Flora i fauna powinny być lepiej chronione

Owad na skraju autostrady w terenie porośniętym roślinnością, podczas konferencji prasowej na temat inwestycji Konfederacji do spraw bioróżnorodność, 24 sierpnia 2022 r. w Sarraz © GABRIEL MONNET / keystone-sda.ch ATS

Szwajcarska Rada Związkowa zamierza podjąć działania przeciwko spadkowi różnorodności biologicznej. 

Nie chce wprawdzie iść tak daleko jak inicjatywa "Dla przyszłości naszej przyrody i krajobrazu (Inicjatywa Bioróżnorodności)", ale proponuje objąć ochroną 17% całego terytorium Szwajcarii, podczas gdy obecnie jest to tylko 13,4%. Wspomniane obszary ochronne powinny być również połączone w sieć. Celem jest zagwarantowanie siedlisk dla flory i fauny.

Propozycje te były przedmiotem gorącej debaty przez trzy dni. Część obozu burżuazyjnego nie chciała nawet słyszeć o kontrpropozycji, uważając, że tylko rolnicy będą zmuszeni płacić, mimo że już obecnie mierzą się z wieloma wysiłkami. Krytycy inicjatywy twierdzili, że dojdzie do utraty gruntów ornych i zagrożone zostanie bezpieczeństwo żywnościowe kraju. Nie udało im się jednak pogrzebać projektu, ani zapobiec tworzeniu sieci obszarów ochronnych.

W obliczu szóstego masowego wymierania gatunków lewica chciała pójść dalej niż przedstawiony projekt, a nawet przyjąć inicjatywę. Samo rolnictwo potrzebuje bioróżnorodności, zwłaszcza pszczół do zapylania upraw. "Nie ma sensu stawiać rolnictwa przeciwko bioróżnorodności" - powiedziała federalna radna ds. środowiska Simonetta Sommaruga, próbując odrzucić wszechobecne obawy. "Rolnictwo odgrywa bardzo ważną rolę dla różnorodności biologicznej, a różnorodność biologiczna dla rolnictwa".

Debaty wokół obszarów chronionych
Prawica i lewica skrzyżowały również miecze nad centralnym punktem projektu, czyli chronioną częścią terytorium. Obóz różowo-zielonych, do którego dołączyli Zieloni, próbował ustawić poprzeczkę na poziomie 20% od 2030 roku i 30% od 2040 roku. Szwajcarska Partia Ludowa opowiadała się za usunięciem z projektu wszystkich celów liczbowych i za większym skupieniem się na zalesianiu i powrocie gruntów rolnych do ugorów. Ostatecznie zwyciężyła propozycja kompromisowa. Nie było mowy o wpisaniu do ustawy sztywnej liczby. Jakość musi przeważać nad ilością.

Wprowadzono pojęcie obszarów bioróżnorodności - obszary te umożliwiają zachowanie i promowanie różnorodności biologicznej przy jednoczesnym umożliwieniu eksploatacji, zwłaszcza w rolnictwie lub energetyce. Zostaną one wyznaczone przez Szwajcarską Radę Związkową we współpracy z poszczególnymi kantonami.

Korytarze dla dzikiej przyrody
Radni krajowi zaapelowali również o dodatkowe środki na rzecz wspierania różnorodności biologicznej w łowiectwie i rybołówstwie. Dotacje będą dostępne dla ochrony gatunków i siedlisk w rezerwatach ptactwa wodnego i wędrownego oraz w federalnych strefach wolnych. Korytarze dla dzikich zwierząt będą łączyły różne biotopy. Dostępne będzie również wsparcie finansowe na ochronę biotopów zagrożonych gatunków i ras. Rząd zaproponował również promowanie kultury budownictwa wysokiej jakości. Stosunkiem głosów 114 do 74 Rada Krajowa zdecydowała o przeniesieniu tych działań do kolejnego projektu ustawy o kulturze na lata 2025-2028.

W głosowaniu powszechnym kontrpropozycja została przyjęta 104 głosami do 83. Popularna inicjatywa "Dla przyszłości naszej przyrody i krajobrazu" nie przeszła 101 głosami do 72 (przy 19 wstrzymujących się od głosu). W tekście wezwano do zwiększenia terenów i finansowania publicznego na rzecz różnorodności biologicznej. Rada państw musi jeszcze podjąć decyzję.