjalnie użytecznej emocji, a nie próba jej uniknięcia. Zdjęcie: GETTY IMAGES
Jeśli chcesz osiągnąć swoje cele, zdenerwuj się.
Nowe badania pokazują, że złość może pomóc ludziom przezwyciężyć wyzwania lub przeszkody, które mogą pojawiać się na drodze ich ambicji. Badanie opublikowane w tym tygodniu w „Journal of Personality and Social Psychology” wykazało, że uczestnicy, którzy wykonywali różne trudne zadania w stanie złości, osiągali lepsze wyniki niż uczestnicy, którzy odczuwali inne emocje, takie jak smutek, pożądanie lub rozbawienie.
Heather Lench, główna autorka badania i profesor nauk psychologicznych i mózgowych na Texas A&M University, powiedziała, że wyniki sugerują, że ludzie mogą wykorzystywać złość jako czynnik motywujący. „Odkryliśmy, że złość doprowadziła do lepszych wyników w sytuacjach wymagających, trudnych i stanowiących przeszkodę na drodze do osiągnięcia celów”, powiedziała Lench. Według wyników badania, złość nie polepszała jednak wyników, kiedy do wykonania były łatwiejsze zadania.
Badanie składało się z sześciu eksperymentów, które sprawdzały, czy złość pomaga ludziom w osiągnięciu poszczególnych celów. Lench stwierdziła, że najbardziej interesujące wyniki uzyskano w pierwszym eksperymencie, w którym mierzono liczbę zagadek słownych, które uczestnicy mogli rozwiązać w różnych stanach emocjonalnych. W eksperymencie wzięło udział 233 studentów studiów licencjackich na Texas A&M. Każdemu studentowi losowo przypisano jedną emocję: złość, pożądanie, smutek, rozbawienie lub stan neutralny. W celu wywołania emocji pokazano im serię obrazków przez 5 sekund na obrazek. Osobom, którym przypisano złość pokazywano na przykład obelgi kierowane do szkolnej drużyny futbolowej.
Następnie uczestnicy mieli 20 minut na rozszyfrowanie jak największej liczby słów z czterech zestawów siedmiu anagramów wyświetlanych na ekranie komputera. Zestawy różniły się poziomem trudności, a gdy uczestnicy przeszli do innej łamigłówki, nie mogli wrócić, by spróbować ponownie. Program komputerowy rejestrował, ile czasu uczestnicy spędzili nad każdą łamigłówką. Wyniki pokazały, że rozzłoszczeni uczestnicy badania rozwiązali więcej łamigłówek niż uczestnicy odczuwający jakiekolwiek inne emocje. W szczególności, rozgniewani studenci rozwiązali o 39% więcej łamigłówek niż studenci czujący się neutralnie. Uczestnicy odczuwający złość wykazali się również większą wytrwałością, spędzając więcej czasu na rozwiązywaniu zagadek, powiedziała Lench.
„Kiedy ludzie byli rozzłoszczeni i nie ustępowali, prawdopodobieństwo, że odniosą sukces było większe”, powiedziała. „We wszystkich innych stanach emocjonalnych, kiedy nie ustępowali, mieli większe szanse na porażkę. Wydaje się to więc sugerować, że ludzie byli bardziej wytrwali, kiedy byli źli.” W innych eksperymentach sprawdzano, czy złość może zmotywować uczniów do podpisania petycji, pomóc im osiągać wysokie wyniki w grach wideo lub skłonić do oszukiwania podczas rozwiązywania łamigłówek logicznych w celu wygrania nagród.
We wszystkich trudnych sytuacjach uczestnicy w stanie gniewu częściej osiągali pożądany cel.
Czy złość zawsze jest dobra?
Według ekspertów z dziedziny psychologii, nie wszystkie formy gniewu są przydatne podczas dążenia do celu.
Intensywna złość wiąże się czasami z reakcjami fizycznymi, takimi jak pocące się dłonie, trudności z oddychaniem i przyspieszone tętno. Badanie przeprowadzone w 2022 r. przez „European Heart Journal” wykazało, że gniew może przyczyniać się do rozwoju niektórych chorób układu krążenia, w szczególności niewydolności serca u mężczyzn i osób cierpiących na cukrzycę. Badanie z 2021 r. opublikowane w tym samym czasopiśmie wykazało, że w niektórych przypadkach intensywny gniew miał związek z wystąpieniem udaru mózgu.
Podczas kłótni w związku, złość może prowadzić do agresji i wzajemnego umniejszania sobie, co może zaszkodzić relacji, powiedziała Lench. Jednak może również pomóc komuś wyrazić swoje potrzeby, jeśli jego celem jest poczucie bycia wysłuchanym i wspieranym przez partnera. „Złość może być motywująca. Jednak to nie oznacza, że wyłączamy myślenie”, powiedziała Lench. „Więc kiedy jesteśmy źli, zatrzymanie się i zastanowienie się, dlaczego tak się czujemy, prawdopodobnie również jest ważnym krokiem.”
Raymond Tafrate, psycholog kliniczny i profesor na wydziale kryminologii i wymiaru sprawiedliwości w sprawach karnych na Central Connecticut State University, twierdzi, że zbyt silne napady złości mogą pogorszyć zdolność do wykonywania zadań. „Istnieje coś w rodzaju stanowiska kompromisowego. Pewien rodzaj złości jest pomocny, jednak jest jeszcze druga strona medalu, o której również musimy rozmawiać”, powiedział Tafrate, który nie brał udziału w nowych badaniach. "Gniew, który jest łagodny lub umiarkowany, prawdopodobnie poprawia jakość życia wielu osób".
Kluczem jest wykorzystanie gniewu jako potencjalnie użytecznej emocji, a nie próba jej uniknięcia, mówi Tafrate. ,,Złość może być ważnym sygnałem, że sprawy nie idą dobrze i trzeba coś zmienić" - powiedział. Jak twierdzi Todd Kashdan, profesor psychologii na Uniwersytecie George'a Masona, który również nie brał udziału w nowych badaniach, natychmiastowe zakomunikowanie swojej złości w sytuacjach społecznych może nawet zachęcić innych do wysłuchania twojej perspektywy i zwiększyć szanse na znalezienie rozwiązania. ,,Nazywam to ostrzeżeniem o dyskomforcie, które mówi innym, że nie chcesz być osądzany na podstawie tego, w jaki sposób formułujesz pewne rzeczy. Po prostu chcesz, żeby wiedzieli, że tu istnieje problem, zdajesz sobie sprawę, że chcesz go wskazać i chcesz zaoferować alternatywę" - powiedział Kashdan. „W ten sposób osłabisz ich obronę.”
Nawet jeśli twoje słowa zabrzmią kąśliwie lub agresywnie, ludzie nadal mogą być otwarci na twoje obawy, mówi Kashdan.